Kauzalgia – przyczyny, objawy i leczenie

Kauzalgia to miejscowy zespół bólowy i przewlekła choroba, która przebiega z okresowym zaostrzeniem objawów. Charakteryzuje się występowaniem piekącego bólu i przeczulicy w obszarze ręki lub stopy, które pojawiają się po częściowym uszkodzeniu nerwu lub jednego z jego głównych odgałęzień. Jej przyczyną są przede wszystkim urazy kończyny. Na czym polega diagnostyka i leczenie?

1. Co to jest kauzalgia?

Kauzalgia to miejscowy zespół bólowy i schorzenie związane z przewlekłym, piekącym bólem, który znacznie obniża komfort codziennego funkcjonowania. Mechanizm powstawania zaburzenia nie jest rozpoznany. Wiadomo, że dolegliwości są konsekwencją uszkodzenia nerwu.

Pojęcie kauzalgia po raz pierwszy zastosował S. Weir Mitchell w 1872 roku, opisując przewlekły zespół bólowy obserwowany u ofiar wojny domowej. Termin jest kompilacją dwóch słów greckich: palenie i ból.

Zobacz film: "Przedwczesna śmierć zapisana w oczach. Zaskakujące badania naukowców"

Kauzalgia to inaczej zespół algodystroficzny, dystrofia współczulna, kompleksowy zespół bólu regionalnego typu II lub wieloobjawowy miejscowy zespół bólowy typu II (Complex Regional Pain Syndrome, CRPS).

2. Przyczyny kauzalgii

Zespół algodystroficzny najczęściej pojawia się po urazie związanym z kontuzją czy operacją (tak amputacją kończyny, jak i ekstrakcją zębów), który objął zarówno tkanki zewnętrzne, takie jak mięśni i skóra, ale i nerwy.

Według specjalistów odpowiada za to uszkodzenie części ruchowej nerwu obwodowego, prowadzące do nadmiernej reakcji powodującej odczucie bólu. Dolegliwości zwykle obejmują nerwy: pośrodkowy kulszowy, piszczelowy i łokciowy. Ból może rozwinąć się natychmiast po urazie, ale i jakiś czas po nim.

3. Objawy CRPS

Jakie są objawy kauzalgii? Na dystrofię współczulną wskazuje bardzo ból związany z przebyciem urazu lub operacji, który trwa od kilku tygodni lub miesięcy. Dolegliwości cechują się dużą zmiennością.

Stopień natężenia bólu jest zróżnicowany, od niewielkiego do bardzo silnego, uniemożliwiającego przyjmowanie posiłków, płynów, zaburzającego spoczynek i sen. Ból nasila się pod wpływem podrażnienia mechanicznego lub termicznego, także bodźcami o bardzo małym nasileniu. Ból – określany jest jako piekący – pojawia się pod wpływem dotyku, zmiany temperatury czy nawet silnych emocji.

Inne objawy, które pojawiają się w miejscu dotkniętym kauzalgią to:

• zaczerwienienie skóry,
• obrzęk,
• nadmierne ucieplenie skóry,
• zwężenie lub rozszerzenie naczyń krwionośnych,
• zaburzenia czynności wydzielniczych gruczołów potowych,
• zaburzenia czucia. Stwierdza się zaburzenia czucia powierzchniowego od zmniejszonego (hypestesia) do nieproporcjonalnie nadmiernego (reakcja hyperpatyczna),
• napięta i wygładzona skóra, ściśle przylegająca do przykurczonych stawów i kości.

W późnym okresie kauzalgii dochodzi do powstania zmian zanikowych w tkance podskórnej, kostnej i stawach.

Czas trwania schorzenia i towarzyszących objawów jest bardzo zróżnicowany i zależy od ciężkości zespołu bólowego oraz leczenia. Typowe jest, że intensywność bólu ma związek z czasem trwania schorzenia. Zaobserwowano, że gdy dolegliwości nie są silne i nie wpływają znacząco na funkcjonowanie, trwają krócej: od 1 do 3 miesięcy. Z kolei ciężkie dolegliwości są najczęściej powiązane z dłuższym czasem trwania choroby. Dolegliwości, pomimo leczenia, mogą pojawiać się nawet przez wiele lat.

4. Diagnostyka i leczenie

Rozpoznanie zespołu algodystroficzny opiera się na zebraniu wywiadu. Kluczowe są informacje na temat charakteru i intensywności bólu, czasu pojawienia się dolegliwości, urazu lub zabiegu operacyjnego.

W diagnostyce różnicowej CRPS uwzględniane są: bóle neuropatyczne, choroby naczyniowe, stany zapalne, fibromialgia sinica, zapalenie kaletki maziowej, zakrzepica, rumień, erytromelalgia oraz dysfunkcje układu nerwowego spowodowane nadużywaniem alkoholu.

W leczeniu kauzalgii wykorzystuje się:

• żele o działaniu miejscowym,
• blokady regionalne w obrębie zwoju gwiaździstego, jeżeli schorzenie dotyczy kończyny górnej i twarzy lub zwoju lędźwiowego w przypadku kończyny dolnej,
• neurolizę. To zabieg, który polega na zniszczeniu włókien nerwowych za pomocą substancji chemicznej (najczęściej jest to alkohol etylowy, fenol lub glicerol). Jego skutkiem jest przerwanie drogi przewodzenia od tkanek do rdzenia kręgowego, co znosi odczucie bólu powstającego w rejonie unerwianym przez zniszczone nerwy,
• metody chirurgiczne, które polegają na przeprowadzeniu sympatektomii. To chirurgiczne zniszcze konkretnych części współczulnego układu nerwowego,
• fizjoterapię, rehabilitację,
• przezskórną, elektryczną stymulację nerwów (prądy TENS),
• stymulację słupa tylnego rdzenia kręgowego (DCS).

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.