Nie gluten, ale fruktany mogą być odpowiedzialne za dolegliwości gastryczne

Kłopoty żołądkowe po zjedzeniu chleba, makaronu czy niektórych kasz uważasz za wrażliwość na gluten. Nie masz celiakii, ale dieta bez pszenicy ci służy? Być może za twoje kłopoty nie jest odpowiedzialny gluten, ale inna substancja. Fruktany.

Cebula zawiera fruktanyCebula zawiera fruktany
Źródło zdjęć: © (123rf) Cebula zawiera fruktany
Ewa Rycerz

Sugerują to naukowcy z Oslo i Melbourne. Poddali oni badaniom osoby, które skarżyły się na kłopoty trawienne po zjedzeniu potraw z zawartością pszenicy, ale jednocześnie nie cierpią na celiakię. Wnioski z ich badań są bardzo ciekawe.

Nowe spojrzenie na problem

Autorzy pracy zaprosili do eksperymetu 59 osób. Nie były one chore na celiakię, ale często zgłaszały dolegliwości gastryczne po zjedzeniu pszenicy. W związku z tym przeszły na dietę bezglutenową.

Naukowcy poprosili uczestników, aby wprowadzili do swojej diety specjalnie przygotowane batony. Przez tydzień mieli jeść jeden rodzaj batona, po tygodniowej przerwie – drugi, i po kolejnym tygodniu przerwy – kolejny. Ankietowani nie znali składów produktów. Nie wiedzieli, że produkty, choć nie różniły się smakiem, miały inne składniki.

Na co może chorować jelito cienkie?

W pierwszy tygodniu jedli więc batony z glutenem, w drugim – z fruktanami, a w trzecim – bez glutenu i fruktanów.

Okazało się, że batony z glutenem nie wpłynęły na zdrowie uczestników badania. Tak samo jak te bez glutenu i fruktanów. Natomiast spożywanie produktów z fruktanami skutkowało wzdęciami, bólami brzucha i mdłościami. Liczba osób, które doświadczyły nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego po zjedzeniu tych związków wzrosła o kilkanaście proc.

Frutkany a drażliwe jelita

Jaki ma to związek z odstawieniem glutenu u osób nie chorujących na celiakię? Jane Muir, jedna z autorek badań tłumaczy, że osoby, które mają nadwrażliwe jelita po przejściu na dietę bezglutenową nie pozbywają się wszystkich objawów, czują jednak wyraźną poprawę. Jednak eliminując z diety pszenicę, zmniejszają spożycie fruktanów. Nie pozbywają się ich do końca, ponieważ związki obecne są także w innych produktach, np. w cebuli.

Eksperci podkreślają, że chcą kontynuować badania. Jeśli okaże się, że fruktany są faktycznie odpowiedzialne za dolegliwości gastryczne, osoby cierpiące na nadwrażliwość jelit będą mogły ograniczyć ich spożycie poprzez m.in. eliminację ciecierzycy, czosnku czy chleba na zakwasie z diety.

Wyniki badań zostały opublikowane w piśmie "Gastroenterology".

Fruktany to oligosacharydy. Są cząsteczkami węglowodanów krótkołańcuchowych o pochodzeniu roślinnym. Zawierają łańcuch cząsteczek fruktozy. Znajdują się m.in. w czosnku, cebuli, imbirze. Najlepiej poznanym fruktanem jest inulina.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Ponad 6000 zł miesięcznie dla seniora. Warunek świadczenia jest tylko jeden
Ponad 6000 zł miesięcznie dla seniora. Warunek świadczenia jest tylko jeden
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
MZ stawia na "medycynę pola walki". Pierwsze posiedzenie nowego zespołu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Lekarz, który zarabia 2,8 tys. zł za godzinę, dostanie podwyżkę? Patologia w szpitalu
Włącz do diety po pięćdziesiątce. Endokrynolog chwali zwłaszcza jeden produkt
Włącz do diety po pięćdziesiątce. Endokrynolog chwali zwłaszcza jeden produkt
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
Wypadek w Gdyni wywołał lawinę komentarzy. Lekarz zabiera głos
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
"Killerzy" na świątecznym stole. Nawet 80 proc. potraw może nam zaszkodzić
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
25 lat obserwacji. Zaskakujący wpływ sera na rozwój demencji
Z witaminą młodości lepiej nie przesadzać. Nadmiar obciąża serce i zwiększa ryzyko krwawień
Z witaminą młodości lepiej nie przesadzać. Nadmiar obciąża serce i zwiększa ryzyko krwawień
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Kosmetyki trychologiczne w praktyce. Pielęgnacja włosów zaczyna się od skóry głowy
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
Te produkty kardiolog trzyma w lodówce. Zdradza, co naprawdę służy sercu
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?