Fakty i mity dotyczące depresji

Depresja może się pojawić u każdego człowieka. Badania kliniczne sugerują jednak, że to kobiety są bardziej narażone na wystąpienie zmian biochemicznych w mózgu związanych z tą chorobą. Niemniej jednak, może to mieć związek z tym, że w przeciwieństwie do mężczyzn są one bardziej skłonne do poszukiwania specjalistycznej pomocy w trudnych chwilach.

Depresja to choroba, która może dotknąć każdego z nas. Depresja to choroba, która może dotknąć każdego z nas.
Źródło zdjęć: © Zdjęcie autorstwa Shawn Campbell / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)
Katarzyna Wąś-Zaniuk

/ 9Depresja nie jest chorobą?

Depresja to bardzo poważny stan chorobowy, w trakcie którego obserwuje się zmiany w obrębie funkcjonowania mózgu.
Depresja to bardzo poważny stan chorobowy, w trakcie którego obserwuje się zmiany w obrębie funkcjonowania mózgu. © Zdjęcie autorstwa Johanna Hardell / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

W rzeczywistości depresja to bardzo poważny stan chorobowy, w trakcie którego obserwuje się zmiany w obrębie funkcjonowania mózgu. Niemniej jednak, stan ten jest często mylony ze zwykłym i nieszkodliwym smutkiem. Testy przy użyciu technologii SPECT przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych udowodniły, że u osób zmagających się z zaburzeniem depresyjnym występują zmiany w obszarze mózgu, dokładnie w układzie limbicznym, który odgrywa istotną rolę w regulacji emocji.

Najczęstszymi objawami depresji są:

  • utrzymujący się przez dłuższy czas obniżony nastrój,
  • utrata zainteresowań,
  • brak wiary w swoje możliwości,
  • poczucie beznadziejności,
  • kłopoty z koncentracją,
  • nadmierne i nieuzasadnione poczucie winy,
  • negatywne myślenie.

U niektórych pacjentów pojawiają się także myśli samobójcze.

/ 9U mężczyzn depresja jest trudna do zdiagnozowania

Depresja u mężczyzn może być trudna do zdiagnozowania.
Depresja u mężczyzn może być trudna do zdiagnozowania. © Zdjęcie autorstwa KellyB. / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Mężczyźni zazwyczaj są mało wylewni i raczej nie rozmawiają o własnych uczuciach. W ich przypadku depresja może się objawiać poirytowaniem, silnym rozdrażnieniem, niepokojem, impulsywnością, wybuchami gniewu.

Niestety stan ten często prowadzi ich do ryzykownych działań i nałogów, takich jak nadmierne spożywanie alkoholu czy zażywanie narkotyków. Mężczyzna cierpiący na depresję może popaść w pracoholizm, by odciągnąć od siebie złe myśli. Warto nadmienić, że samobójstwa z powodu depresji u mężczyzn zdarzają się znacznie częściej. Panowie nie zawsze mówią o swoich problemach czy słabościach, ponieważ nie chcą zostać odebrani przez bliskich jako jednostki słabe.

/ 9Czy leczenie depresji polega na dożywotnim przyjmowaniu leków?

Nie każda konsultacja specjalistyczna kończy się przepisaniem leków przeciwdepresyjnych.
Nie każda konsultacja specjalistyczna kończy się przepisaniem leków przeciwdepresyjnych. © Zdjęcie autorstwa Sparky / [CC BY-NC](https://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/)

Nie każda konsultacja specjalistyczna kończy się przepisaniem leków przeciwdepresyjnych. Bardzo często sama rozmowa z psychoterapeutą przynosi zadowalające rezultaty. Psychoterapeuci mogą pomóc osobom z depresją zrozumieć swoje uczucia, myśli i zachowania oraz nauczyć ich zdrowszych strategii radzenia sobie z trudnościami życiowymi.

Oczywiście niektórzy pacjenci muszą przyjmować leki przeciwdepresyjne, by poprawić swój stan zdrowia, nie należy jednak bać się leczenia farmakologicznego. Taka terapia trwa zawyczaj od 6 do 9 miesięcy, aż do całkowitego ustąpienia objawów chorobowych.

Antydepresanty nowej generacji są stosunkowo bezpieczne i nie powodują tak dotkliwych działań niepożądanych, jak leki przeciwdepresyjne starej generacji.

/ 9Nadmiar obowiązków może zwalczyć depresję?

Czy nadmiar obowiązków może zwalczyć depresję? Niestety, ale nie.
Czy nadmiar obowiązków może zwalczyć depresję? Niestety, ale nie. © Zdjęcie autorstwa Nathan Csonka / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Depresja to stan chorobowy, który w obecnych czasach dotyka duży odsetek populacji. Mogłoby się wydawać, że nadmierna ilość obowiązków zapobiegnie napływowi smutnych myśli w danym momencie. W rzeczywistości wcale to nie pomaga osobom chorującym na tę przypadłość.

Dlaczego rzucanie się w wir pracy, gdy cierpimy z powodu obniżonego nastroju jest niebezpieczne? Ponieważ maskowanie problemów poprzez przesadne poświęcanie się pracy zawodowej może przynieść więcej szkody niż pożytku. Choroba jaką jest depresja wymaga leczenia. Terapia depresji powinno odbywać się pod okiem wykwalifikowanych specjalistów.

/ 9Osoby chore na depresję często płaczą?

Płacz nie występuje u wszystkich pacjentów w trakcie epizodu depresyjnego.
Płacz nie występuje u wszystkich pacjentów w trakcie epizodu depresyjnego. © Zdjęcie autorstwa MarLeah Cole / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Płacz w przebiegu depresji może być spowodowany uczuciem smutku, beznadziejności, bezradności lub przytłoczenia, które są charakterystyczne dla tego zaburzenia psychicznego. Płacz może być również wyrazem wewnętrznego bólu emocjonalnego, który często towarzyszy pacjentom chorującym na depresję.

Warto jednak podkreślić, że płacz nie występuje u wszystkich pacjentów w trakcie epizodu depresyjnego. Niektórzy mogą doświadczać innych objawów, takich jak niechęć do otaczającego świata, poczucie pustki i ogólnej bezużyteczności własnej osoby, nadmierna senność w ciągu dnia, zmęczenie, zmniejszone zainteresowanie życiem, kłopoty z koncentracją, obniżony apetyt.

/ 9Depresja to wynik postępujących procesów starzenia?

 Depresja może dotknąć pacjenta w każdym wieku. Są dzieci chorujące na depresję i seniorzy zmagający się z tą poważną chorobą.
Depresja może dotknąć pacjenta w każdym wieku. Są dzieci chorujące na depresję i seniorzy zmagający się z tą poważną chorobą. © Zdjęcie autorstwa Peter Dahlgren / [CC BY-NC](https://creativecommons.org/licenses/by-nc/2.0/)

Każdy człowiek doświadcza postępujących z wiekiem procesów starzenia. Niemniej jednak, wiele osób w dojrzałym wieku nie ma problemów z depresją. Wielu seniorów cieszy się nie tylko nienagannym zdrowiem fizycznym, alei i psychicznym. Czasami zdarzają się i takie sytuacje, że to właśnie problemy zdrowotne czy ograniczenia związane z postępującym wiekiem przyczyniają się u pacjentów w wieku podeszłym do wystąpienia typowych dla depresji objawów.

Warto wiedzieć, że depresja może dotknąć pacjenta w każdym wieku. Są dzieci chorujące na depresję i seniorzy zmagający się z tą poważną chorobą. Zaburzeń nastroju nie należy bagatelizować, ponieważ nieleczone mogą doprowadzić nawet do samobójstwa.

/ 9Depresja jest trudna do wyleczenia

Depresja może być trudna do wyleczenia.
Depresja może być trudna do wyleczenia. © Zdjęcie autorstwa jseliger2 / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Depresji objawiającej się obniżeniem nastroju, spadkiem zdolności koncentracji, brakiem energii czy uczuciem bezużyteczności pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować. Zaburzenie psychiczne, zaliczane do zaburzeń nastroju wymaga odpowiedniego leczenia.

Odnotowano, że najlepsze efekty uzyskuje się przez połączenie farmakoterapii z regularnymi wizytami u psychoterapeuty. Leki na depresję, tzw. antydepresanty, działają na ośrodkowy układ nerwowy. Niektóre z nich nasilają na przykład przekaźnictwo w układzie serotoninergicznym.

Psychoterapia pomaga z kolei znaleźć pacjentowi rzeczywistą przyczynę obniżonego nastroju. W trakcie spotkań z psychoterapeutą osoba z zaburzeniem depresyjnym może lepiej poznać siebie, swoje wzorce zachowań, emocje. Wielu pacjentów przyznaje, że terapia w połączeniu z lekami znacząco poprawiła jakość ich życia.

/ 9Depresję można pomylić ze zwykłym smutkiem

Depresja to znacznie więcej niż zwykły smutek.
Depresja to znacznie więcej niż zwykły smutek. © Zdjęcie autorstwa jazbeck / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Niektóre traumatyczne wydarzenia (np. degradacja w pracy, śmierć bliskiej osoby, rozwód, czy utrata pracy) mogą doprowadzić do poczucia beznadziejności życia codziennego i ogromnego smutku. W tym przypadku obserwuje się jednak stopniowe ustępowanie tych objawów wraz z upływającym czasem.

Depresja to znacznie więcej niż zwykły smutek. Chociaż obniżony nastrój może być jednym z objawów tej choroby, to sama depresja jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które może znacząco zakłócić codzienne funkcjonowanie i obniżyć jakość życia osoby zmagacej się z tym problemem zdrowotnym. Osoby, które nigdy nie doświadczyły epizodu depresyjnego nie zawsze są w stanie wyobrazić co czuje osoba chora. Obniżony nastrój u pacjentów z depresją utrzymuje się co najmniej od dwóch tygodni.

/ 9Depresja to choroba, która dotyczy wyłącznie psychiki

Depresja to choroba, która może powodować objawy somatyczne.
Depresja to choroba, która może powodować objawy somatyczne. © Zdjęcie autorstwa John Connor / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Depresja znacząco obniża jakość życia pacjentów, ponieważ wiąże się z z obniżeniem nastroju, zaburzeniami koncentracji i uwagi, niechęcią do wykonywania jakichkolwiek zadań, poczuciem winy. U pewnej grupy pacjentów wywołuje nawet myśli samobójcze. Warto zdawać sobie sprawę, że nie jest to choroba, która dotyczy wyłącznie psychiki.

U niektórych osób choroba zaliczana do zaburzeń nastroju powoduje liczne objawy somatyczne, na przykład:

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda