Wczesne objawy alzheimera. "Choroba rozwija się podstępnie wiele lat"

Według szacunków w Polsce z chorobami otępiennymi zmaga się od 600 do 700 tys. osób, z czego około 360 tys. cierpi na alzheimera. Ministerstwo Zdrowia prognozuje, że w 2038 roku liczba ta wzrośnie do 1,2 mln. Głównymi przyczynami są starzenie się społeczeństwa, ale także czynniki środowiskowe, niezdrowa dieta i brak aktywności fizycznej.

- Musimy przygotować się na nadchodzące tsunami chorób neurozwyrodnieniowych i tak zorganizować system opieki i działań prewencyjnych, aby objął on całą populację już od najwcześniejszych lat życia - ostrzega prof. Alina Kułakowska, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.

Zobacz także: Mamy "cichą epidemię". "Może dotyczyć nawet 30-latków"

Specjaliści zwracają uwagę, że alzheimer zaczyna się rozwijać na długo przed pojawieniem się wyraźnych objawów. - Trzeba podkreślić, że choroba zaczyna rozwijać się podstępnie wiele lat przed pojawieniem się wyraźnych objawów. (…) Pierwsze symptomy mogą poprzedzać nawet do 20 lat moment pojawienia się pełnoobjawowego otępienia - zaznacza prof. Katarzyna Nowakowska-Domagała z Uniwersytetu Łódzkiego i Państwowego Instytutu Medycznego MSWiA.

Do najczęstszych wczesnych objawów należą:

• problemy z pamięcią krótkotrwałą,

• częste powtarzanie tych samych pytań,

• gubienie wątku w rozmowie,

• zapominanie imion i nazw przedmiotów,

• dezorientacja w czasie i miejscu.

Choroba stopniowo odbiera choremu umiejętności potrzebne do samodzielnego życia, a w zaawansowanym stadium prowadzi do całkowitej niesprawności.

Neurolodzy podkreślają, że im szybciej zostanie rozpoczęte leczenie objawowe, tym skuteczniej można spowolnić rozwój choroby. - Dla pacjentów ważna jest możliwość uzyskania wczesnej diagnozy, a następnie szybkie otrzymanie leczenia, które łagodzi objawy i spowalnia ich narastanie - mówi dr hab. Agnieszka Gorzkowska, przewodnicząca Sekcji Alzheimerowskiej PTN.

Dlatego eksperci apelują o jasne ścieżki diagnostyczno-terapeutyczne – od podstawowej opieki zdrowotnej po specjalistyczną – oraz o rozwój przychodni chorób otępiennych.

Zobacz także: Niebezpieczne zabiegi estetyczne. "Poważne powikłania po stosunkowo prostych procedurach"

Choroba Alzheimera dotyka nie tylko pacjentów, ale także ich bliskich. - Już sama świadomość tego, że nasz bliski choruje na tak poważną chorobę, która "zabiera go" w sensie powolnego zaniku jego osobowości, pamięci i zdolności do samodzielnego życia, to ogromne obciążenie - podkreśla prof. Nowakowska-Domagała.

Wielu opiekunów zmaga się z tzw. zespołem wypalenia. Badania pokazują, że nawet 60 proc. z nich cierpi na depresję czy zaburzenia lękowe. Dlatego tak ważne jest zapewnienie dostępu do opieki wytchnieniowej i pomocy psychologicznej. - Bardzo istotne jest zapewnienie wsparcia dla opiekunów oraz działania edukacyjne skupione na zwiększaniu świadomości społecznej i na ograniczaniu stygmatyzacji – dodaje prof. Halina Sienkiewicz-Jarosz, przewodnicząca Krajowej Rady ds. Neurologii.

W 2025 roku zakończono prace nad Krajowym Programem Działań wobec Chorób Otępiennych na lata 2025–2030. Zdaniem ekspertów jego skuteczność zależeć będzie od odpowiedniego finansowania. Program obejmuje nie tylko poprawę dostępności diagnostyki i leczenia, ale także działania profilaktyczne, m.in. promocję aktywnego stylu życia, kontrolę ciśnienia tętniczego, leczenie cukrzycy, otyłości i hipercholesterolemii.

Specjaliści podkreślają, że alzheimer to jedno z największych wyzwań medycznych i społecznych współczesności. Tylko dzięki współpracy lekarzy, opiekunów i decydentów można stworzyć system, który zapewni pacjentom i ich rodzinom kompleksową opiekę i realne wsparcie.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. PAP