Demielinizacja - przyczyny, objawy, leczenie

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane, borelioza czy choroba Devica. Czym charakteryzują się zmiany demielinizacyjne i czy można im zapobiec?

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsianeDemielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to jest demielinizacja?

Demielinizacja to proces, w wyniku którego tzw. osłonki mielinowe w układzie nerwowym ulegają rozpadowi. W wyniku tego zanika mielina, czyli substancja wytwarzana przez oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym oraz przez tzw. komórki Schwanna w obwodowym układzie nerwowym.

Jeśli otoczka mielinowa ulegnie zniszczeniu, zaatakowana komórka nerwowa nie może dłużej przesyłać impulsów eletrycznych. To skutkuje zaburzeniami funkcjonowania układu neurologicznego.

Zmiany demielinizacyjne mogą mieć charakter pierwotny (dysmielinizacja) lub pojawić się na skutek uszkodzenia prawidłowo rozwiniętych do tej pory osłonek mielinowych.

Selma Blair o pierwszych objawach. Nie wiedziała wtedy, że to stwardnienie rozsiane

Dysmielinizacja często towarzyszy chorobom metabolicznym, takim jak choroba Krabbego, choroba Niemanna-Picka lub zespół Hurler. W tej sytuacji objawy choroby pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie i niestety zawsze wiążą się z upośledzeniem psychoruchowym.

Demielinizacja właściwa może pojawić się w każdym wieku.

Diagnostyka demielinizacji

Na skutek postępujących procesów demienilizacyjnych, w istocie białej mózgowia tworzą się obszary zwane plakami demielinizacyjnymi. Badaniem, które pozwala ustalić lokalizację i rozległość tego obszaru jest rezonans magnetyczny.

Jeśli jednak zmiany obejmują obwodowy układ nerwowy, wówczas badania obrazowe nie są skuteczną metodą diagnostyczną.

Choroby demielinizacyjne

Najczęstszym schorzeniem, wynikającym z postępujących zmian demielinizacyjnym, jest stwardnienie rozsiane (SM). Choroba związana jest z pierwotną postacią demielinizacji i obejmuje ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń. Oprócz tego do zmian demielinizacyjnych w tym obszarze zalicza się także:

  • choroba Devica, czyli zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego
  • ostre rozsiane zapalenie mózgu
  • zapelenie rdzenia
  • choroba Schildera
  • leukodystrofia
  • encefalopatia alkoholowa

Zmiany, które zlokalizowane są w obwodowym układzie nerwowym, najczęściej ujawniają się jako:

  • polineuropatia demielinizacyjna
  • parestezje
  • zespół Guillaina-Barrego (GBS)

Demielinizacja a stwardnienie rozsiane, borelioza i zmiany naczyniowe

Stwardnienie rozsiane to najczęstsza choroba demielinizacyjna, obejmująca ośrodkowy układ nerwowy. Jej pierwsze objawy można zauważyć między 20 a 40 rokiem życia. Występujące w jej przebiegu objawy neurologiczne z reguły ulegają naprzemiennemu zaostrzeniu i remisji.

Jeśli zmiany są niewielkie, nie muszą świadczyć o stwardnieniu rozsianym, ale o innych schorzeniach o charakterze naczyniopochodnym, takimi jak udar niedokrwienny, mikroangiopatia czy udarów lakunarnych.

W przypadku boreliozy sytuacja jest wyjątkowo poważna, jeśli na skutek zmian demielinizacyjnych dochodzi do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Choroba może mieć bardzo ciężki przebieg i objawiać się zaburzeniami świadomości, niedowładem i problemami z oddychaniem.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Katalog usług na Akademii NFZ. Spore ułatwienie dla pacjentów
Katalog usług na Akademii NFZ. Spore ułatwienie dla pacjentów
Mąka, która wspiera odchudzanie. Jeszcze niedawno egzotyka, dziś hit wśród dbających o jelita
Mąka, która wspiera odchudzanie. Jeszcze niedawno egzotyka, dziś hit wśród dbających o jelita
Pozwala szybko wychwycić spadki i nagłe wzrosty cukru we krwi. Dane od razu w telefonie
Pozwala szybko wychwycić spadki i nagłe wzrosty cukru we krwi. Dane od razu w telefonie
RPO alarmuje. Zmiany w ochronie zdrowia psychicznego za bardzo ograniczą prawa obywateli?
RPO alarmuje. Zmiany w ochronie zdrowia psychicznego za bardzo ograniczą prawa obywateli?
Jak barszcz to tylko taki. Przepis, który podreperuje zdrowie
Jak barszcz to tylko taki. Przepis, który podreperuje zdrowie
Wstrzymanie w obrocie leku stosowanego w stanach lękowych. Jest decyzja GIF
Wstrzymanie w obrocie leku stosowanego w stanach lękowych. Jest decyzja GIF
Witaminy, których absolutnie nie należy brać na noc. Niewiele osób o tym wie, stąd problemy
Witaminy, których absolutnie nie należy brać na noc. Niewiele osób o tym wie, stąd problemy
Nowy wariant wirusa grypy. W USA rośnie liczba chorych
Nowy wariant wirusa grypy. W USA rośnie liczba chorych
Lekarze alarmują: Limitowanie wizyt uderzy w pacjentów. NFZ się tłumaczy
Lekarze alarmują: Limitowanie wizyt uderzy w pacjentów. NFZ się tłumaczy
Zatrucie po popularnym daniu. Ministerstwo zdrowia WKS podało bilans ofiar
Zatrucie po popularnym daniu. Ministerstwo zdrowia WKS podało bilans ofiar
Zmarł ceniony ginekolog. "Wielu z nas powitał na świecie"
Zmarł ceniony ginekolog. "Wielu z nas powitał na świecie"
Najbardziej oblegane specjalizacje lekarskie. Prof. Filipiak prezentuje zestawienie
Najbardziej oblegane specjalizacje lekarskie. Prof. Filipiak prezentuje zestawienie