Czy warto pić yerba mate? Oto co naprawdę robi w organizmie

Yerba mate pochodzi z Ameryki Południowej, głównie z terenów Paragwaju, Argentyny i Brazylii. Powstaje z liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego, który rośnie w wilgotnym, subtropikalnym klimacie. Po zebraniu liście są suszone w kontrolowanej temperaturze, a następnie rozdrabniane i przechowywane przez wiele miesięcy w odpowiednich dla nich warunkach, aby nabrały charakterystycznego aromatu i dla wielu specyficznego smaku.

W zależności od sposobu zaparzenia napar może być delikatniejszy lub bardziej intensywny. Tradycyjnie przygotowuje się go w tykwie i pije przez metalową rurkę z filtrem, czyli bombillę, lecz coraz częściej spotyka się też wersje w torebkach lub ekspresowe. Przez dopracowany do perfekcji proces suszenia i "dojrzewania" napój posiada unikalny zestaw naturalnych związków, którym właśnie zawdzięcza swoje działanie i właściwości.

Napar z yerba mate zawiera rozłożysty wachlarz naturalnych substancji, które wspólnie wpływają na organizm. Najbardziej znanymi są:

• kofeina, która pobudza i zwiększa czujność, ale jej działanie jest łagodniejsze niż w przypadku kawy.
• teobromina i teofilina, czyli związki z podobnym, lecz subtelniejszym działaniem stymulującym.
• polifenole, czyli naturalne przeciwutleniacze usprawniające ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym.
• niewielkie ilości witamin z grupy B oraz minerały, takie jak magnez, potas i mangan, choć ich ilość zależy od sposobu parzenia i gatunku suszu.

Dzięki temu napój łączy właściwości pobudzające z lekkim wsparciem dla układu nerwowego i ogólnej witalności, ale jego siła zależy od ilości oraz częstotliwości picia.

Yerba mate wpływa na układ nerwowy przede wszystkim poprzez obecność kofeiny, która pobudza i zwiększa czujność. W porównaniu z kawą efekt pojawia się wolniej, ale za to utrzymuje dłużej, ponieważ napój zawiera też wspomnianą już teobrominę i teofilinę. Te dwa związki łagodzą nagłe skoki pobudzenia i wspomagają utrzymanie koncentracji bez gwałtownego spadku energii.

Po yerba mate można poczuć wyraźne ożywienie umysłu, większą motywację i lepsze skupienie, ponieważ wynika to z równoczesnego wpływu kofeiny, antyoksydantów oraz wielu korzystnych substancji, które wspólnie działają łagodnie, ale skutecznie.

Odpowiednio dobrana i przygotowana porcja wypita w pierwszej połowie dnia doładowuje energią w kontrolowany sposób i nie przeciąża układu nerwowego.

Yerba mate od dawna kojarzona jest z napojem, który korzystnie działa na trawienie, choć jej wpływ nie jest silny ani bezpośredni. Zawarte w niej związki, takie jak kofeina i polifenole, mogą delikatnie pobudzać pracę żołądka i jelit, dzięki czemu organizm jest w stanie łatwiej przetwarzać pokarm.

Napar często pije się po posiłku, ponieważ daje uczucie lekkości i zmniejsza wrażenie przejedzenia. Regularne picie yerba mate może w niewielkim stopniu zwiększać tempo przemiany materii, jednak samo w sobie nie prowadzi do utraty masy ciała. Znaczenie ma cała dieta i styl życia, a nie jeden napój, jak i produkt.

W umiarkowanych ilościach yerba może być elementem codziennego dobrego zwyczaju, który wspiera trawienie, ale nie zastępuje zrównoważonego sposobu odżywiania.

Yerba mate zawiera polifenole, czyli naturalne przeciwutleniacze, które pomagają chronić komórki przed stresem oksydacyjnym. Stres oksydacyjny to proces, w którym powstają wolne rodniki, a ich nadmiar może osłabiać struktury komórkowe.

Systematyczne picie naparu dostarcza związki działające ochronnie, choć ich ilość i skuteczność zależy od rodzaju suszu oraz sposobu parzenia. Wynika z tego, że yerba mate może wspierać naturalne mechanizmy obronne organizmu, ale nie działa jak lek ani suplement.

Doceniana jest właśnie za ten łagodny, codzienny antyoksydacyjny wpływ, który nie obciąża ciała, a może być częścią zdrowego stylu życia. Najlepiej sprawdza się wtedy, gdy jest elementem zróżnicowanej diety zawierającej warzywa, owoce i inne źródła przeciwutleniaczy.

Aby yerba mate zachowała swoje właściwości, warto przygotować ją w odpowiedniej do tego temperaturze. Najlepiej użyć wody o temperaturze około 75-80 st. C, czyli po upływie mniej więcej 10 minut od zagotowania w czajniku. Zbyt gorąca woda może nadać naparowi gorzki smak i zmniejszyć zawartość jego cennych związków.

Standardowa porcja to około 1,5-2 łyżeczki suszu na filiżankę wody, ale można ją dopasować do własnych upodobań. Choć tradycyjnie pije się ją przez bombillę, równie dobrze spisuje się zaparzacz z sitkiem lub zaparzacz tłokowy. Ważne, by napar parzyć pod przykryciem przez kilka minut, ponieważ dzięki temu osiągnie maksimum właściwości, aromatu i smaku.

Yerba mate pasuje do wielu stylów życia, jednak wysokie dawki nie są odpowiednie dla wszystkich. Ze względu na zawartość kofeiny może powodować przyspieszone bicie serca, rozdrażnienie lub problemy ze snem u osób wrażliwych na jej działanie. Nie zaleca się jej w większych ilościach osobom z nadciśnieniem, chorobami serca ani kobietom w ciąży, ponieważ nadmiar kofeiny może zaburzać pracę układu krążenia i wpływać na jakość odpoczynku.

Zbyt wysoka temperatura naparów bywa dodatkowym obciążeniem dla błony śluzowej przełyku, dlatego najlepiej pić yerbę lekko przestudzoną. Umiar i obserwowanie reakcji własnego organizmu to najbezpieczniejszy sposób korzystania z tego napoju, który mimo wielu zalet nie jest odpowiedni dla każdego.

Yerba mate to napój, który łączy tradycję z działaniem. Doładowuje naturalną energią, wspiera koncentrację i może delikatnie pobudzać trawienie, jeśli pije się ją rozsądnie. Nie jest cudownym środkiem, tylko elementem codziennych czynności, które w dłuższej perspektywie pomagają dbać o stabilność organizmu. Warto poznać ją bliżej, by korzystać z jej właściwości zgodnie z potrzebami własnego ciała.

Źródła

1. NaukaJedzenia.pl