Lęki nocne u dzieci

Szacuje się, że około 1-6% dzieci doświadcza nocnych lęków. To zaburzenie snu dotyka zarówno chłopców, jak i dziewczynek, bez względu na rasę. Problemy ze snem zazwyczaj rozwiązują się samoistnie podczas okresu dojrzewania. Jakie są przyczyny lęków nocnych? Najczęściej za ich pojawienie się odpowiedzialne są stresujące wydarzenia w życiu dziecka. Przyczyną może być również gorączka, niewyspanie oraz przyjmowanie leków wpływających na centralny układ nerwowy.

• Skuteczne sposoby na usypianie małego dziecka
• Poznaj i zwalcz najczęstsze problemy ze snem u niemowląt
• Obalamy mity na temat snu niemowlęcia
• Czy wiesz, że bezsenność dotyka też niemowląt?

Najbardziej charakterystycznym objawem nocnych lęków jest intensywny płacz i strach we śnie oraz trudności z obudzeniem dziecka. Jednak możliwe są również inne symptomy, takie jak przyspieszony rytm bicia serca oraz szybszy oddech, a także pocenie się podczas epizodu lękowego. Inaczej niż w przypadku koszmarów sennych, dzieci zwykle nie potrafią przypomnieć sobie swojego snu, a następnego dnia nie pamiętają w ogóle o epizodzie lękowym. Jak wygląda typowy epizod lęku nocnego? Wszystko zaczyna się około 90 minut po zaśnięciu. Dziecko siada na łóżku i zaczyna krzyczeć. Wydaje się świadome, ale jednocześnie nieco zagubione, zdezorientowane i niezdolne do reagowania na jakiekolwiek bodźce. Jednak mimo iż maluch sprawia wrażenie obudzonego, nie zauważa obecności rodziców i zwykle nie odzywa się. Niekiedy dziecko jest pobudzone i nie jest w stanie leżeć spokojnie, nie reaguje też na próby uspokojenia podejmowane przez rodziców. Większość epizodów trwa 1-2 minuty, ale zanim dziecko uspokoi się i położy z powrotem do łóżka, może minąć nawet pół godziny.

U połowy dzieci zaburzenia snu są na tyle poważne, że konieczna jest pomoc specjalisty. Jak poznać, że lęki nocne stały się groźne? U maluchów, które nie ukończyły jeszcze 3,5 roku życia, powodem do zmartwień powinny być lęki nocne występujące więcej niż raz w tygodniu. U starszych dzieci sygnałem alarmowym są epizody lękowe pojawiające się częściej niż 1-2 razy w miesiącu. Jeśli twoje dziecko doświadcza lęków nocnych, będąc u lekarza koniecznie zadaj mu następujące pytania: „Czy istnieje konkretna przyczyna lęków nocnych u mojego dziecka?” oraz „Czy moje dziecko wyrośnie z tych lęków?”. Zwykle po przeanalizowaniu historii dolegliwości u dziecka i zbadaniu go, lekarz jest w stanie zdiagnozować lęki nocne. Jeśli podejrzewa dodatkowe zaburzenia, może zlecić badania, które pomagają wykryć między innymi padaczkę. Zazwyczaj nie przeprowadza się tomografii komputerowej ani obrazowania metodą rezonansu magnetycznego.

Aby pomóc dziecku uporać się z lękami nocnymi, rodzice powinni zastosować się do kilku wytycznych. Przede wszystkim należy zapewnić maluchowi poczucie bezpieczeństwa, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. W pokoju dziecka nie powinny znaleźć się przedmioty, którymi mogłoby się zranić podczas epizodu lękowego. Ważna jest także higiena snu. Należy usunąć wszelkie potencjalne źródła zaburzeń snu. Dziecko powinno codziennie kłaść się do łóżka o tej samej porze i wstawać o tej samej godzinie. W skrajnych przypadkach lekarze przepisują maluchom leki, ale jest to traktowane jako ostateczność. Lęki nocne zdarzają się wielu dzieciom i w większości przypadków ustępują samoistnie wraz z rozpoczęciem dojrzewania płciowego. Jeśli jednak epizody lękowe są bardzo dotkliwe i częste, warto wybrać się do lekarza. Może się bowiem okazać, że za lękami stoją poważne zaburzenia.