Wąkrotka azjatycka – właściwości, wygląd i zastosowanie
Wąkrotka azjatycka to roślina porastająca tereny tropikalnych i subtropikalnych. Jest bardzo ceniona i szeroko stosowana w ziołolecznictwie. Medycyna Dalekiego Wschodu wykorzystuje ją od tysięcy lat. To panaceum na liczne choroby. Jakie właściwości ma gotu kola? Na co pomaga? Jak ją stosować?
1. Co to jest wąkrotka azjatycka?
Wąkrotka azjatycka lub wąkrota azjatycka (Centella asiatica) to gatunek wieloletnich roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Rodzaj centella obejmuje 33 gatunki roślin zamieszkujących regiony tropikalne i subtropikalne.
Nazwa Centella wywodzi się z łacińskiego słowa centum, które oznacza liczbę sto i odnosi się do obfitości ziela. Zwyczajowa nazwa wąkroty azjatyckiej to gotu kola. W języku syngaleskim słowo kola oznacza liść, zaś gotu - kielichowy kształt. Nazywa się ją również brahmi.
Gdzie rośnie wąkrotka azjatycka? Roślina pojawia się lokalnie w ciepłych rejonach na obu półkulach. Rośnie w miejscach wilgotnych, często w zbiorowiskach trawiastych i na brzegach rzek w Chinach, Malezji, Indonezji i Indiach, na Madagaskarze, Sri Lance, w Południowej i Centralnej Afryce, Australii, Południowej i Środkowej Ameryce. Na obszarach górskich sięga do 1900 m n.p.m.
2. Jak wygląda wąkrotka azjatycka?
Wąkrota azjatycka jest wieloletnią, pachnącą rośliną leczniczą z rodziny baldaszkowatych Umbelliferae. Jest niska, ma cienką i płożącą łodyżkę. Blaszki jej liści są zaokrąglone lub nerkowate, karbowane na brzegu, osadzone na ogonkach o długości od 0,5 do 10 cm. Średnica blaszki wynosi od 1 do 6,3 cm.
Kwiaty wąkrotki azjatyckiej są zebrane zwykle po 3–4 w baldachy. Są bezszypułkowe lub krótkoszypułkowe, białe lub czerwonawo nabiegłe. Owoce tej rośliny są okrągłe lub owalne. Warto pamiętać, że wygląd gotu koli zmienia się w zależności od warunków środowiskowych, w których rośnie.
3. Właściwości, działanie i zastosowanie gotu koli
Wąkrotka azjatycka znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej, zwłaszcza chińskiej i indyjskiej (Ajurweda). Odnajduje się również w kosmetyce i ziołolecznictwie. Surowcem zielarskim jest część nadziemna lub cała roślina.
Regularne zażywanie wąkroty azjatyckiej może:
- poprawić pamięć i koncentrację, ponieważ zawarte w roślinie składniki inicjują uwalnianie neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF). To białko, które pobudza tworzenie nowych komórek mózgowych, chroni mózg przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i neurotoksyn,
- zapobiegać depresji, zmniejszać niepokój. Wyciągi z rośliny działają na ośrodkowy układ nerwowy. Mają nie tylko działanie uspokajające i antydepresyjne, ale również przeciwdrgawkowe i przeciwbólowe,
- leczyć zmiany skórne wywołane trądem, bielactwem, łuszczycą czy egzemą. Wąkrotkę azjatycką można stosować zarówno wewnętrznie w postaci naparów, wyciągów lub proszku, jak i zewnętrznie do przemywania lub okładów,
- pomagać w chorobach zapalnych dróg moczowych,
- w leczeniu astmy czy cukrzycy oraz anemii, a także nadciśnienia. Wyciągi z wąkroty azjatyckiej są polecane także w przewlekłej niewydolności żylnej oraz przy guzkach krwawniczych odbytu (hemoroidach),
- wspierać układ sercowo-naczyniowy, ponieważ stymuluje syntezę kolagenu i innych białek tkanki łącznej i poprawia elastyczność oraz napięcie naczyń krwionośnych, zmniejsza ich zbyt dużą przepuszczalność,
- pomagać w chorobach przewodu pokarmowego: bólach brzucha i niestrawności, biegunkach i czerwonce. Przyspiesza gojenie wrzodów żołądka,
- wykazywać selektywne działanie toksyczne na komórki nowotworowe,
- pomóc na rozstępy skóry i cellulit,
- usuwać wyczerpanie fizyczne i psychiczne,
- działać przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze na takie patogeny jak: Escherichia coli, Aspergillus niger, laseczka sienna, Bacillus megaterium, gronkowiec złocisty, odmieniec pospolity i Xanthomonas campestris, Rhizopus oryzae, Candida albicans, Fusarium solani i Colletrichum musae.
3.1. Przeciwwskazania i środki ostrożności
Choć wąkrotka azjatycka jest dobrze tolerowana przez organizm i bardzo rzadko występują skutki uboczne, takie jak reakcje alergiczne czy dolegliwości ze strony układu pokarmowego, nie jest wskazana dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Nie należy jej stosować podczas leczenia z wykorzystaniem barbituranów i benzodiazepin. Przyjmowanie suplementu z gotu kolą należy skonsultować z lekarzem.
4. Gdzie kupić wąkrotkę azjatycką?
Gotu kola można kupić w sklepach zielarskich, aptekach czy sklepach ze zdrową żywnością. Najczęściej jest dostępna w postaci sproszkowanego ziela (z którego można przygotować napary czy nalewki) i tabletek.
Gotu kola można przyjmować zarówno dojelitowo (w formie kapsułek, naparów czy nalewek), jak i bezpośrednio na skórę w przypadku wystąpienia problemów dermatologicznych.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
