Bor - właściwości, nadmiar i niedobór, źródła boru w diecie

Bor to pierwiastek obecny w organizmie w niewielkich ilościach. Mimo to jest on niezbędny do wielu procesów, zachodzących w ciele i utrzymania dobrego stanu zdrowia. Czy warto suplementować bor? Jakie objawy powoduje niedobór boru?

Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.Bor znajduje się między innymi w orzechach i rodzynkach.
Źródło zdjęć: © 123rf
Paula Komendarczuk

Co to jest bor?

Bor to pierwiastek chemiczny, występujący w organizmie w śladowych ilościach. Znajduje się on w ludzkim szkielecie, tarczycy czy śledzionie.

Jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania, przede wszystkim do utrzymania gospodarki wapniowej, dobrej kondycji i odpowiedniej ilości hormonów.

Pierwiastek występuje w dwóch rodzajach: bor amorficzny ma brązową barwę, natomiast bor krystaliczny cechuje wyjątkowa twardość i intensywny, czarny kolor.

Właściwości zdrowotne boru

Bor to stosunkowo mało znany pierwiastek, ponieważ badania rozpoczęły się dopiero w 1980 roku. Do tej pory udowodniono, że minerał ten wykazuje właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwwirusowe.

Uczestniczy w wielu procesach, odbywających się w organizmie. Przede wszystkim jego obecność jest niezbędna do utrzymania zdrowych i silnych kości oraz stawów.

Bor zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy, chorób tkanki łącznej, paradontozy czy zapalenia stawów. Skutecznie usuwa toksyny i stabilizuje stężenie hormonów, głównie testosteronu oraz estrogenu.

Pierwiastek ma również wpływ na układ odpornościowy, szybkość gojenia się ran, procesy starzenia i reakcje alergiczne. Bor chroni przed chorobami układu krążenia, nadwagą, nowotworami i zmianami zwyrodnieniowymi.

Ponadto, obniża zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL, zapobiega utracie wapnia, zwiększa gęstość kości, poprawia koordynację ruchową, zdolność pamięci i koncentracji. Oddziałuje też na przyswajalność witamin i minerałów, łagodzi objawy menopauzy, ułatwia powrót do zdrowia po kontuzjach.

Przeciwwskazania do suplementacji boru

Suplementacja boru jest bezpieczna dla większości osób, ale w niektórych przypadkach może wiązać się z ryzykiem wystąpienia problemów zdrowotnych.

Z zażywania boru powinni zrezygnować pacjenci onkologiczni, ponieważ pierwiastek ten w organizmie może oddziaływać podobnie jak żeński hormon estrogen. Sytuacja ta jest bardzo niekorzystna w przypadku raka piersi, macicy i narządów rozrodczych.

Szczególną ostrożność powinny zachować także kobiety chore na endometriozę. Bor nie jest zalecany w przypadku schorzeń nerek oraz w okresie ciąży i karmienia piersią.

Niedobór boru

  • ból kości,
  • ból mięśni,
  • ból stawów,
  • apatia,
  • niskie stężenie witaminy D,
  • niski poziom wapnia,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • zaburzenia pamięci i koncentracji,
  • skurcze mięśni.

Przewlekły niedobór boru może doprowadzić do osteoporozy, raka prostaty, chorób zwyrodnieniowych stawów, a także zahamowania wzrostu u dzieci i młodzieży.

Nadmiar i przedawkowanie boru

Nadmiar boru jest regularnie usuwany z organizmu i rzadko powoduje nieprzyjemne dolegliwości. O przedawkowaniu tego pierwiastka można mówić po przyjęciu 100 mg boru.

Wówczas może pojawić się ból brzucha i głowy, biegunka, uczucie niepokoju i drgawki. W takim przypadku należy skonsultować się z lekarzem i odstawić wszelkie suplementy, zawierające tą substancję.

Źródła boru w diecie

  • rodzynki (4,51 mg/100 g),
  • migdały (2,82 mg/100 g),
  • orzechy laskowe (2,77 mg/100 g),
  • suszone morele (2,11 mg/100 g),
  • awokado (2,06 mg/100 g),
  • masło orzechowe (1,92 mg/100 g),
  • orzechy brazylijskie (1,72 mg/100 g),
  • orzechy włoskie (1,63 mg/100 g),
  • suszone śliwki (1,18 mg/100 g),
  • orzechy nerkowca (1,15 mg/100 g),
  • daktyle (1,08 mg/100 g),
  • brzoskwinie (0,52 mg/100 g),
  • soczewica (0,74 mg/100 g),
  • ciecierzyca (0,71 mg/100 g),
  • seler (0,50 mg/100 g),
  • grejpfruty czerwone (0,50 mg/100 g),
  • ciemne winogrona (0,50 mg/100 g),
  • miód (0,50 mg/100 g),
  • oliwki (0,35 mg/100 g),
  • jabłka (0,32 mg/100 g),
  • gruszki (0,32 mg/100 g),
  • otręby pszenne (0,32 mg/100 g),
  • brokuły (0,31 mg/100 g),
  • marchewka (0,30 mg/100 g),
  • pomarańcze (0,25 mg/100 g),
  • cebula (0,20 mg/100 g),
  • banany (0,16 mg/100 g),
  • ziemniaki (0,18 mg/100 g).

Bor znajduje się w owocach i warzywach, ponieważ jest obecny w glebie i nawozach mineralnych. Niestety dość duża grupa osób ma problem ze zbyt niskim poziomem boru w organizmie, często jest to spowodowane nieodpowiednią dietą lub spożywaniem warzyw głównie w postaci gotowanej. Obróbka termiczna powoduje utratę wielu cennych wartości odżywczych.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"