Złamanie miednicy - przyczyny, objawy, profilaktyka, pierwsza pomoc

• upadek z wysokości,
• wypadek komunikacyjny,
• przygniecenie ciężkim przedmiotem,
• upadek z pozycji stojącej (w przypadku osoby starszej).

Miednica składa się z wielu kości, uraz jednej z nich może uszkodzić jednocześnie narządy w jamie brzusznej. W przypadku podejrzenia złamania należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Objawy złamania miednicy:

• skrócenie kończyny dolnej,
• zniekształcenie obrysów miednicy,
• ból w okolicy urazu,
• obrzęk i zasinienie okolicy,
• nasilające się bóle przy ruchach kończyn,
• silne bóle w obrębie jamy brzusznej,
• drętwienie/ mrowienie w pachwinie lub w nogach,
• zmiany w obrębie unaczynienia kończyn dolnych,
• niewielka ilość krwi w wydalanym moczu,
• trudności w oddawaniu moczu.

Nie sposób uniknąć urazów miednicy, ale poprzez zachowanie ostrożności można znacznie zmniejszyć ryzyko urazu. Przede wszystkim należy zapinać pasy bezpieczeństwa w samochodzie i unikać wchodzenia na niestabilne krzesła lub drabinki. Ponadto warto stosować bisfosfoniany, czyli leki zapobiegające utracie masy kostnej.

Aby pomóc choremu, któremu złamała się miednica, należy ułożyć go płasko na plecach, zabezpieczyć miednicę z boku woreczkami z piaskiem lub prześcieradłem położonym pod pośladki i okolicę lędźwiową.

Końce prześcieradła należy skrzyżować nad chorym i przywiązać do noszy. Po takim zabezpieczeniu konieczny jest szybki transport do szpitala. Oprócz zbadania okolic urazu, lekarz wykonuje zwykle badanie per rectum, by sprawdzić, czy nie doszło do złamań i krwawienia z odbytu.

Ponadto lekarz musi dowiedzieć się, czy nie nastąpiło uszkodzenie cewki moczowej. Oznaką urazu cewki moczowej jest krwiak w kroczu oraz krwawienie z cewki. Jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym wykonuje się test ciążowy. Poza tym lekarze monitorują utratę krwi, badana jest także grupa krwi pacjenta.

W celu diagnozy złamania zlecane jest prześwietlenie, czasami konieczna jest także tomografia komputerowa. Takie badanie pozwala określić, czy doszło do innych urazów oprócz złamania miednicy, a także ocenić stopień urazu. Krwawienie w miednicy i wydzielanie innych płynów sprawdza się badaniem ultrasonograficznym.

Złamania miednicy z rozejściem jej pierścienia, złamania niestabilne oraz złamania w obrębie stawu biodrowego z przemieszczeniem wymagają leczenia operacyjnego. Podobnie zwichnięcia i złamania w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych.

Potencjalne powikłania po złamaniu miednicy to między innymi: nieprawidłowy zrost kości, różnica w długości nóg, a także ból w dolnej części pleców. Nawet u połowy pacjentów takie komplikacje mogą prowadzić do kalectwa. U co dziesiątego pacjenta następuje uszkodzenie nerwu, które łatwo przeoczyć.

Ponadto wzrasta ryzyko zakrzepowego zapalenia żył oraz zespołu ciasnoty w miednicy. Może pojawić się długotrwałe krwawienie na skutek uszkodzenia naczyń krwionośnych w sąsiedztwie miednicy oraz uraz pęcherza moczowego, cewki oraz wnętrza pochwy. U niektórych pacjentów dochodzi do dysfunkcji seksualnej. Złamana miednica jest zatem problemem, którego absolutnie nie należy lekceważyć.

Źródła

1. Przyczyny, symptomatologia, diagnostyka i leczenie zespołów z uwięźnięcia
2. Gaździk T. (red.), Crash Course - ortopedia i reumatologia, Urban & Partner, Wrocław 2007, ISBN 83-89581-84-6
3. Gaździk T. (red.), Diagnostyka w ortopedii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3416-5
4. Marczyński W. (red.), Postępowanie praktyczne w ortopedii i traumatologii, Medipage, Warszawa 2008, ISBN 978-83-89769-94-7