Nie jedz tego w ciąży!
Owoce morza są cennym źródłem łatwo przyswajalnego oraz wysokowartościowego białka. W porównaniu do wieprzowiny czy wołowiny charakteryzują się także niższą zawartością cholesterolu. Dostarczają organizmowi takich witamin i minerałów jak selen, fluor, wapń czy witaminy z grupy B. Niestety, spożywanie ich w ciąży nie jest najlepszym pomysłem.
Niedotowane, surowe czy niedopieczone mogą stanowić ogromne zagrożenie dla ciężarnej kobiety i jej dziecka. Spożycie nieodpowiednio przyrządzonych owoców morza może skutkować zakażeniem listerią. Nieleczona bakteryjna choroba zakaźna o nazwie listerioza w ciąży może zakończyć się zapaleniem opon mózgowych, przedwczesnym porodem, a w najgorszym przypadku urodzeniem martwego dziecka.
Wątróbka
Wątróbka stanowi doskonałe źródło żelaza, jednak zawiera także sporą ilość witaminy A. Tymczasem jej nadmiar może być szkodliwy dla płodu. Dawkowanie witaminy A powinno być zatem monitorowane przez przyszłą mamę (zalecany limit dla kobiet w ciąży wynosi 3 000 µg/dzień tj. 10 000 IU/dzień).
Witamina A, która w wątróbce występuje w postaci retinolu, może wykazywać działanie toksyczne, dlatego zaleca się ostrożność w jej spożywaniu przez kobiety ciężarne. Nadmiar retinolu, szczególnie na samym początku ciąży, może doprowadzić do wad rozwojowych u płodu, szczególnie w zakresie rozwoju tkanek nerwowych.
Warto nadmienić, że wspomniany retinol nie jest zalecany do stosowania również w formie kosmetyku. Zawarte w produktach pielęgnacyjnych formy witaminy A mogą przenikać przez naskórek ciężarnej, czego skutkiem może być dostanie się tych substancji do krwiobiegu.
Surowe jaja
Jajka dostarczają naszemu organizmowi wiele cennych składników pokarmowych. W tym produkcie żywnościowym znajdziemy zarówno białko, żelazo, witaminę A, witaminy z grupy B, cholinę, luteinę, jak i związki o działaniu antyoksydacyjnym. Niestety, spożywanie surowych jajek, zwłaszcza w ciąży, może być bardzo niebezpieczne.
W surowych jajach mogą znajdować się bakterie salmonelli. Należy pamiętać, że surowe jaja często wykorzystywane są w produkcji dressingów do sałatek, majonezów, domowych lodów czy musztard. Jeżeli spożywasz posiłek w restauracji, zapytaj kelnera, co wykorzystywane jest do stworzenia danej potrawy. Objawy zakażenia salmonellą u ciężarnej kobiety mogą być podobne do tych u osób niebędących w ciąży. Salmonella może powodować gorączkę, nudności, wymioty, biegunkę, bóle brzucha i inne objawy związane z zakażeniem przewodu pokarmowego. Ciężki przebieg zakażenia niekiedy kończy się poronieniem, bądź przedwczesnym porodem.
Alkohol
Kobiety ciężarne nie powinny przyjmować alkoholu w żadnych, nawet najmniejszych ilościach. Liczne badania wskazują, że spożywanie napojów alkoholowych w trakcie ciąży prowadzić może do wad wrodzonych i nieprawidłowego rozwoju płodu. Skutkiem picia alkoholu w ciąży może być przedwczesny poród lub poronienie.
Dzieci ciężarnych matek, które piły alkohol przed porodem mogą urodzić się także z niską masą urodzeniową bądź uszkodzeniami mózgu. Noworodek może mieć wady serca, problemy z nerkami, zaburzenia widzenia czy niedosłuch. Toksyczne działanie napojów alkoholowych może doprowadzić również do rozwoju alkoholowego zespołu płodowego, czyli zespołu FAS.
Surowe mięso i owoce morza
Spożywanie surowego sushi czy tatara w ciąży jest niezalecane z kilku ważnych powodów. Po pierwsze, surowe produkty spożywcze, takie jak surowe ryby używane do przygotowania sushi lub tatara, mogą być skażone bakteriami, takimi jak Salmonella czy Listeria monocytogenes. Te bakterie mogą powodować poważne infekcje przewodu pokarmowego u ludzi, co może prowadzić do gorączki, nudności i wymiotów, biegunek czy innych objawów zatrucia pokarmowego. W przypadku ciężarnych kobiet, zakażenie tymi bakteriami może być szczególnie niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do powikłań ciąży, takich jak przedwczesny poród, lub zakażenie płodu.
Po drugie, Listeria monocytogenes, bakteria występująca często w surowych produktach spożywczych, może przenikać przez łożysko do krwiobiegu płodu, co zwiększa ryzyko infekcji. Listerioza może skutkować niską masą urodzeniową, opóźnionym rozwojem intelektualnym, a w najgorszym przypadku poronieniem.
Miękkie sery
Sery dostarczają dużą ilość pełnowartościowego białka i minerałów, ale spożywanie niektórych odmian serów nie jest zalecane w ciąży. Do odmian sera, których unikać powinny przyszłe mamy, należą m.in. feta, brie i camembert.
Spożywanie miękkich serów dojrzewających, w których składzie występuje mleko niepasteryzowane, może doprowadzić do zakażenia listeriozą. Jak już wcześniej wspominaliśmy, u kobiet ciężarnych Listeria monocytogenes może doprowadzić do:
- posocznicy,
- zapalenia opon mózgowych,
- przedwczesnego porodu.
Możliwe jest spożycie produktów, które oznaczone są jako pasteryzowane. Mozarella z mleka pasteryzowanego jest zdecydowanie bezpieczniejszym wyborem. Można spożywać ją zarówno w ciąży, jak i w okresie laktacji.
Niepasteryzowane mleko
Niepasteryzowane mleko to nic innego jak mleko surowe. W okresie ciąży nie powinno się spożywać tego produktu, ponieważ może ono zawierać groźne mikroorganizmy chorobotwórcze. Podczas spożywania mleka niepasteryzowanego może dojść do zakażenia bakteriami, w tym szczególnie z bakterią Listeria monocytogenes. Pasteryzacja jest procesem, w którym mleko jest poddawane ogrzewaniu w celu zniszczenia szkodliwych bakterii, wirusów i innych patogenów. Niepasteryzowane mlek nie przechodzi przez ten proces, więc może nadal zawierać bakterie niebezpieczne zarówno dla ciężarnej, jak i jej dziecka.
Infekcja listeriozą u ciężarnej kobiety może prowadzić do powikłań ciąży, takich jak poronienie, przedwczesny poród, lub zakażenie płodu. Z tego powodu, zaleca się kobietom w ciąży unikanie spożywania niepasteryzowanych produktów mlecznych, w tym niepasteryzowanego mleka, sera, czy innych produktów mlecznych na bazie mleka, które nie zostało poddane procesowi pasteryzacji.
Ryby zawierające rtęć
Ryby stanowią wartościowe źródło składników odżywczych, jednak niektórych gatunków nie należy spożywać w okresie ciąży. Kobiety, które spodziewają się dziecka powinny unikać przede wszystkim ryb zawierających wysoki poziom rtęci. Niewskazane jest zatem spożywanie dań z rekinem, makrelą czy miecznikiem. Ryby będące drapieżnikami stanowią szczególne zagrożenie, ponieważ w ich organizmach mogą gromadzić się szkodliwe dla zdrowia substancje takie jak rtęć. Jeżeli chodzi o pozostałe gatunki, należy ograniczyć ich spożycie do dwóch porcji na tydzień.
Wędliny
Ciąża to ogromne wyzwanie dla organizmu. W trakcie, gdy płód się rozwija, układ immunologiczny może być bardziej podatny na wirusy, bakterie czy pasożyty. Dla dobra zarówno dziecka, jak i samej kobiety w ciąży, ważne jest unikanie spożywania pokarmów, które mogą zawierać niebezpieczne, chorobotwórcze patogeny takie jak Listeria, pierwotniak Toxoplasma gondii czy Salmonella.
Kobiety ciężarne powinny unikać salami, szynki parmeńskiej, szynki serrano. Dlaczego? Mogą one być zakażone listerią, która przyczynia się do poronień. Spożywanie wędlin jest bezpieczne dopiero po ich odpowiednim podgrzaniu.