Niedrożność jelit - przyczyny, objawy, leczenie, niedrożność jelit u dzieci

Niedrożność jelit to choroba, która polega na zablokowaniu przechodzenia treści pokarmowej przez jelita. Może wystąpić niedrożność mechaniczna, gdy pojawiają się przeszkody w jelitach lub niedrożność porażenna, czyli zatrzymanie prawidłowej czynności jelit. Kiedy występuje niedrożność jelit, treść jelitowa i gazy gromadzą się w jelicie, co skutkuje jego rozdęciem.

Rodzaje niedrożności jelit

W przypadku niedrożności mechanicznej może wystąpić niedrożność wysoka, gdy pojawia się blokada światła jelita cienkiego lub niedrożność niska, gdy zablokowane jest jelito grube. Bez względu na lokalizację przeszkody, zapalenie jelit jest chorobą, która wymaga szybkiej interwencji lekarza. Nieleczona niedrożność jelit może prowadzić do śmierci.

Niedrożność mechaniczna jest wynikiem:

• guzów nowotworowych jelita,
• guzów nowotworowych innych narządów naciskających na jelito od zewnątrz,
• zrostów we wnętrzu jamy brzusznej uciskających jelito,
• guzów zapalnych uciskających jelito,
• skrętu jelita,
• uwięźniętej przepukliny,
• wgłobienia jelita.

Przyczyny niedrożności porażennej:

• zapalenie otrzewnej,
• przebyta operacja na narządach jamy brzusznej – wówczas niedrożność ustępuje zwykle po kilku dniach od zabiegu,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• ciężka niewydolność nerek,
• zatrucie niektórymi substancjami i lekami,
• zator tętnicy krezkowej górnej,
• poważne odwodnienie lub niedobór potasu i sodu,
• złamanie miednicy lub krwiak jamy brzusznej bądź przestrzeni zaotrzewnowej.

Na zapalenie jelit bardziej narażone są osoby, które przeszły operację lub zapalenie otrzewnej, miały przepuklinę brzuszną, raka jelita, uchyłki jelita grubego, wrodzoną długą esicę, choroby zapalne jelit, ciężką niewydolność jelit, migotanie przedsionków, rozległe urazy i poważne choroby, którym towarzyszy odwodnienie.

O niedrożności jelit możemy mówić, gdy pojawiają się takie symptomy, jak: skurcze, ostry, bądź kłujący ból brzucha, nudności oraz wymioty. Zwykle mimo odczucia parcia pojawiają się zaparcia, chociaż zdarzają się także biegunki. Czasami pacjenci czują wrażliwość okolic brzucha, a nawet nabrzmienie, które określa się jako „wydęty brzuch”.

Pozostałe objawy niedorżności jelit to:

• osłabienie i brak apetytu,
• spadek ciśnienia krwi,
• szybsze tętno,
• gorączka (w późniejszym okresie),
• zaburzenia elektrolitowe, odwodnienie i kwasica, a także zaburzenia świadomości i śmierć (końcowy etap choroby przy braku leczenia),
• brak gazów pomimo wzdęć.

Zaparcia u dzieci

Dziecięce zaparcia, w tym zaparcia u noworodków, mają miejsce, gdy dziecko nie może się wypróżnić przez trzy lub cztery dni, lub gdy stolec dziecka jest bardzo twardy i duży. Podczas zaparcia dzieci mogą odczuwać ból lub dyskomfort przed lub podczas wypróżniania. Dziecko nie ma zaparcia nawet, jeśli nie wypróżnia się codziennie, o ile stolec jest miękki.

Jeśli pojawi się podejrzenie niedrożności jelit, należy jak najszybciej znaleźć się na oddziale chirurgicznym. Domowe leczenie nie jest skuteczne i jedynie opóźnia rozpoczęcie właściwego leczenia.

Przy niedrożności mechanicznej najważniejsze jest usunięcie przyczyny - zwykle za pomocą operacji. W przypadku niedrożności porażennej należy wyeliminować chorobę lub czynnik wywołujący niedrożność.

Choremu podaje się kroplówki, antybiotyki, leki przeciwbólowe, tlen, a także inne leki. Jednak najważniejszy jest zabieg operacyjny, który ma na celu udrożnienie jelita. Ponadto niekiedy konieczne okazuje się usunięcie zalegającej w jelicie treści.

Zarówno niedrożność jelita grubego, jak i niedrożność jelita cienkiego to zagrażające życiu i zdrowiu stany, które wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej. Jeśli pojawiły się objawy zapalenia jelit, nie warto leczyć się domowymi sposobami, tylko udać się do lekarza.

Jeśli stan utrzymuje się przez dłuższy czas, u chorego pojawia się uszkodzenie ściany jelita. Jelito nie jest w stanie wchłaniać składników pokarmowych, a przez uszkodzone ściany jelita przedostają się bakterie. Zapalenie jelit może doprowadzić do martwicy ściany jelita, a nawet do jego przedziurawienia.

Przy epizodycznych zaparciach u dzieci może wystarczyć środek przeczyszczający, aby dziecko w ciągu dnia lub dwóch wróciło do zdrowia. W innych przypadkach dziecko może cierpieć na chroniczne zaparcia, a wtedy warto jest zmienić dietę.

Natomiast przy niedrożności jelit chory może wymagać hospitalizacji i leczenia za pomocą środków wywołujących skurcze, które mają za zadanie wypchnąć zawartość jelit. Do innych sposobów leczenia zalicza się wsuwanie przez nos rurki do żołądka, która ma na celu usunięcie powietrza z żołądka i jelit, oraz, w skrajnych przypadkach, operację usunięcia blokady.

Osoby cierpiące na zaparcia powinny unikać niektórych produktów i potraw. Należą do nich banany, ryż, mus jabłkowy, tosty, wszystkie produkty zawierające duże ilości tłuszczu, a także nabiał. Zamiast tego zaleca się produkty bogate w błonnik, suszone śliwki, owoce i pełne ziarna zbóż.

Dobrym rozwiązaniem jest również picie dużych ilości wody, gdyż zwiększa to ilość płynu w układzie pokarmowym, a tym samym łagodzi zaparcia. Niedrożność jelit u dzieci jest stosunkowo powszechną dolegliwością. Nie oznacza to jednak, że wszystkie przypadki bólów brzucha u dzieci należy traktować jako niedrożność jelit. Nawet jeśli dziecko cierpi na zaparcia, często wystarczą domowe sposoby, aby uwolnić malucha od problemu.