Rozwój dziecka w przypadku każdej jednostki może przebiegać inaczej. Warto od początku jasno zaznaczyć, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie, choć często matki porównują "osiągnięcia" swoich pociech. Oczywiście, każdy z nas chciałby, aby to jego dziecko było najlepsze i wszystkiego uczyło się najszybciej, jednak w tym przypadku szybkość nie ma znaczenia.
Nawet w rodzinach wielodzietnych mamy kilkorga dzieci przyznają, że wśród rodzeństwa zdarzają się spore różnice w tempie osiągania niektórych umiejętności.
Podręczniki i kalendarze podają, jak wygląda taki rozwój miesiąc po miesiącu, co pozwala rodzicom wstępnie zdiagnozować ewentualne zaburzenia rozwojowe. Pierwszy rok życia dziecka przebiega zwykle bardzo intensywnie, a zmiany dokonują się z tygodnia na tydzień.
W czasie niemowlęcym dziecko bardzo szybko przekształca się z drobnego noworodka, śpiącego czasem nawet 23 godziny na dobę, w niemowlę, które wypowiada pierwsze słowa i jest w stanie zrozumieć pierwsze proste polecenia swoich rodziców.
Pierwsze dwanaście miesięcy w życiu człowieka określany jest jako okres niemowlęcy. W tym czasie w organizmie dziecka zachodzą szybkie i niezwykle intensywne zmiany. Niemowlę rozwija się psychicznie, fizycznie oraz umysłowo.
Mimo, że ten pierwszy miesiąc zwykle jest prawie w całości przespany, to już w kolejnych dziecko zaczyna bardzo intensywnie interesować się światem zewnętrznym, oraz swoim najbliższym otoczeniem. Ma dużą potrzebę ruchu oraz chce jak najwięcej poznać.
Rozwój ruchowy jest tym, na czym skupia swoja uwagę większość rodziców. Nie jest to dziwne, ponieważ z punktu widzenia rodziców najłatwiej jest go zaobserwować. Zaczynając od ułożenia ciała, przez utrzymywanie główki, obracanie ciała, po raczkowanie i pierwsze kroki.
W pierwszym półroczu życia dziecka, jego ułożenie jest odruchowe. W pierwszych trzech miesiącach życia dziecka, u zdrowych dzieci, mięśnie nad prostownikami przeważają mięśnie zginacze. Dlatego też noworodek leżący na plecach ma podkurczone rączki i nóżki. W drugiej połowie pierwszego roku przewaga zginaczy zmniejsza się, co widzimy jako stopniowe prostowanie kończyn podczas leżenia dziecka.
W czasie pierwszego roku życia dziecko wypowiada pierwsze sylaby, a następnie słowa. Samodzielnie siada, raczkuje i stawia pierwsze kroki. W tym czasie rosną dziecku mleczne zęby, zaczyna też przyjmować pokarm inny niż mleko. Niemowlę powoli rozpoznaje bliskich ze swojego otoczenia oraz reaguje na swoje imię.
