Przebadali kilkanaście tysięcy osób w 32 krajach. Wskazali 3 główne przyczyny udaru

Udary mózgu są drugą główną przyczyną zgonów po chorobach nowotworowych. Co roku powodują na świecie prawie 5,5 mln zgonów, a co drugi pacjent, który przeżył udar, jest niepełnosprawny, jak wykazał raport "Stroke 21. Centure", opublikowany przez Narodowy Instytut Zdrowia w USA.

W Polsce udary mózgu występują częściej niż podejrzewano. Polscy specjaliści oceniali, że zdarzają się one co roku u 60-70 tys. osób. Najnowszy raport "Neurologia w Polsce" Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz Fundacji Zdrowia i Edukacja Ad Meritum wykazał, że dotykają one około 90 tys. pacjentów. Aż 30 proc. udarów zdarza się u osób stosunkowo młodych, będących przed 65. rokiem życia.

Ostatnie dane, przedstawione przez Alinę Kułakowską, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Chorób Centralnego Układu Nerwowego są zatrważające. W 2023 roku liczba pacjentów wymagających leczenia neurologicznego wzrosła aż o 30 proc.

Najnowsze badania o nazwie "INTERSTROKE" opublikowane przez pismo "Neurology" przekonują, że wielu udarom, nawet tym o najcięższym przebiegu, można zapobiec dzięki zmianie stylu życia, odpowiedniej profilaktyce i leczeniu.

Analizą objęto 13 460 pacjentów w 32 krajach, w tym również w Polsce. W naszym kraju przeprowadzono je pod kierunkiem prof. Anny Członkowskiej z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

Dotychczas sądzono, że udary najczęściej związane są z otyłością, nadciśnieniem tętniczym krwi oraz zbyt wysokim poziomem cholesterolu doprowadzającym do miażdżycy tętnic, której skutkiem może być zatkanie tętnicy mózgowej lub wieńcowej serca. Pod tym względem nic się nie zmieniło - nadal są to jedne z najczęstszych przyczyn udarów.

Z najnowszych badań wynika natomiast, że powodem tych najcięższych postaci udarów mózgu są:

• nadciśnienie tętnicze krwi,
• palenie tytoniu,
• migotanie przedsionków (arytmia serca).

- Wykazaliśmy, że niektóre czynniki ryzyka są szczególnie niebezpieczne dla ciężkich udarów - zaznacza główna autorka badania prof. Catriona Reddin z University of Galway w Irlandii.

Nadciśnienie tętnicze występuje u co najmniej 10 mln naszych rodaków. Faktyczna liczba Polaków z nadciśnieniem jest jednak znacznie większa. Według badania NATPOL PLUS występuje ono u 29 proc. osób dorosłych, z kolei badanie WOBASZ II sugeruje, że może ono dotyczyć nawet 45 proc. dorosłej populacji. W najstarszej grupie wiekowej po 65. roku życia może ono występować u 75 proc. osób jak dowodzi badanie PolSenior.

Poważnym wyzwaniem jest migotanie przedsionków. Według byłego prezesa Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego prof. Przemysława Mitkowskiego z powodu tego zaburzenia rytmu serca cierpi pół miliona Polaków i występuje ono u co piątego seniora po 65. roku życia.

- Pacjenci z migotaniem przedsionków serca są bardziej narażeni na udar mózgu grożący niepełnosprawnością i zatorowością obwodową - wyjaśnił w rozmowie z PAP specjalista.

Palenie papierosów jest w naszym kraju jednym z największych wyzwań zdrowotnych. Obecnie tytoń wciąż pali regularnie 28 proc. dorosłych Polaków - 27 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn, czyli prawie 9 mln naszych rodaków. W ostatnich latach zmniejszył się odsetek palaczy wśród mężczyzn, natomiast wśród kobiet nie obserwuje się znaczącego spadku odsetka palaczy.

Najbardziej niepokojące jest, że po papierosy sięga coraz więcej młodzieży, w tym nastolatki poniżej 15. roku życia. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH w Warszawie wynika, że ponad połowa polskich uczniów ma za sobą swojego pierwszego papierosa. Aż 12 proc. przyznało, że pali tytoń codziennie.

Wystarczy jednak zmienić dietę, opanować nałóg palenia tytoniu oraz leczyć nadciśnienie i migotanie przedsionków, żeby uniknąć udaru mózgu lub przynajmniej znacznie zmniejszyć jego ryzyko. Według Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego (AHA) ludzie bardziej aktywni fizycznie są o 20-30 proc. mniej narażeni na udary mózgu.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Źródła

1. PAP
2. "Stroke Research and Treatment"
3. "Neurology"
4. "Stroke 21. Centure"