Woda w kolanie – przyczyny, objawy i leczenie

Woda w kolanie to potoczne określenie wysięku w stawie kolanowym. U pacjentów borykających się z tą dolegliwością zaobserwować można nadmiar zgromadzonego płynu stawowego w obrębie torebki stawowej lub poza nią.

Woda w kolanie może stanowić konsekwencję toczącego się stanu zapalnego lub przeciążenia kolana. Wysięk w stawie kolanowym czasami pojawia się nagle, a czasami gromadzi się stopniowo. Dolegliwość zwana wodą w kolanie może występować u pacjentów z różną intensywnością.

Czy woda w kolanie jest niebezpieczna? Wysięk w obrębie stawu kolanowego nie jest stanem zagrożenia życia, ale dolegliwości tej w żadnym wypadku nie powinno się bagatelizować. Nieleczona woda w kolanie może skutkować na przykład znacznym ograniczeniem zdolności ruchu.

Gromadzący się płyn w kolanie może mieć różne przyczyny, dlatego pacjent powinien skonsultować ten problem z lekarzem. Zwlekanie z wizytą u specjalisty czy nadmierne rozmyślanie nad tym, czy woda w kolanie sama zejdzie nie jest zatem wskazane.

Gromadzący się płyn wywołuje obrzęk widoczny na powierzchni nogi. Pojawia się również rumień i uczucie napięcia powierzchni skóry, a także zwiększenie miejscowej temperatury ciała (pacjenci często opisują ten objaw jako uczucie gorąca w kolanie lub uczucie ciepła w kolanie). Woda w kolanie po urazie lub upadku może objawiać się również jako uczucie sztywności w stawie.

Woda w kolanie to uciążliwa dolegliwość, która prowadzi do dysfunkcji stawu kolanowego. Wysiękowi w kolanie towarzyszy ból w kolanach, pojawiający się przy chodzeniu, wchodzeniu po chodach, kucaniu, prostowaniu i zginaniu nogi. Zdarza się, że ruchom nogi towarzyszy przeskakiwanie i strzelanie.

Najczęstszą przyczyną gromadzenia się wody w kolanie jest przeciążenie stawu kolanowego. To dlatego z tego powodu często cierpią osoby uprawiające dyscypliny sportu, które bardzo obciążają stawy kolanowe, takie jak piłka nożna, narciarstwo czy jazda na rowerze, bieganie.

Woda w kolanach powstaje również w wyniku ostrego i nagłego urazu stawu kolanowego: upadku, stłuczenia czy kontuzji. Grupą osób szczególnie narażoną na pojawienie się wody w kolanie są osoby dużą nadwagą lub otyłością, których stawy są nadmiernie obciążane podczas codziennego funkcjonowania. Woda w kolanie po artroskopii to nic innego jak wysięk w stawie kolanowym stanowiący komplikację po wykonaniu zabiegu chirurgicznego.

Poza tym do zgromadzenia się wody w kolanie mogą też często przyczyniać się różnego rodzaju stany zapalne i choroby, takie jak:

• zapalenie stawów, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia, zniekształcenia oraz ograniczenia zakresu ruchomości stawów. Objawem jest obrzęk, sztywność stawu i ból,
• torbiel Bakera, objawem której jest ból pod kolanem, obrzęk czy opuchlizna stawu,
• zapalenie kaletki maziowej, które utrudnia ruch ścięgien i mięśni,
• zapalenie kości wywołane reakcją zapalną w tkance kostnej,
• dna moczanowa w kolanie związana z epizodami ostrego zapalenia stawów,
• choroba reumatoidalna stawów,
• zmiany nowotworowe kości i tkanek okołostawowych
• guzy w kolanie lub pod kolanem (gdy u pacjenta pojawia się woda w kolanie, nowotwór może być prawdopodobną przyczyną dolegliwości).

Woda w kolanie u dziecka bardzo często stanowi konsekwencję upadku z wysokości, przeciążenia bądź urazu.

Gdy pojawi się woda w kolanie najważniejsze jest, by bolące kolano oszczędzać. To nie tylko łagodzi dolegliwości towarzyszące zmianom w stawie kolanowym, ale i zapobiega zaostrzeniu. Warto w tym celu unieruchomić staw kolanowy za pomocą bandaża elastycznego.

Nie bez znaczenia pozostaje też sposób ułożenia nogi. Gdy kończyna jest w dole, obrzęk będzie narastał. Należy ja więc układać wyżej niż reszta ciała: na krześle czy na poduszkach. Chore kolano powinno znaleźć się powyżej biodra.

Można również stosować preparaty łagodzące dolegliwości pourazowe, takie jak kremy, żele i na bolesne kolano. Zwykle mają one działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. Dobrym rozwiązaniem będzie również maść na wodę w kolanie z dodatkiem niesteroidowego leku przeciwzapalnego np. ibuprofenu czy diklofenaku.

Ból kolana łagodzą środki przeciwbólowe z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Opuchliznę można zmniejszyć, stosując również okłady z octu lub Altacetu. Jeśli opuchliźnie towarzyszy siniak, pomoże okład z arniki. Co robić, kiedy pojawia się woda w kolanie? Jak leczyć wodę w kolanie przy pomocy innych domowych metod?

Doskonałym sposobem na spuchnięty, obrzęknięty staw jest chłodzenie nogi. Wystarczy przyłożyć do kolana lód czy chłodny kompres. To łagodzi ból i likwiduje opuchliznę. Ze względu na możliwość odmrożenia, lodu nie wolno przykładać bezpośrednio do skóry. Trzeba go zawinąć w ściereczkę lub ręczniki.

Na nieprzyjemne objawy można zastosować również okłady z kapusty na wodę w kolanie. Ta naturalna metoda nie wymaga specjalnego przygotowania. Wystarczy jedynie ogrzać i rozgnieść kilka liści kapusty tak, aby puściły soki. Następnie wystarczy położyć je na kolano i owinąć bandażem. Innym domowym sposobem na spuchnięte kolano czy wodę pod kolanem są okłady ze startego surowego ziemniaka czy mąki żytniej i pszennej wymieszanych z letnią wodą.

Warto zdawać sobie sprawę, że w przypadku poważnych schorzeń stosowanie domowych metod na wodę w kolanie może okazać się nieskuteczne. W niektórych przypadkach konieczne jest ściąganie płynu z kolana za pomocną tzw. punkcji.

Gdy pomimo starań dolegliwości wywołane przez wodę w kolanie nie ustępują, należy udać się do lekarza, najlepiej ortopedy. Specjalista, na podstawie badania i wywiadu, postawi diagnozę. Czasem niezbędne jest wykonanie badań, takich jak:

• RTG kolana (stawu kolanowego),
• USG stawu kolanowego,
• rezonans magnetyczny (MRI),
• tomografia komputerowa (CT).

Czasem, by pozbyć się wody w kolanie, konieczne jest przeprowadzenie tak zwanej punkcji kolana. To zabieg, podczas którego odsysa się nadmiar płynu ze stawu kolanowego. Zabieg, podczas którego usunięty zostaje zalegający płyn w stawie kolanowym dość rzadko wiąże się z komplikacjami, niemniej jednak u niektórych mogą pojawić się pewne powikłania takie jak zgrubienia czy odbarwienie naskórka w obrębie ukłucia.

Jeśli za wodę w kolanie odpowiada wysiękowe zapalenie stawu kolanowego, konieczne bywa wykonanie iniekcji dostawowych z leków działających przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Leczeniem wody w kolanie zajmuje się też fizjoterapeuta, który zleca odpowiednie ćwiczenia na kolana dobiera oraz zabiegi. To na przykład:

• pole magnetyczne,
• laser,
• krioterapia,
• elektroterapia,
• drenaż limfatyczny,
• odpowiednio dobrana aplikacja kinesiotapingu.