Witamina B6 (pirydoksyna) - rola, niedobór, występowanie, dawkowanie
Witamina B6, nazywana także pirydoksyną, stanowi grupę sześciu związków organicznych, pochodnych pirydyny: pirydoksyny, pirydoksalu i pirydoksaminy oraz ich 5'-fosforanów. Witamina ta jest niezwykle ważna dla prawidłowej pracy układu nerwowego. Możemy znaleźć ją w wielu produktach spożywczych, m.in. w jajkach, rybach, brokułach, kapuście białej, czy w malinach. Niedobór witaminy B6 może objawiać się drętwieniem nóg oraz rąk, apatią, zmęczeniem, a także zaburzeniami funkcji układu immunologicznego. Co jeszcze warto wiedzieć o witaminie B6, czyli pirydoksynie?
1. Jaka jest rola witaminy B6 (pirydoksyny)?
Witamina B6 określana mianem pirydoksyny należy do witamin z grupy B. Związek ten ma niezwykle istotny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Witamina B6 pełni kluczową rolę w przemianach aminokwasów, syntezie białek oraz kwasów nukleinowych (jako koenzym PAL aminotransferazy, syntazy, karboksylazy, racemazy, wspomaga aktywność liaz, tranzferaz, izomeraz). Ten organiczny związek chemiczny jest rozpuszczalny w wodzie.
Witamina B6 bierze udział w przemianach lipidów, węglowodanów. Odgrywa również kluczową rolę w metabolizowaniu aminokwasów siarkowych. Jej obecność jest niezwykle ważna w trakcie syntezy takich hormonów jak adrenalina czy serotonina. Dodatkowo, pirydoksyna uczestniczy syntezie niacyny z tryptofanu.
Witamina B6 jest związkiem organicznym, który przyczynia się do produkcji erytrocytów, czyli czerwonych krwinek. Odpowiednie stężenie tej witaminy zapobiega rozwojowi miażdżycy. Miażdżyca jest chorobą, która może rozwinąć się wskutek nadmiaru homocysteiny. Witamina B6 jako koenzym uczestniczy w syntezie glikogenu - polisacharydu, który stanowi paliwo dla pracujących mięśni.
Warto nadmienić, że pirydoksyna uczestniczy w przekształcaniu kwasu linolowego w kwas arachidonowy. Substancja ta jest kluczowa dla syntezy prostaglandyn, które biorą udział w wielu procesach fizjologicznych.
Zobacz także
2. Objawy niedoboru witaminy B6
Objawy niedoboru witaminy B6 zdarzają się stosunkowo rzadko. Pirydoksyna jest związkiem, który występuje w wielu produktach żywnościowych takich jak orzechy laskowe, łosoś, banany, truskawki czy brokuły. Objawy niedoboru witaminy B6 są zróżnicowane i zależą od stopnia niedoboru pirydoksyny w naszym ciele. U pacjentów z niedoborami witaminy B6 można zaobserwować osłabienie układu odpornościowego, co za tym idzie, częste infekcje zarówno bakteryjne, jak i wirusowe. Niski poziom pirydoksyny objawia się również spadkiem syntezy kwasów kwasów nukleinowych (DNA, RNA).
Objawami nedoboru witaminy B6 mogą być:
- drgawki,
- infekcje bakteryjne i wirusowe
- bóle głowy,
- apatia,
- zmęczenie,
- problemy z zasypianiem,
- zaburzenia snu,
- obniżenie nastroju,
- stany zapalne skóry,
- stany zapalne błon śluzowych,
- zniechęcenie do dotychczas podejmowanych aktywności,
- niedokrwistość,
- drętwienie kończyn górnych i dolnych,
- nadpobudliwość,
- wypadanie włosów,
- łamliwość paznokci,
- drętwienie mięśni,
- częste skurcze mięśni,
- bezsenność.
Objawy niedoboru witaminy B6 nie zdarzają się często, jednak mogą wystąpić u pacjentów przyjmujących leki przeciwgruźlicze. Niedobór witaminy B6 może być także wynikiem stosowania antykoncepcji, karmienia piersią lub stosowania rystrykcyjnej diety odchudzającej.
3. Występowanie witaminy B6
Witamina B6 określana mianem pirodyksyny występuje w wielu produktach żywnościowych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Produkty o największej zawartości witaminy B6 to przede wszystkim: drożdże piwowarskie, kasza gryczana, brązowy ryż czy otręby pszenne. Cenne źródło pirodyksyny stanowią także:
- orzechy laskowe,
- orzechy włoskie,
- jajka,
- ryby (takie jak łosoś, dorsz czy makrela),
- mięso drobiowe (np. z piersi indyka),
- mięso wieprzowe,
- rośliny strączkowe,
- kiełki pszenicy,
- banany,
- maliny,
- czerwona porzeczka,
- czarna porzeczka,
- pomarańcze,
- truskawki,
- soja.
Duża zawartość witaminy B6 znajduje się także w warzywach, takich jak: brukselka, biała kapusta, ziemniaki, brokuły.
4. Dawkowanie witaminy B6
Dawkowanie witaminy B6 powinno być dostosowane do wieku, a także stanu zdrowia danej osoby. Według Instytutu Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na witaminę B6 wynosi:
dzieci:
- od 1. do 3. roku życia – 0,5 mg
- od 4. do 6. roku życia – 0,6 mg
- od 7. do 9. roku życia – 1 mg
chłopcy do 18 roku życia:
- od 10. do 12. roku życia – 1,2 mg
- od 13. do 18. roku życia – 1,3 mg
dziewczynki do 18 roku życia:
- od 10. do 18. roku życia – 1,2 mg
mężczyźni powyżej 19 roku życia:
- od 19. do 50. roku życia – 1,3 mg
mężczyźni powyżej 50 roku życia:
- mężczyźni powyżej 50 roku życia – 1,7 mg
kobiety powyżej 19 roku życia:
- od 19. do 50. roku życia – 1,3 mg
kobiety powyżej 50 roku życia– 1,5 mg,
kobiety ciężarne: 1,9 mg,
kobiety w okresie laktacji: 2 mg.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.