Izabela Leszczyna odchodzi z MZ. Zapowiadała rewolucję, ale problemy zostały

Izabela Leszczyna objęła rządy w Ministerstwie Zdrowia w grudniu 2023 roku. Opinie środowiska medycznego o nowej szefowej tego wyjątkowo trudnego resortu były wówczas podzielone. Część ekspertów wskazywała na brak wykształcenia medycznego i znajomości problemów ochrony zdrowia, inni uważali, że fakt bycia "spoza" środowiska może zapewnić obiektywizm, co przy poparciu politycznym (silna pozycja w PO) miało zapewnić sukces przy realizacji zapowiadanych szumnie reform.

Tymczasem te konkretne duże reformy, które miały m.in. skrócić kolejki do lekarzy, nie nadeszły, za co na Leszczynę spadła fala krytyki już przy podsumowaniu 100 dni rządu Donalda Tuska.

Zobacz także: "Trójka, ale na zachętę". Lekarze ocenili 100 dni działania nowego Ministerstwa Zdrowia

- Mam niestety wrażenie, że jest nadal bardzo dużo deklaracji, ale mało konkretnych działań. Wolałbym, by obiecano mniej - oceniał wówczas w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Michał Bulsa, ginekolog i położnik, prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Szczecinie.

Prezes Naczelnej Izby Lekarskiej wskazał z kolei, że przez brak konkretnych zmian "system nadal będzie dryfował".

Te komentarze wydają się nadal aktualne, ale warto zauważyć, że kierowała jednym z najbardziej wymagających resortów przy bardzo złej, a wręcz kryzysowej sytuacji w Narodowym Funduszu Zdrowia (budżet NFZ prawdopodobnie znowu się nie zepnie, co przekłada się na wiele problemów m.in. opisywanych przez nas wielokrotnie zaległościami w wypłatach pieniędzy szpitalom za nadwykonania).

Można też odnieść wrażenie, że zdrowie nie jest priorytetem rządu. Nie widać wyrazistego poparcia premiera w sferze ochrony zdrowia i działań, które pozwoliłyby np. opanować kryzys w NFZ. Co więcej - jak słusznie zauważali medycy - w trakcie kampanii prezydenckiej "niewygodne" tematy były odkładane na później (reforma szpitali, ale też stanowisko MZ w głośnej sprawie aborcji w szpitalu w Oleśnicy).

Zobacz także: Ginekolog o aborcji w szpitalu w Oleśnicy. "Nie ma wątpliwości prawnych"

Liberalizacja prawa aborcyjnego to jedna z kluczowych obietnic, które znalazły się wśród tzw. stu konkretów, z którymi jeszcze do wyborów parlamentarnych szła Koalicja Obywatelska. Miała zapewnić Polkom bezpieczeństwo, ale do dzisiaj nie udało się jej zrealizować.

W kampanii prezydenckiej lekarze wytykali też w kontekście aborcji, że brakuje przejrzystych wytycznych, z których lekarze powinni korzystać już od dawna.

- Niestety lekarze tak naprawdę nie wiedzą, co im wolno, a czego nie. I to jest największy problem, bo zamiast leczyć, myślą o prawnych konsekwencjach. Żeby temat aborcji w ogóle ruszył, potrzeba opanowania bałaganu prawnego, jaki mamy w sądownictwie, "restartu" Trybunału Konstytucyjnego, ale w pierwszej kolejności jasnych wytycznych, które mogą powstać "od ręki" - oceniał w maju dr Bulsa.

Zarzucał też Ministerstwu Zdrowia, że nie odpisało wówczas na pismo Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, w którym pyta o wytyczne dotyczące przerywania ciąży po 23. tygodniu.

- Wygląda na to, że to sprawa polityczna, której do zakończenia wyborów lepiej nie ruszać. Tymczasem bezpieczeństwo pacjentów to temat na tu i teraz. Mamy nadzieję na jasną odpowiedź ze strony ministry zdrowia, czy sytuacja z Oleśnicy była zgodna z prawem - punktował lekarz. I miał rację, bo stanowisko MZ w tej sprawie faktycznie pojawiło się dopiero po wyborach.

Zobacz także: MZ potwierdza. Aborcja w Polsce jest legalna na każdym etapie ciąży. Jest warunek

Warto jednak zauważyć, że choć nie udało się zmienić prawa aborcyjnego, to posypały się kary finansowe dla placówek, które uniemożliwiały przerywanie ciąży.

Izabeli Leszczynie zarzucało się, że niewiele robi i faktycznie z jej resortu nie wyszło zbyt wiele projektów. Można tu wskazać np. na reformę szpitali, która kilka razy spadła z obrad rządu i nadal nie wiadomo, jakie będą losy tej ustawy (w sejmowej Komisji Zdrowia mają ruszyć prace nad reformą). Eksperci wiązali to jednak szerzej z celowym działaniem w kontekście wyborów prezydenckich i prowadzonej wówczas kampanii.

Kolejna szumnie zapowiadana zmiana bez konkretnych rezultatów to centralna e-rejestracja. Choć obiecywano szybkie wdrożenie, do tej pory ruszył zaledwie pilotaż i to na dodatek wybiórczy, bo dotyczy pierwszorazowych wizyt u kardiologa oraz badań mammograficznych i cytologicznych.

Jak pisaliśmy w ubiegłym tygodniu, zmianą ma być jedynie pełne wdrożenie - wszystkie placówki medyczne, bez wyjątku, będą miały obowiązek podłączenia się do systemu. W tym tygodniu rząd ma zająć się projektem ustawy, który wprowadza e-rejestrację.

Zobacz także: Rejestracja do lekarza na nowych zasadach. Zmiana, na którą czekali pacjenci

Warto też przypomnieć wzbudzającą sporo emocji sprawę składki zdrowotnej - ministra finalnie głosowała za jej obniżką, choć wcześniej mówiła, że jest temu przeciwna.

Fiaskiem zakończył się też pomysł wprowadzenia edukacji zdrowotnej jako obowiązkowego przedmiotu. Lekarze ostry to krytykowali, wskazując, że kondycja zdrowotna Polaków jest fatalna (na co wskazuje m.in. alarmujący wzrost chorób cywilizacyjnych).

- Bez rozsądnej przeciwwagi dla "dr Google" skazujemy kolejne pokolenia na ciemnogród, a powinniśmy zrobić wszystko, by odwrócić alarmujące statystyki zachorowań - komentował w rozmowie z WP abcZdrowie Leszek Buk, prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Lublinie. I zaznaczył, że świadomość zdrowotna Polaków jest często "zerowa".

Trzeba oddać szefowej resortu zdrowia sprawiedliwość, bo kilka rzeczy udało jej się doprowadzić do końca. Pierwszym sukcesem była z pewnością powrót do finansowania in vitro.

Można też wskazać na lepszy dostęp do znieczuleń okołoporodowych, kompleksowe leczenie endometriozy (działa od lipca), a także program Moje Zdrowie (działa od maja), które umożliwia wykonanie pakietu badań profilaktycznych i konsultacji wyników z lekarzem pacjentom od 20. roku życia.

Przypomnijmy, że podczas prezydencji Polski w Radzie UE udało się uzyskać kompromis w sprawie tzw. pakietu farmaceutycznego.

Ponadto udało się też utrzymać numer 999 umożliwiający połączenie bezpośrednio z dyspozytorem medycznym (były pomysły zastąpienia go nowym numerem 112, ale MZ wskazywało na wydłużenie czasu oczekiwania na przyjęcie wezwania karetki pogotowia). Nie udało się jednak doprowadzić do ustawowego obowiązku przyjęciu pacjenta z karetki na szpitalny oddział ratunkowy lub izbę przyjęć w ciągu 15 minut.

Źródło: WP abcZdrowie

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. WP abcZdrowie