Ciągle leci z nosa? Produkty, które dbają o odporność i te, które ją obniżają

Układ odpornościowy pełni fundamentalną rolę w obronie przed wirusami, bakteriami i alergenami, a na pierwszym froncie są błony śluzowe nosa, gardła i zatok. To właśnie tam organizm po raz pierwszy styka się z drobnoustrojami, zanim zdążą przedostać się głębiej. Gdy ta bariera jest silna i dobrze nawilżona, skutecznie zatrzymuje większość zagrożeń.

Osłabienie odporności może prowadzić do zwiększonej reaktywności śluzówki, a to z kolei objawia się częstym katarem, uczuciem zatkanego nosa lub wodnistym wyciekiem. Nawet bez infekcji organizm może produkować nadmiar wydzieliny ze względu na podrażnienia.

Długotrwały katar bywa więc znakiem, że układ immunologiczny jest przeciążony i potrzebuje wsparcia, również od strony diety.

Błony śluzowe to delikatna warstwa ochronna, która musi być odpowiednio nawilżona, by skutecznie pełniła swoją funkcję. Gdy stają się przesuszone, łatwiej ulegają podrażnieniom i tracą zdolność zatrzymywania drobnoustrojów. Odpowiednie nawodnienie organizmu to podstawa, ale równie ważne są składniki obecne w diecie.

Witamina A i E, zdrowe tłuszcze oraz produkty bogate w beta-karoten wspierają strukturę i elastyczność nabłonka chroniącego nos i gardło. Ich niedobór może prowadzić do wysychania śluzówki i zwiększenia ryzyka infekcji oraz przewlekłego kataru.

Suchość w nosie nie zawsze wynika z warunków zewnętrznych, ponieważ czasem zaczyna się od braków w codziennym jadłospisie.

Nadmierna ilość cukru oraz przetworzone produkty mogą osłabiać odporność i negatywnie wpływać na kondycję błon śluzowych. Tego typu żywność nasila stany zapalne, zaburza równowagę mikroflory jelitowej i obciąża układ immunologiczny, który przestaje skutecznie działać. Z tego powodu organizm staje się bardziej podatny na infekcje, a śluzówka nosa reaguje nadmierną produkcją wydzieliny nawet przy niewielkich bodźcach.

Regularne sięganie po słodkie napoje, gotowe dania i słone przekąski może prowadzić do przewlekłego kataru, którego przyczyny trudno jednoznacznie wskazać. Choć nie widać tego na pierwszy rzut oka, dieta pełna przetworzonego jedzenia może utrudniać regenerację i osłabiać naturalne mechanizmy obronne.

Cynk, selen i witamina D to składniki, które mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego oraz stan błon śluzowych.

• Cynk wspiera regenerację nabłonka i bierze udział w procesach naprawczych, więc pomaga utrzymać szczelność i elastyczność śluzówek.
• Selen działa przeciwutleniająco i chroni komórki przed uszkodzeniami, a jego niedobór może osłabiać działanie układu odpornościowego.
• Witamina D reguluje aktywność limfocytów i wspomaga produkcję związków o działaniu przeciwdrobnoustrojowym.

Gdy tych składników brakuje, organizm gorzej radzi sobie z neutralizowaniem patogenów już na poziomie nosa i gardła. Aby wspierać odporność na co dzień, warto zadbać o ich obecność w diecie, poprzez sięganie po produkty takie jak ryby, jaja, orzechy brazylijskie, pestki dyni i pełne ziarna zbóż.

Choć jelita i nos wydają się oddzielnymi układami, w rzeczywistości są ściśle powiązane poprzez działanie układu odpornościowego. Większość komórek odpornościowych znajduje się właśnie w przewodzie pokarmowym, a stan mikroflory jelitowej wpływa na ich aktywność. Gdy w jelitach dochodzi do zaburzenia równowagi mikroflory, osłabieniu ulega także działanie układu odpornościowego.

Taki stan bez wątpienia wpływa na błony śluzowe nosa, które przez to stają się bardziej podatne na podrażnienia i infekcje. Zwiększa to ryzyko również przewlekłego kataru, nawracających infekcji zatok i reakcji alergicznych.

Dieta bogata w błonnik, kiszonki i fermentowane produkty mleczne wspiera rozwój korzystnych bakterii i po części wpływa na lepszą tolerancję układu oddechowego na kontakt z drobnoustrojami i czynnikami drażniącymi. Zdrowe jelita to często spokojniejszy nos.

Niektóre produkty spożywcze mogą wpływać na pracę układu oddechowego, nawet jeśli nie wywołują typowych objawów trawiennych. Alergie i nietolerancje pokarmowe często objawiają się katarem, kichaniem lub uczuciem zatkanego nosa, mimo że nie dochodzi do infekcji.

Najczęściej reagujemy w ten sposób na nabiał, gluten, konserwanty lub sztuczne barwniki. Organizm traktuje niektóre składniki jak zagrożenie i uruchamia reakcję obronną, która obejmuje również błony śluzowe. Jeśli katar utrzymuje się mimo braku przeziębienia, warto rozważyć obserwację diety i ewentualne wykluczenia składników.

Gdy katar utrzymuje się poza sezonem infekcyjnym i nie ma związku z alergią, warto przyjrzeć się swojemu żywieniu. Częste spożywanie przetworzonych produktów, nadmiar cukru lub niedobory podstawowych składników mogą wpływać na stan błon śluzowych i odporność. Jeśli objawy są przewlekłe, a zmiana środowiska nie przynosi ulgi, dieta może być jedną z przyczyn. Wprowadzenie bardziej odżywczych i mniej obciążających produktów bywa pierwszym krokiem do poprawy.

Przewlekły katar nie zawsze jestem powodem w infekcji lub alergii. Często jest wskazówką, że organizm potrzebuje lepszego wsparcia od środka, również poprzez dietę. Odpowiednie nawodnienie, składniki budujące odporność i ograniczenie produktów zapalnych mogą realnie poprawić stan błon śluzowych i zmniejszyć podatność na podrażnienia.

Źródła

1. NaukaJedzenia.pl