Dlaczego dłonie ciągle się pocą? Przyczyny i sposoby na nadpotliwość

Pocenie się to naturalny proces, który pomaga regulować temperaturę ciała. Jednak u niektórych osób gruczoły potowe działają zbyt intensywnie, nawet gdy nie ma takiej potrzeby. Wtedy mówi się o nadpotliwości, czyli stanie, w którym ilość wydzielanego potu jest większa niż wynika to z warunków otoczenia lub aktywności fizycznej. Problem ten może mieć charakter miejscowy, czyli dotyczący np. tylko dłoni, albo uogólniony, czyli dotyczący nawet całego ciała.

Nadpotliwość staje się dużym problemem, gdy wpływa na codzienne funkcjonowanie, np. przeszkadza w kontaktach z innymi, utrudnia pracę lub obniża samoocenę. U części osób pojawia się samoistnie, a u innych jest skutkiem innego zaburzenia, które wymaga dalszej diagnostyki.

Skóra dłoni zawiera wyjątkowo dużo gruczołów potowych, więc pot pojawia się tam szybciej i intensywniej niż na wielu innych obszarach ciała. To fizjologiczny mechanizm, który wzmacnia chwyt i chroni dłonie przed przegrzaniem w trakcie wysiłku.

Jednak u niektórych osób układ nerwowy reaguje zbyt gwałtownie, nawet w sytuacjach, które nie wymagają takiej reakcji. Dłonie stają się wtedy wilgotne podczas odpoczynku, snu lub nawet w spokojnych, chłodnych warunkach. Na intensywność pocenia może też wpływać wrażliwość na emocje, stres lub napięcie nerwowe. Często wystarczy nawet sama myśl o spoconych dłoniach, by pobudzić gruczoły do działania.

Przyczyny nadpotliwości dłoni mogą być bardzo różne i nie zawsze łatwe do rozpoznania. U wielu osób problem ma podłoże genetyczne, więc jeśli w rodzinie występowała podobna dolegliwość, ryzyko jej pojawienia się rośnie. Inne czynniki to:

• zaburzenia pracy tarczycy,
• cukrzyca,
• choroby neurologiczne,
• infekcje,
• zmiany hormonalne związane z dojrzewaniem, ciążą lub menopauzą.

Pocenie może być też skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków, np. przeciwdepresyjnych lub obniżających ciśnienie. Część przypadków to tzw. nadpotliwość wtórna, czyli objaw innej choroby, który znika wraz z jej wyleczeniem. W przypadku nadpotliwości pierwotnej objawy najczęściej zaczynają się w dzieciństwie lub wieku nastoletnim i mogą utrzymywać się latami bez wyraźnej przyczyny.

Układ nerwowy reaguje na emocje szybciej, niż często zdajemy sobie z tego sprawę. W sytuacjach stresowych, lękowych lub silnie angażujących psychicznie, gruczoły potowe mogą aktywować się natychmiast, nawet bez fizycznego wysiłku. Dotyczy to dłoni, które są silnie unerwione i wyjątkowo wrażliwe na bodźce.

Pocenie się w takich momentach jest naturalne, ale u niektórych osób reakcja ta utrzymuje się zbyt długo albo pojawia się za każdym razem, gdy tylko wzrośnie napięcie emocjonalne. Problem nasila się dodatkowo, gdy nadpotliwość zaczyna wpływać na relacje społeczne, czyli powoduje skrępowanie, unikanie kontaktu i ciągłe napięcie, które samo w sobie staje się nowym źródłem stresu powodującym pocenie.

Tak powstaje błędne koło, z którego trudno się wydostać bez odpowiedniego wsparcia lub leczenia.

Choć nadpotliwość dłoni bywa trudna do całkowitego wyeliminowania bez leczenia, to istnieją domowe sposoby, które mogą zmniejszyć jej nasilenie i poprawić komfort w codziennym życiu. Pomocne bywa częste mycie rąk chłodną wodą, unikanie gorących napojów i ostrych przypraw, a także stosowanie talku, który pochłania wilgoć.

Wiele osób sięga po naturalne płukanki z szałwii, ponieważ zawiera związki z działaniem ściągającym i lekko przeciwpotnym. Dostępne są też ziołowe herbatki, które przy regularnym stosowaniu mogą ograniczać potliwość całego ciała.

Na rynku można znaleźć antyperspiranty przeznaczone do dłoni, zawierające chlorek glinu, czyli składnik zmniejszający aktywność gruczołów potowych. Warto jednak pamiętać, że metody domowe przynoszą zwykle jedynie krótkotrwałą ulgę i nie likwidują przyczyny problemu.

Jeśli domowe metody nie przynoszą oczekiwanych efektów, to warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże ustalić przyczynę problemu i zaproponuje skuteczniejsze leczenie. W przypadku nadpotliwości dłoni często pierwszym wyborem są preparaty z chlorkiem glinu z wyższym stężeniem, które są dostępne na receptę.

Dermatolog może zaproponować również zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej, która czasowo blokuje działanie nerwów odpowiedzialnych za pracę gruczołów potowych. U części pacjentów sprawdza się jonoforeza, czyli zabieg polegający na zanurzeniu dłoni w wodzie, przez którą przepuszczany jest słaby prąd.

W bardziej zaawansowanych przypadkach specjaliści mogą rozważyć też zastosowanie leków doustnych. Leczenie zawsze powinno być poprzedzone dokładną diagnozą, która wykluczy nadpotliwość wtórną oraz inne poważniejsze schorzenia.

Nadpotliwość dłoni to nie tylko kwestia estetyki, ale realny problem zdrowotny, który może wpływać na samopoczucie i relacje z innymi. Warto mówić o tym otwarcie, tym bardziej podczas wizyty u lekarza. Pomoc należy rozważyć wtedy, gdy pocenie utrudnia codzienne funkcjonowanie, pojawia się bez wyraźnej przyczyny lub towarzyszą mu inne objawy. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym łatwiej dobrać skuteczne leczenie.

Nadmierna potliwość dłoni to dość powszechny, ale często bagatelizowany problem, który może znacząco obniżać komfort życia. Jeśli objawy utrzymują się mimo stosowania domowych metod, to warto poszukać przyczyny i skonsultować się ze specjalistą. Skuteczne leczenie jest możliwe, a odpowiednio dobrana terapia często poprawia codzienne funkcjonowanie.

Źródła

1. NaukaJedzenia.pl