Symptomy, które wskazują, że biegunka jest poważniejsza niż myślisz
Biegunka to gwałtowna reakcja ze strony układu pokarmowego, polegająca na zwiększonej częstotliwości oddawania stolca, którego konsystencja jest luźna lub płynna. Oprócz tego często pojawiają się także inne objawy jak silny ból brzucha, czy mdłości. Najczęściej przypadłość powodują infekcje bakteryjne i wirusowe albo spożycie nieświeżej żywności.
W większości przypadków biegunka mija w ciągu jednego dnia lub dwóch dni. Czasem jednak utrzymuje się ona dłużej lub też towarzyszą jej niepokojące objawy. W takich przypadkach może wskazywać na inny problem zdrowotny lub chorobę. Sprawdź, kiedy biegunka wymaga konsultacji z lekarzem!
Objawy, które powinny wzbudzić czujność
Zazwyczaj biegunka nie stanowi zagrożenia dla naszego życia. Niemniej jednak istnieją przypadki zgonu na skutek zatrucia pokarmowego. Dlatego też warto zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez organizm. Niektóre z nich mogą uchronić nas przed utratą zdrowia, a nawet życia.
Objawy, które powinny wzbudzić czujność to przede wszystkim gorączka, krwawe stolce, objawy odwodnienia, nudności i wymioty, bardzo silne zmęczenie, zawroty głowy, szybkie tętno. Szczególną czujność należy zachować, kiedy biegunka pojawia się u małych dzieci, seniorów, kobiet w ciąży lub osób z osłabioną odpornością i chorobami przewlekłymi.
Czas trwania biegunki
Z uwagi na czas trwania biegunki wyróżnia się biegunkę ostrą (trwającą do 14 dni), przetrwałą (trwającą 14-29 dni) lub przewlekłą (utrzymującą się 30 dni i dłużej). Największe szkody dla naszego organizmu niesie biegunka przewlekła, która może trwać tygodniami. Jej skutkiem może być znacząca utrata elektrolitów, witamin i minerałów.
Dlatego też to bardzo ważne, aby skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia silnej biegunki, której objawy utrzymują się przez dłuższy czas. Najlepiej każdą biegunkę trwającą dłużej niż dwa dni skonsultować z lekarzem. Jeśli jednak doszło do odwodnienia i osłabienia organizmu – nie należy zwlekać z wizytą u lekarza.
Biegunka podróżnych
Biegunka podróżnych zazwyczaj dotyka osoby, podróżujące do krajów rozwijających się. Najczęściej jej przyczyną jest spożycie skażonej żywności lub picie zanieczyszczonej wody. W większości przypadków stan ten nie jest poważny, a objawy zwykle mijają po powrocie do domu.
Niekiedy jednak wodniste stolce utrzymują się zbyt długo lub towarzyszą im inne niepokojące objawy. Konieczna jest wtedy konsultacja lekarska, gdyż taki stan może świadczyć o obecności bakterii lub pasożytów w układzie pokarmowym. Ponadto zwiększoną czujność należy zachować w przypadku dzieci, gdyż u nich biegunka – nawet w krótkim czasie – może doprowadzić do odwodnienia.
Biegunka polekowa
Biegunka może być także spowodowana przyjmowaniem określonych leków. Często stan ten jest łagodny i ustępuje samoistnie, jednak może być też oznaką poważnej reakcji na lek. Dlatego też w każdym przypadku, gdy zauważysz, że wodniste stolce pojawiają się po przyjęciu leku, skontaktuj się z lekarzem, który ci go przepisał.
Lekarz po przeprowadzonym wywiadzie i badaniu określi dalsze postępowanie. Istnieją odpowiednie alternatywy dla poszczególnych grup leków i w tej sytuacji może być konieczne zastosowanie jakiegoś zamiennika.
Biegunki wynikające z chorób układowych
Przedłużająca się biegunka może być również oznaką choroby układu pokarmowego, np. wrzodziejącego zapalenia okrężnicy, choroby Leśniowskiego-Crohna, czy choroby trzewnej. Schorzenia te charakteryzują się przewlekłym przebiegiem i zwykle ich całkowite wyleczenie jest niemożliwe (zgodnie z aktualną wiedzą medyczną). Chorobom mogą towarzyszyć także inne objawy, które zależą przede wszystkim od tego, który odcinek przewodu pokarmowego jest zajęty. Zwykle objawy te są jednak nieprzyjemne dla pacjenta i bardzo uciążliwe. Nieleczone powodują znaczne pogorszenie jakości życia.
Dlatego też w każdym przypadku przedłużającej się biegunki należy skontaktować się z lekarzem, który na podstawie diagnozy, zdecyduje jak poprowadzić leczenie w danym przypadku.
Biegunka pozabiegowa
Rozmaite operacje i zabiegi wykonywane w okolicy przewodu pokarmowego mogą skutkować wystąpieniem krótkotrwałej biegunki. Może mieć to związek z okresowym porażeniem perystaltyki przewodu pokarmowego. W takich sytuacjach chory powinien stosować się do pozabiegowych wskazań lekarskich, które sprawią, że objawy szybko miną.
Niekiedy jednak biegunka po zabiegu utrzymuje się dłużej niż kilka dni, mimo tego, że pacjent stosuje się do zaleceń podczas rekonwalescencji. Wówczas konieczna jest ponowna wizyta u lekarza.
Celiakia
Za nawracające biegunki może odpowiadać także celiakia, czyli choroba trzewna. Celiakia objawia się patologiczną reakcją organizmu na gluten. Układ pokarmowy na skutek kontaktu z tym składnikiem może zareagować silnymi skurczami brzucha oraz biegunką. Jeśli więc podejrzewasz, że pojawiająca się u ciebie biegunka może być wynikiem spożycia glutenu, skontaktuj się z lekarzem. Możesz udać się do internisty lub gastroenterologa.
Jeśli okaże się, że cierpisz na celiakię, konieczna będzie eliminacja czynnika drażniącego, czyli dieta bezglutenowa, która pozwoli wyciszyć objawy i zregenerować kosmki jelitowe.
Antybiotyki
Stosowanie antybiotykoterapii to kolejny czynnik, który może odpowiadać za występowanie silnej biegunki. Antybiotyki niszczą bowiem nie tylko szczepy bakterii chorobotwórczych, ale także bakterie korzystnie działające na układ pokarmowy.
Z tego względu w trakcie stosowania antybiotyków konieczne jest stosowanie suplementów diety, zawierających probiotyki. Należy je przyjmować także przez kilka dni po zakończonej kuracji. Jeśli jednak mimo stosowania probiotyków, zauważysz u siebie biegunkę w trakcie lub po antybiotykoterapii – skontaktuj się z lekarzem.
Biegunka przy alergiach
Dolegliwości żołądkowo-jelitowe mogą towarzyszyć także alergii. Biegunka może pojawić się zwłaszcza w przypadku alergii pokarmowych, które wynikają ze spożycia określonych pokarmów lub pewnych związków dodawanych do żywności. Choć alergie pokarmowe mogą dotyczyć osób w każdym wieku, to jednak zwykle obserwuje się je u małych dzieci i niemowląt.
Jeśli podejrzewasz, że biegunka jest spowodowana spożyciem jakiegoś pokarmu, udaj się do lekarza pierwszego kontaktu lub alergologa. Lekarz skieruje cię na szczegółowe badania. Leczenie alergii pokarmowej sprowadza się przede wszystkim do stosowania indywidualnie dobranej diety, z której wyłączone zostają produkty, powodujące dokuczliwe objawy.