Demielinizacja - przyczyny, objawy, leczenie

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane, borelioza czy choroba Devica. Czym charakteryzują się zmiany demielinizacyjne i czy można im zapobiec?

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsianeDemielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to jest demielinizacja?

Demielinizacja to proces, w wyniku którego tzw. osłonki mielinowe w układzie nerwowym ulegają rozpadowi. W wyniku tego zanika mielina, czyli substancja wytwarzana przez oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym oraz przez tzw. komórki Schwanna w obwodowym układzie nerwowym.

Jeśli otoczka mielinowa ulegnie zniszczeniu, zaatakowana komórka nerwowa nie może dłużej przesyłać impulsów eletrycznych. To skutkuje zaburzeniami funkcjonowania układu neurologicznego.

Zmiany demielinizacyjne mogą mieć charakter pierwotny (dysmielinizacja) lub pojawić się na skutek uszkodzenia prawidłowo rozwiniętych do tej pory osłonek mielinowych.

Selma Blair o pierwszych objawach. Nie wiedziała wtedy, że to stwardnienie rozsiane

Dysmielinizacja często towarzyszy chorobom metabolicznym, takim jak choroba Krabbego, choroba Niemanna-Picka lub zespół Hurler. W tej sytuacji objawy choroby pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie i niestety zawsze wiążą się z upośledzeniem psychoruchowym.

Demielinizacja właściwa może pojawić się w każdym wieku.

Diagnostyka demielinizacji

Na skutek postępujących procesów demienilizacyjnych, w istocie białej mózgowia tworzą się obszary zwane plakami demielinizacyjnymi. Badaniem, które pozwala ustalić lokalizację i rozległość tego obszaru jest rezonans magnetyczny.

Jeśli jednak zmiany obejmują obwodowy układ nerwowy, wówczas badania obrazowe nie są skuteczną metodą diagnostyczną.

Choroby demielinizacyjne

Najczęstszym schorzeniem, wynikającym z postępujących zmian demielinizacyjnym, jest stwardnienie rozsiane (SM). Choroba związana jest z pierwotną postacią demielinizacji i obejmuje ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń. Oprócz tego do zmian demielinizacyjnych w tym obszarze zalicza się także:

  • choroba Devica, czyli zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego
  • ostre rozsiane zapalenie mózgu
  • zapelenie rdzenia
  • choroba Schildera
  • leukodystrofia
  • encefalopatia alkoholowa

Zmiany, które zlokalizowane są w obwodowym układzie nerwowym, najczęściej ujawniają się jako:

  • polineuropatia demielinizacyjna
  • parestezje
  • zespół Guillaina-Barrego (GBS)

Demielinizacja a stwardnienie rozsiane, borelioza i zmiany naczyniowe

Stwardnienie rozsiane to najczęstsza choroba demielinizacyjna, obejmująca ośrodkowy układ nerwowy. Jej pierwsze objawy można zauważyć między 20 a 40 rokiem życia. Występujące w jej przebiegu objawy neurologiczne z reguły ulegają naprzemiennemu zaostrzeniu i remisji.

Jeśli zmiany są niewielkie, nie muszą świadczyć o stwardnieniu rozsianym, ale o innych schorzeniach o charakterze naczyniopochodnym, takimi jak udar niedokrwienny, mikroangiopatia czy udarów lakunarnych.

W przypadku boreliozy sytuacja jest wyjątkowo poważna, jeśli na skutek zmian demielinizacyjnych dochodzi do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Choroba może mieć bardzo ciężki przebieg i objawiać się zaburzeniami świadomości, niedowładem i problemami z oddychaniem.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Przebadali szczepionkę na półpaśca. Odkryli, jak wpływa na mózg
Przebadali szczepionkę na półpaśca. Odkryli, jak wpływa na mózg
"Złoto faraonów" może obniżyć cholesterol. Polacy używają coraz częściej
"Złoto faraonów" może obniżyć cholesterol. Polacy używają coraz częściej
10 tys. kroków dziennie to mit? Mózg potrzebuje znacznie mniej
10 tys. kroków dziennie to mit? Mózg potrzebuje znacznie mniej
Obowiązkowy w diecie po 60. roku życia. Biały korzeń gasi stany zapalne
Obowiązkowy w diecie po 60. roku życia. Biały korzeń gasi stany zapalne
Suszone rybki – naturalne źródło białka, wapnia i kwasów omega-3 w wygodnej wersji
Suszone rybki – naturalne źródło białka, wapnia i kwasów omega-3 w wygodnej wersji
Brudna dwunastka. Te produkty są najmocniej zanieczyszczone pestycydami
Brudna dwunastka. Te produkty są najmocniej zanieczyszczone pestycydami
Narodowy program antybiotykowy do poprawy. Ekspertka wskazuje braki
Narodowy program antybiotykowy do poprawy. Ekspertka wskazuje braki
Nazywana cichą złodziejką. Osteoporoza nieodwracalnie niszczy kości
Nazywana cichą złodziejką. Osteoporoza nieodwracalnie niszczy kości
Popularne orzeszki wycofane. Producent prosi o zwrot produktu
Popularne orzeszki wycofane. Producent prosi o zwrot produktu
Widoczny objaw. Może zwiastować cukrzycę lub wysokie trójglicerydy
Widoczny objaw. Może zwiastować cukrzycę lub wysokie trójglicerydy
W tych momentach organizm starzeje się najszybciej. Są dwa "skoki"
W tych momentach organizm starzeje się najszybciej. Są dwa "skoki"
Szpitale ostrzegają, związki protestują. Oto co chce zmienić Ministerstwo Zdrowia
Szpitale ostrzegają, związki protestują. Oto co chce zmienić Ministerstwo Zdrowia