Choleryk – kim jest i jakie ma cechy? Jak z nim żyć?
Choleryk, sangwinik, flegmatyk i melancholik to cztery typy osobowości, które zostały wyróżnione i scharakteryzowane przez Hipokratesa. Jego spostrzeżenia dotyczące ludzkiego temperamentu i osobowości były na tyle trafne, że stały się inspiracją dla potomnych oraz bazą dla obecnie funkcjonujących klasyfikacji. Jakie cechy ma choleryk? Jak z nim żyć (i wytrzymać)?
1. Kto to choleryk?
Choleryk, obok flegmatyka, sangwinika i flegmatyka to jeden z czterech typów osobowości temperamentu, wyróżnionych już w V w. p. n. e. przez Hipokratesa. Według ojca medycyny, jak zwykło się o nim mówić, o temperamencie człowieka decyduje rodzaj cieczy, która dominuje w organizmie. W przypadku choleryka jest nią żółć. Klasyfikacja stworzona w starożytności była inspiracją dla innych specjalistów. Jej nazewnictwo oraz podstawowe założenia funkcjonują do dziś.
Według teorii Hipokratesa flegmatyk jest zrównoważony, powolny, solidny, ugodowy i bardzo spokojny. Można na nim polegać. Z kolei sangwinik to osoba radosna, otwarta, przyjazna, towarzyska. Ma duże poczucie humoru. Trzeci typ, melancholik, jest nerwowy, zlękniony, spięty i powściągliwy. Cechuje go skłonność do refleksyjności i zadumy. A choleryk? To ekstrawertyk o wysokiej pobudliwości i wyrazistej ekspresji. Co to znaczy? Jakie cechy opisują choleryka?
2. Cechy choleryka
Choleryk to typ energiczny i gwałtowny. Ma skłonności przywódcze. Jest osobą bardzo temperamentną, często nadpobudliwą. Zwykle reaguje zdecydowanie i często przesadnie, nie zawsze adekwatnie do sytuacji. To najbardziej wybuchowy ze wszystkich typów osobowości.
Cechuje go pewność siebie, a także umiejętność szybkiego podejmowania decyzji. Choleryk doskonale sobie radzi w sytuacjach wymagających dużej mobilizacji oraz szybkości działania. By funkcjonować, potrzebuje stałej dawki wrażeń. Szybko się nudzi, a to go denerwuje. Irytuje go także bierność i bezradność. Bywa niecierpliwy i porywczy.
Choleryk lubi władzę, dominację i rywalizację. Zwykle jest dobry w tym co robi. Stale potrzebuje uwagi oraz dowodów na to, że jest szanowany i ma dużą wartość. Kiedy czuje się ignorowany, wpada w złość. Zwykle czuje się lepszy od innych, a jego wyobrażenia o samym sobie są nieco wybujałe.
Choleryk jest zorientowany na cel. Wiele poświęca, by go osiągnąć. Lubi pokonywać własne słabości i ograniczenia. W związku potrafi być apodyktyczny i humorzasty. Przekonany o swojej racji, zazwyczaj nie liczy się z opinią innych. Ponieważ choleryk działa pod wpływem emocji, łatwo go wytracić z równowagi. Co gorsze dyskusje i próby przekonania go do swoich racji zwykle jedynie zaogniają sytuację. To niełatwy towarzysz życia.
3. Jak żyć z cholerykiem?
Życie z cholerykiem nie jest łatwe. Jak z nim rozmawiać i jak wytrzymać? Po pierwsze i najważniejsze: choleryk, jak każdy, powinien pracować nad panowaniem nad swoimi emocjami. Oczywiste jest, że o ile na pojawienie się uczuć i myśli nie mamy wpływu, o tyle na zachowanie – jak najbardziej. Wszyscy musimy pamiętać, że nasze czyny mają swoje konsekwencje, a działania potrafią ranić ludzi.
Jak postępować z osobą, która nie tylko ma wybuchowy charakter, ale i nieustannie wymaga uwagi oraz potwierdzania swojej wartości?
- Przede wszystkim warto pamiętać, że taką osobę łatwo wyprowadzić go z równowagi.
- Nie należy przywiązywać się do tego, co choleryk mówi i robi pod wpływem emocji. Zdecydowanie jednak trzeba wyznaczyć granice, których nie powinien przekraczać.
- W sytuacji, gdy choleryk wpadnie w złość, ponieważ ktoś nie zgadza się z jego poglądami bądź postąpił niezgodnie z oczekiwaniami, warto zachowywać spokój, wycofać się. Choć może być to trudne, nie trzeba dolewać oliwy do ognia – to do niczego nie prowadzi. Lepiej ugryźć się w język i odpuścić, niż dopowiadać i rozwijać swoje kwestie. Do tematu warto powrócić na spokojnie, kiedy opadną emocje.
- Zawsze trzeba zwracać cholerykowi uwagę, jeśli jego reakcja była przesadnie gwałtowna i nieadekwatna do sytuacji, a także dotkliwa dla otoczenia. Warto otwarcie rozmawiać i mówić, że niekontrolowane wybuchy złości są dla bliskich bardzo kosztowne emocjonalnie.
4. Czy choleryk powinien się leczyć?
Choleryk to cecha osobowości, a nie rodzaj jej zaburzenia. Nie można więc mówić o farmakologicznym leczeniu choleryków. Osoba o tym typie osobowości jest nerwowa, porywcza, działa dynamicznie i często jest nieodporna na stres, jednak nie zawsze agresywna. Nie ma więc podstaw do wypierania danych cech charakteru u takich osób.
Oczywiście każdy może pracować nad swoją impulsywnością, starając się łagodzić stres i nerwowe reakcje. Bardzo ważna jest regularna i dość intensywna aktywność fizyczna (jogging, crossfit, boks) oraz stosowanie technik relaksacyjnych (medytacja, ćwiczenia relaksacyjne).
Jeśli jednak choleryk coraz gorzej radzi sobie ze swoim temperamentem i bywa nadmiernie porywczy, warto skonsultować się z psychologiem, ewentualnie podjąć terapię. Cholerycy nie stanowią zagrożenia dla swoich najbliższych.
Warto podkreślić, że pomimo podziału na cztery główne typy osobowości w rzeczywistości nikt nie posiada cech typowych wyłącznie dla jednej kategorii. Zwykle typy wzajemnie się mieszają i uzupełniają. Atrybuty choleryka mogą dominować. Możliwe kombinacje to choleryk sangwinik, jak również choleryk melancholik, rzadziej choleryk flegmatyk (są to typy przeciwstawne). Aby ustalić, który typ temperamentu jest dominujący, wystarczy wypełnić stosowny test osobowości.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.