Wysyp nowotworów jelit u młodych. Gastrolodzy wskazują przyczynę
Rak jelita grubego atakuje coraz młodszych, czemu winny jest styl życia, w tym szkodliwe nawyki żywieniowe i używki. Lekarze podkreślają, że poziom ryzyka zależy przede wszystkim od nas, bo genetyka ma tu znikome znaczenie.
W tym artykule
Rak coraz częściej atakuje młodych
Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne alarmuje, że niepokojąco rośnie umieralność na raka jelita grubego u młodszych osób, podczas gdy ogólna liczba zgonów na nowotwory spada.
U mężczyzn przed 50. rokiem życia stanowi on obecnie najczęstszą przyczynę śmierci wśród chorób onkologicznych, a u kobiet w tym samym wieku jest na drugim miejscu.
Niepokojący trend widać także w Polsce. O chorobie coraz częściej dowiadują się osoby w wieku nawet 30 lat i młodsze.
Dowiedziała się, że ma raka. Teraz uświadamia innych
- Aktualnie najbardziej zauważalne wzrosty zachorowań dotyczą osób w wieku 40 lat i tuż przed, choć jest też coraz więcej 30-kilkulatków, którzy mają już zaawansowany nowotwór jelita grubego. Granica wieku ewidentnie się więc obniża. To jest coś, czego do niedawna w ogóle nie było - przyznał w rozmowie z WP abcZdrowie gastrolog prof. Wojciech Marlicz.
Co gorsze, u młodych chorych rak jelita grubego jest z reguły bardziej agresywny niż u starszych. Rozwija się on bardzo szybko, przez co w momencie diagnozy, pacjenci często mają już przerzuty, najczęściej do wątroby.
Specjaliści wskazują wiele czynników, które mogą się przyczyniać do wzrostu zachorowań. Jednym z głównych jest nieprawidłowy sposób żywienia – dieta bogata w przetworzone produkty może negatywnie wpływać na mikrobiom jelitowy i prowadzić do otyłości.
Styl życia głównym winowajcą
Gastrolog dr n. med. Tadeusz Tacikowski wskazuje, że czynniki genetyczne odpowiadają jedynie za 5 proc. przypadków, a zdecydowaną przewagę mają te związane ze stylem życia.
- Oczywiście w przypadku raka jelita grubego wśród czynników ryzyka wymienia się dietę opartą na wysoko przetworzonych produktach, w tym przetworzonym czerwonym mięsie czy produktach ubogich w błonnik, z dużą ilością tłuszczu. Nie jest to jednak jedyna przyczyna, więc jej wykluczenie nie da nam gwarancji, że nie zachorujemy - zwraca uwagę w rozmowie z WP abcZdrowie dr Tacikowski.
Lekarz zaznacza też, że nowotwór nie jest do końca przewidywalny, więc "niektóre czynniki mogą być nadal nieznane".
Zła dieta zaburza skład mikrobioty jelitowej, a to może sprzyjać rozwojowi nowotworu. Ryzyko zachorowania na raka jelita grubego podnoszą też papierosy i alkohol, a także brak aktywności fizycznej, osłabiony układ odpornościowy, brak snu, przewlekły stres, ale też otyłość czy choroby zapalne jelit.
Według Rebeki Siegel, dyrektor ds. badań z Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego, wzrost zachorowalności na raka jelita grubego u osób poniżej 50. roku życia jest taki sam u mężczyzn, jak i u kobiet, co zdecydowanie sugeruje, że "przyczyna nie jest ani hormonalna, ani endogenna, ale wynika z zewnętrznych zmian środowiskowych lub zachowań".
Nie bez znaczenia jest też coraz częstsze stosowanie antybiotyków, brak ruchu oraz zaniedbywanie badań przesiewowych dodatkowo zwiększają to ryzyko.
Reaguj natychmiast
Polipy w obrębie jelita mogą się przekształcić w zmiany nowotworowe. Dlatego ich wczesne wykrycie, m.in. podczas kolonoskopii, pozwala na ich usunięcie, zanim dojdzie do rozwoju raka.
Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań (zaleca się, by kolonoskopię wykonać ok. 40. roku życia, a w przypadku raka w rodzinie - 10 lat wcześniej, niż wykryto go u członka rodziny).
Wśród sygnałów ostrzegawczych wymienia się m.in.:
wyraźne zmiany w częstotliwości wypróżnień,
obecność krwi w kale,
bóle brzucha,
uczucie wzdęcia,
nudności,
niewyjaśnioną utratę masy ciała.
Niekiedy mogą wystąpić trudności w oddawaniu moczu czy niespodziewane preferencje żywieniowe. Istotna jest również obserwacja ewentualnego przewlekłego zmęczenia czy pogorszenia apetytu.
Aby zapobiec rozwojowi nowotworu, zaleca się przede wszystkim zdrową dietę z dużą ilością błonnika (warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty), a także ograniczenie wysoko przetworzonej żywności.
Regularna aktywność fizyczna pomaga utrzymać prawidłową masę ciała i korzystnie wpływa na pracę jelit.
Unikanie alkoholu oraz wyrobów tytoniowych stanowi dodatkową barierę chroniącą przed rakiem. W razie pojawienia się niepokojących dolegliwości nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty, ponieważ wczesne wykrycie choroby znacząco zwiększa szansę na pełne wyleczenie.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Źródła
- WP abcZdrowie
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
