Leki, które zabijają więcej osób niż heroina

Jak informuje Krajowe Centrum Zwalczania Chorób Zakaźnych (CDC), każdego roku więcej Amerykanów umiera w wyniku przedawkowania leków na receptę niż przez narkotyki. W ostatnich 10 latach gwałtownie wzrosła liczba zgonów wywołana przedawkowaniem takich leków jak Vicodin czy OxyContin. W Polsce dostępne są przeciwbólowe leki opioidowe, które wykazują podobne działanie i często produkowane są na bazie tych samych substancji. Czy powinniśmy się ich wystrzegać?

Leki, które zabijają więcej osób niż heroinaLeki, które zabijają więcej osób niż heroina
Źródło zdjęć: © Zdjęcie leków / Shutterstock
Kornelia Ramusiewicz-Osypowicz

Czym są opioidowe leki przeciwbólowe?

Leki opioidowe przepisywane są w celu uśmierzenia silnego bólu, np. powstałego w wyniku nowotworów, operacji czy urazów. To silne substancje, które mają za zadanie zahamowanie przekazywania informacji bólowych w układzie nerwowym – skutecznie blokują konkretne impulsy dochodzące do mózgu.

Te leki działają jak narkotyk. Rzeczywiście skutecznie uśmierzają ból, ale także silnie uzależniają, jeżeli pacjent przyjmuje je zbyt długo. Przedawkowanie tego typu leków zabija rocznie więcej Amerykanów niż kokaina czy heroina. Z danych Centers for Disease Control and Prevention wynika, że liczba zgonów spowodowanych przez przedawkowanie opioidów przez 10 lat wzrosła w Ameryce czterokrotnie.

Legalne leki zabijają więcej osób niż nielegalne narkotyki

CDC apeluje do lekarzy, aby leki o silnym działaniu narkotycznym przepisywali jedynie pacjentom, którzy bezwzględnie tego potrzebują. Leczenie musi odbywać się pod stałą kontrolą lekarza, ponieważ w tym przypadku nie trudno o uzależnienie. Jednak, jak podaje szef CDC, doktor Thomas Frieden, zagrożenie przedawkowaniem leków nie dotyczy tylko samego pacjenta:

– Przedawkowania leków wydawanych z przepisu lekarza są już w USA prawdziwą epidemią. Większość ofiar umiera wskutek zażycia leków przepisanych innej osobie. Mowa o lekach, które pozostawione zostały w domowej apteczce, gdzieś na półce w łazience; o lekach przepisanych krewnym lub znajomym.

Wcześniejsze badania, które przeprowadzono w latach 2008-2009, wykazały, że 5 proc. Amerykanów powyżej 12. roku życia nadużywa tego rodzaju środków przeciwbólowych. Roczne zużycie OxyContinu, Vicodinu i metadonu w USA wynosi już 7,1 kg na 10 tys. ludności. Koszty, jakie ponoszą koncerny ubezpieczeniowe z powodu nadużycia tych środków, oceniane są na 72,5 mld rocznie.

Chociaż opioidy stosowane były dotąd głównie przy bólach pooperacyjnych, nowotworach czy AIDS, niedawno przemysł farmaceutyczny rozszerzył ich zastosowanie i wykorzystał użyte w nich składniki do produkcji leków likwidujących bóle kręgosłupa czy stawów. Chociaż przynoszą ulgę w cierpieniu, wywołują silne uzależnienie. Jeżeli przez dłuższy czas zażywamy tego typu leki, w końcu przestają one na nas działać. Pacjent zażywa ich więcej i więcej, a nie przynosi mu to ulgi. Dlaczego? Zjawisko to nosi w medycynie nazwę przeczulicy indukowanej przez opioidy. Z czasem układ nerwowy uniewrażliwia się na ból i doświadcza go ze zdwojoną siłą. Po prostu uodparniamy się na leki i przestają one na nas działać.

Naturalne, syntetyczne i półsyntetyczne opioidy to głównie leki przeciwbólowe: morfina, fentanyl, metadon, buprenorfina, hydromorfon, oksykodon i tramadol. Rzadziej stosuje się opioidy o działaniu przeciwkaszlowym (kodeina) bądź przeciwbiegunkowym (immodium, dawniej preparaty opium). W Polsce dostępne są wszystkie leki opioidowe z wyjątkiem hydromorfonu.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia
Tu na karetkę czeka się najdłużej. GUS wskazuje, gdzie przekracza to nawet 20 minut
Tu na karetkę czeka się najdłużej. GUS wskazuje, gdzie przekracza to nawet 20 minut
Łatwo przekroczyć ten limit. ZUS może wtedy pobrać pieniądze z automatu
Łatwo przekroczyć ten limit. ZUS może wtedy pobrać pieniądze z automatu
Trzy promile na dyżurze. Lekarz z Poniatowej pod lupą prokuratury po interwencji policji
Trzy promile na dyżurze. Lekarz z Poniatowej pod lupą prokuratury po interwencji policji
Białko ratunkiem dla serca? Badacze sprawdzili, że może spowalniać niewydolność
Białko ratunkiem dla serca? Badacze sprawdzili, że może spowalniać niewydolność
Jednorazowa terapia może obniżać LDL i trójglicerydy. "To piękny nowy świat"
Jednorazowa terapia może obniżać LDL i trójglicerydy. "To piękny nowy świat"