Przezierność karkowa - charakterystyka pomiaru, normy pomiaru, przyczyny powiększonego fałdu karkowego, dalsza diagnostyka

Każda przyszła mama, która troszczy się o swoje nienarodzone dziecko, powinna regularnie, zgodnie z zaleceniami lekarza wykonywać badanie USG. Pozwala ono nie tylko dać pewność o prawidłowym rozwoju organów dziecka, ale sprawdzić też szereg innych wskazań. Podczas badania USG wykonanego pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży lekarz wykonujący badanie powinien zbadać również przezierność karkową płodu. Dlaczego jest to tak ważne badanie i w jaki sposób należy interpretować jego wynik?

Badanie przezierność karkowej jest w stanie zidentyfikować wystąpienie wad genetycznych u nienarodzonego dzieckaBadanie przezierność karkowej jest w stanie zidentyfikować wystąpienie wad genetycznych u nienarodzonego dziecka
Źródło zdjęć: © Zdjęcie kobiety w ciąży / Shutterstock
Aleksandra Miłosz

Co to jest przezierność karkowa?

Przezierność karkowa jest nagromadzeniem płynu w okolicy karku płodu. Tylko w trakcie badania USG w określonym czasie ciąży jest możliwa jego ocena, dlatego tak ważne jest, aby wykonać je pomiędzy 11. tygodniem, a upływem 13. tygodnia i 6. dnia ciąży, kiedy długość płodu od czubka głowy do końca tułowia wynosi pomiędzy 45 mm a 84 mm.

Badanie przezierności karkowej wykonane przed 11. tygodniem lub po tygodniu 14. nie da miarodajnych wyników. Podwyższony ponad normę wynik badania może być przyczyną rozwoju wad genetycznych u płodu, dlatego tak ważne jest ustalenie wielkości przezierności karkowejco do 0,1 mm.

Warto też wiedzieć, że właściwy wynik przyzierności karkowej lekarz jest w stanie ustalić tylko w trakcie wykonywania USG przy pomocy tradycyjnej techniki 2D. Jeśli wybierzemy badanie 3 lub USG 4D, to wynik będzie niemiarodajny, a samo badanie zupełnie nieprzydatne.

#dziejesienazywo: Jak poinformować pacjentkę o wadach genetycznych płodu?

Badanie przezierność karkowej jest w stanie zidentyfikować wystąpienie zespołu Downa aż u 75% badanych płodów, a brak kości nosowej nawet u 90% badanych. Oprócz tego może dać obraz innych wad genetycznych u nienarodzonego jeszcze dziecka, takich jak zespół Patau czy zespół Edwardsa.

Warto wiedzieć, że badanie przezierności karkowej jest całkowicie bezinwazyjne i nieszkodliwe dla płodu, ponieważ opiera się jedynie na badaniu USG ciąży.

Normy pomiaru przezierności karkowej

U zdrowego dziecka odległość między tkankami miękkimi a skórą nie powinna przekraczać 2,5 milimetra. Na ultrasonografii odległość ta będzie wyglądała jak czarna szczelina przy główce dziecka. Pod uwagę brana będzie przez lekarza największa odległość między tymi dwoma punktami. O nieprawidłowościach możemy mówić, kiedy przezierność karkowa u dziecka przekracza 2,9 mm.

Podwyższonym ryzykiem wystąpienia przezierności karkowej uznaje się wartości pomiędzy 3 mm a 4,5 mm. W takiej sytuacji nie ma jednak powodu do niepokoju – jest to jedynie podwyższone ryzyko, a nie jednoznaczny wyrok. Szacuje się, że aż 70% dzieci, u których w fazie prenatalnej przezierność wynosiła do 4,5 mm po urodzeniu rozwija się w pełni prawidłowo. Niepokojący powinien być jednak wynik wynoszący powyżej 6 milimetrów.

Przyczyny powiększonego fałdu karkowego

Zazwyczaj znacznie powiększona przezierność karkowa, zwana także fałdem karkowym, świadczy o zaburzeniach chromosomowych u dziecka. Jednak, aby to jednoznacznie potwierdzić, wykonanie samego USG nie wystarczy, a lekarz prowadzący z pewnością zleci wykonanie innych badań. Weźmie też pod uwagę wiek przyszłej mamy, pozostałe cechy płodu, a także pozostałe wyniki badań przeprowadzonych do tej pory.

Dużo zależy również od tego, jak dokładnie wykonane było badanie przezierności karkowej. Warto więc, abyśmy skorzystały z usług doświadczonego lekarza, który korzysta podczas swojej praktyki z nowoczesnych i dokładnych urządzeń.

Do najczęstszych przyczyn powiększonej przezierności karkowej fałdu karkowego oprócz zespołu Downa, Edwardsa i Patau zalicza się zespół Turnera, Noonan, Jouberta czy Frynsa. Może być takżePrzezierność karkowa spowodowany rozwojem wady serca u dziecka.

Diagnostyka chorób genetycznych u noworodka

Jeśli lekarz stwierdzi, że ryzyko chorób genetycznych jest podwyższone, to z pewnością zaproponuje przyszłej mamie wykonanie innych badań prenatalnych. Warto jednak wiedzieć, że to kobieta decyduje, czy zechce je wykonać, ponieważ niektóre z nich są badaniami inwazyjnymi, które mogą doprowadzić do wad rozwojowych płodu, a nawet do poronienia.

Aby potwierdzić lub zaprzeczyć podejrzeniom, lekarz z pewnością zaproponuje amniopunkcję lub biopsję kosmówki. W celu potwierdzenia diagnozy stosuje się także punkcję pępowiny, która jednak podobnie jak amniopunkcja i biopsja, jest badaniem inwazyjnym, mogącym rzutować na dalszym rozwoju płodu.

Badanie przezierności karkowej jest rekomendowanym przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne badaniem prenatalnym. Oznacza to, że każda ciężarna kobieta powinna wykonać je w trakcie ciąży. Badanie nie jest to jednak finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, chyba że przyszła mama ukończyła 35. rok życia. W innym wypadku można je wykonać placówkach publicznej opieki zdrowotnej lub w placówkach prywatnych, a jego koszt waha się od 150 do 300 złotych.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie