Niedoceniany skarb polskich ogrodów. Żółte owoce są bogactwem antyrakowych związków
Latem wiele polskich dróg, sadów i ogrodów ugina się pod ciężarem drobnych, żółtych owoców – mirabelek. Choć ich słodko-kwaśny smak znają niemal wszyscy, mirabelki są dziś owocem niedocenianym, traktowanym częściej jak element nostalgii niż skarb codziennej diety. Tymczasem ich historia w Polsce jest długa i barwna.
W tym artykule:
Mirabelki. Bogactwo składników bioaktywnych
W czasach PRL-u mirabelki często trafiały do słoików pod postacią domowych konfitur, powideł i kompotów, a ich łatwość uprawy sprawiała, że sadzono je masowo w ogródkach działkowych oraz przy drogach jako drzewa użytkowe. W Warszawie np. mirabelki stały się symbolem miejskiej przyrody, przetrwały nawet zniszczenia wojenne i dziś owocują na dziko, jakby wbrew zapomnieniu.
Wbrew pozorom mirabelki (Prunus domestica subsp. syriaca) są cennym źródłem substancji prozdrowotnych. Zawierają duże ilości witaminy C, a także witaminy z grupy B (głównie B6, B1, B2), które wspierają układ nerwowy i metabolizm energetyczny. Naukowcy zwracają uwagę na wysoką zawartość polifenoli – związków o silnym działaniu przeciwutleniającym, które mogą chronić komórki przed stresem oksydacyjnym, opóźniając procesy starzenia i zmniejszając ryzyko chorób przewlekłych, takich jak miażdżyca czy nowotwory.
W badaniu opublikowanym w czasopiśmie "Journal of Food Composition and Analysis" (2021), porównującym różne odmiany śliw, mirabelki wykazywały wysoką zawartość fenolokwasów, głównie kwasu chlorogenowego, znanego ze swojego działania przeciwzapalnego i wspomagającego metabolizm glukozy. Inne prace wskazują na obecność antocyjanów, nawet w żółtych odmianach, które przyczyniają się do poprawy elastyczności naczyń krwionośnych oraz wspomagają działanie układu sercowo-naczyniowego.
Wsparcie dla trawienia i detoksykacji
Dzięki dużej zawartości błonnika pokarmowego mirabelki wspomagają pracę układu trawiennego – regulują perystaltykę jelit i mogą zapobiegać zaparciom. Obecne w nich pektyny wiążą toksyny i metale ciężkie w przewodzie pokarmowym, wspierając naturalne mechanizmy detoksykacyjne organizmu. Regularne spożywanie tych owoców może być zatem korzystne nie tylko dla osób z problemami trawiennymi, ale także dla tych, którzy chcą wspomóc oczyszczanie organizmu.
Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Belgradzie (2019) wykazało, że ekstrakty z mirabelek wykazują właściwości hepatoprotekcyjne – czyli chroniące wątrobę – u zwierząt laboratoryjnych poddanych działaniu toksyn. Naukowcy przypisują ten efekt synergii działania flawonoidów i witamin o działaniu przeciwzapalnym i przeciwutleniającym.
Naturalna słodycz bez wyrzutów sumienia
Mirabelki, mimo słodkiego smaku, mają stosunkowo niski indeks glikemiczny, co czyni je bezpiecznym wyborem dla osób z insulinoopornością czy predyspozycjami do cukrzycy typu 2. Obecność błonnika spowalnia wchłanianie cukrów, a dodatkowo zawarte w owocach związki bioaktywne mogą wspierać wrażliwość insulinową.
W literaturze przedmiotu można znaleźć dane, że regularne spożywanie owoców z rodzaju Prunus wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem zespołu metabolicznego, co udowodniono m.in. w metaanalizie badań kohortowych opublikowanej w "Nutrients" (2020).
Źródła
- "Journal of Food Composition and Analysis" (2021)
- Lee, C. Y., Rennaker, C., & Wrolstad, R. E. (2005). Anthocyanins in fruits and vegetables and their health effects. In: Phytochemicals and Health: Perspectives for Research and Technological Development
- Sarić, B., et al. (2019). Hepatoprotective potential of plum species: comparative analysis in animal model. Journal of Medicinal Plants Research, 13(2), 36–42.
- Wang, X., Ouyang, Y., Liu, J., Zhu, M., Zhao, G., Bao, W., Hu, F. B. (2020). Fruit and vegetable consumption and risk of metabolic syndrome: A meta-analysis of cohort studies. Nutrients, 12(5), 1301.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.