Krwiomocz (krew w moczu) - przyczyny, diagnostyka, leczenie
Krwiomocz, czyli występowanie krwi w moczu, to dosyć częsta przypadłość, której nigdy nie należy lekceważyć. Może być bowiem objawem wielu poważnych chorób, które wymagają dokładnej diagnostyki i leczenia u specjalisty. Sprawdź, czym jest krwiomocz i jakie mogą być jego przyczyny. Co oznacza krew w moczu?
1. Krwiomocz - czym jest?
Krwiomocz (krew w moczu, hematuria) to obecność w moczu zbyt dużej ilości erytrocytów, czyli czerwonych krwinek, co zazwyczaj ma związek z chorobami układu moczowego. Wyróżnia się dwa rodzaje krwiomoczu:
- krwiomocz makroskopowy - jest zauważalny gołym okiem, mocz jest mętny i czerwonobrunatny (czerwony mocz, mocz z krwią),
- krwiomocz mikroskopowy (krwinkomocz) - można stwierdzić dopiero w trakcie badania moczu przy użyciu mikroskopu, wówczas można zdiagnozować np. erytrocyty i leukocyty w moczu, śladowe ilości krwi w moczu, leukocyty pojedyncze w moczu lub wysokie leukocyty w moczu.
Objaw krwiomoczu nie powinien być lekceważony, ponieważ może mieć związek z zaburzeniami w obrębie dróg moczowych lub narządów płciowych.
Dlatego bez względu na to, czy krwiomocz występuje regularnie, czy był to przypadek jednorazowy (tzw. jednodniowy krwiomocz), warto ustalić, jaki jest powód tej dolegliwości, aby odpowiednio wcześnie zdiagnozować problem i rozpocząć właściwe leczenie.
2. Krwiomocz - przyczyny
Przyczyn krwi w moczu może być wiele, często krwiomocz jest objawem stanów zapalnych dróg moczowych, między innymi zapalenia pęcherza moczowego (tzw. zapalenie pęcherza z krwią).
Jak wygląda krwiomocz? Charakterystycznym objawem jest:
- mocz z krwią,
- pieczenie oraz ból w trakcie oddawania moczu,
- odczuwalne parcie na pęcherz,
- podwyższona temperatura ciała.
Oddawanie moczu z krwią może wskazywać także na choroby nerek, np.:
- pęknięcie nerki,
- kamicę nerwową,
- gruźlicę nerek,
- zawał nerki.
Zdarza się, że u pacjentów, którzy zgłaszają się do specjalistów z tym problemem, czerwony kolor moczu jest wynikiem obecności ciała obcego w pęcherzu moczowym.
Problem krwiomoczu może być również objawem chorób gruczołu krokowego, m.in. zapalenia prostaty oraz rozrostu gruczołu krokowego, które pojawiają się przeważnie u mężczyzn po 50. roku życia.
W wielu przypadkach krew w moczu może mieć związek z chorobami nowotworowymi jak rak nerek, prostaty lub pęcherza moczowego. Zdarza się również, że pojawienie się krwi w moczu to wynik przedawkowania niektórych leków, np. zmniejszających krzepliwość krwi.
Warto pamiętać, że czerwone zabarwienie moczu nie zawsze musi być objawem obecności zwiększonej w nim liczby erytrocytów. Zdarzają się przypadki, w których taki kolor moczu może wystąpić również, np. po zjedzeniu dużej ilości buraków lub rabarbaru, wówczas obserwuje się różowy mocz lub różowe ślady na papierze toaletowym po oddaniu moczu.
Co ważne, obecność erytrocytów w moczu może nastąpić na skutek intensywnego wysiłku fizycznego, a nawet stosunku seksualnego, niekiedy krwiomocz pojawia się również przy gorączce.
Tak czy inaczej, problemu krwi po oddaniu moczu nie można bagatelizować i zwlekać z wizytą u specjalisty. Po zauważeniu moczu zabarwionego na czerwono należy udać się na konsultacje zarówno do urologa, jak i nefrologa.
Szczególnie istotne jest zdiagnozowanie przyczyny nawracającego krwiomoczu, a także nietypowych objawów jak skrzepy krwi w moczu (krwiomocz ze skrzepami), strzępki w moczu, pojawienie się krwi po oddaniu moczu, krew z cewki moczowej czy krew w moczu w ciąży.
3. Krew w moczu - choroby
Co oznacza czerwony mocz? Co oznacza ślad krwi w moczu? Krwiomocz u mężczyzn, krew w moczu u kobiety i czerwony mocz u dziecka to jedna z regularnie zgłaszanych dolegliwości u lekarzy.
Stan ten może być wywołany wieloma różnymi chorobami, jedną z najpopularniejszych jest zapalenie pęcherza z krwią, wówczas pacjent skarży się na ból przy oddawaniu moczu i krwiomocz.
Krew w moczu przy zapaleniu pęcherza zwykle występuje w przypadku zaawansowanej infekcji na skutek braku leczenia lub nieskuteczności terapii. Zabarwienie moczu, gorączka, nudności i wymioty oraz ból w dole pleców mogą wskazywać na choroby nerek, takie jak kamica nerkowa, zapalenie czy rak nerki.
Przyczyną krwawienia z cewki moczowej u mężczyzn mogą być choroby gruczołu krokowego (prostaty), wówczas krew w moczu u mężczyzny współwystępuje z uczuciem parcia na pęcherz lub wrażeniem niekompletnego opróżnienia pęcherza. Skrzepy krwi w moczu u mężczyzny mogą wskazywać natomiast na chorobę nowotworową lub zaawansowaną infekcję układu moczowego.
Krwiomocz u kobiet diagnozuje się również w przebiegu endometriozy, czyli obecności tkanki endometrium poza jamą macicy. Charakterystyczne dolegliwości to krew w moczu podczas menstruacji, częstsze wizyty w toalecie oraz ból w okolicy spojenia łonowego.
4. Diagnostyka krwiomoczu
Krwiomocz - co robić? Krew przy oddawaniu moczu (krew z moczem) wymaga wizyty u lekarza urologa i nefrologa. Rozpoznanie przyczyny czerwonego zabarwienia moczu wymaga przeprowadzenia wywiadu lekarskiego, wykonania badania palpacyjnego brzucha, morfologii krwi z rozmazem oraz analizy moczu (w tym badania moczu na leukocyty).
Niektórzy pacjenci są kierowani również na badania obrazowe, takie jak USG jamy brzusznej, USG nerek i dróg moczowych, urografię oraz tomografię.
Poszerzona diagnostyka jest wskazania w przypadku zaobserwowania skrzepów w moczu, krwawienia z cewki moczowej, krwi w moczu u dziecka, krwi w moczu po cewnikowaniu czy krwi w moczu i kale jednocześnie. Z kolei krew w moczu po stosunku (krwiomocz po stosunku) oraz krwiomocz w ciąży warto dodatkowo skonsultować z ginekologiem.
5. Leczenie krwiomoczu
Jak pozbyć się krwi z moczu? Jak zahamować krwiomocz? Leczenie krwiomoczu zależne jest od konkretnej przyczyny, która powoduje widoczne zabarwienie lub ślad krwi w badaniu moczu.
Krwotoczne zapalenie pęcherza (zapalenie pęcherza i krew w moczu) wymaga wdrożenia antybiotykoterapii, leków przeciwbólowych i rozkurczowych. Pomocne bywa również picie soku z żurawiny lub stosowanie tabletek z wyciągiem z tych owoców (leczenie domowe krwiomoczu).
Przyczyną różowego moczu mogą być produkty spożywcze z czerwonym barwnikiem, w takiej sytuacji wystarczające może okazać się chwilowe wykluczenie tego typu żywności.
W przypadku kamicy nerkowej podaje się środki rozkurczowe i przeciwbólowe, bardzo ważne jest również nawadnianie organizmu w celu przyspieszenia wydalenia kamieni, choć u niektórych osób konieczne jest usunięcie zmian w czasie zabiegu.
Krwiomocz może występować również w przebiegu nowotworu złośliwego układu moczowego, stan ten może wymagać leczenia operacyjnego lub onkologicznego, w zależności od stopnia zaawansowania choroby.
Krew podczas oddawania moczu każdorazowo jest wskazaniem do podjęcia leczenia, choć jest ono uzależnione od danej osoby i zdiagnozowanej przyczyny krwinkomoczu. Większość leków dostępna jest wyłącznie na receptę i wymaga ścisłego ustalenia dawkowania preparatu.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.