Najbardziej obciąża tarczycę. Uważaj przy suplementacji
Problemy z tarczycą dotykają aż jednej piątej Polaków. Coraz częściej wskazuje się, że nie tylko niedobory czy predyspozycje genetyczne, ale także zanieczyszczenie środowiska, styl życia oraz suplementacja mogą sprzyjać chorobom tarczycy.
W tym artykule:
Nie tylko niedobór szkodzi
Tarczyca nie może funkcjonować bez jodu - to podstawowy składnik hormonów tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). Klasyczne skojarzenie z problemami tarczycy to niedobór jodu, prowadzący do niedoczynności lub wola. Jednak coraz więcej badań potwierdza, że również jego nadmiar może zaburzać pracę gruczołu - skutkując zarówno nadczynnością, jak i paradoksalnie również niedoczynnością. Długotrwałe przekraczanie podaży jodu, np. przez suplementację, może zwiększać ryzyko chorób autoimmunologicznych, a nawet nowotworów.
Selen - strażnik hormonalnej równowagi
Drugim pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowej pracy tarczycy jest selen. Uczestniczy w konwersji T4 do aktywnego T3 i chroni komórki tarczycy przed stresem oksydacyjnym. Jego niedobór zwiększa ryzyko rozwoju choroby Hashimoto i niedoczynności tarczycy. Z kolei nadmiar selenu może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, w tym zwiększenia ryzyka cukrzycy typu 2.
Jakie produkty wpływają na stan zapalny? Dr Parol odpowiada
Otyłość i palenie to najgorsze nawyki dla tarczycy
Otyłość nie tylko może być skutkiem niedoczynności tarczycy, ale też przyczyną jej zaburzeń. Tkanka tłuszczowa aktywnie wydziela adipokiny - substancje, które zaburzają gospodarkę hormonalną i sprzyjają przewlekłym stanom zapalnym. To z kolei może uruchamiać procesy autoimmunologiczne.
Równie niebezpieczne jest palenie tytoniu. Substancje zawarte w dymie papierosowym obniżają poziom TSH, a jednocześnie zaburzają działanie hormonów tarczycy. U osób palących dwukrotnie częściej rozwija się nadczynność tarczycy, a ryzyko wystąpienia orbitopatii w chorobie Gravesa-Basedowa wzrasta nawet siedmiokrotnie.
Smog, chemia, stres - cisi wrogowie tarczycy
Zanieczyszczenia powietrza zawierają substancje zaburzające gospodarkę hormonalną - blokują wchłanianie jodu, nasilają stres oksydacyjny i mogą uszkadzać komórki tarczycy. Długotrwałe narażenie na smog sprzyja zarówno chorobom autoimmunologicznym, jak i rozwojowi raka tarczycy. Do innych czynników ryzyka zalicza się także m.in. promieniowanie jonizujące, przewlekły stres, niektóre leki i toksyczne substancje chemiczne.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła:
M. Ratajczak, M. Gietka-Czernel, "Rola selenu w organizmie człowieka", 2016, Postępy Nauk Medycznych,
A. Szafraniec-Porada i in., "The influence of selenium on thyroid gland", 2018, Journal of Education, Health and Sport.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.