Trwa ładowanie...

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit – przyczyny, objawy, kuracja

Avatar placeholder
Magdalena Wawszczak 29.03.2021 22:59
Rzekomobłoniaste zapalenie jelit – przyczyny, objawy, kuracja
Rzekomobłoniaste zapalenie jelit – przyczyny, objawy, kuracja (iStock)

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit jest to nietypowa forma biegunki, która następuje albo w trakcie kuracji antybiotykowej albo po jej zakończeniu. Rzekomobłoniaste zapalenie jelit to poważne schorzenie, które może skutkować bardzo ciężkimi powikłaniami przykładowo może dojść do perforacji jelita grubego inaczej zwanego przedziurawieniem jelita. Antybiotyki powodują znaczne zaburzenie równowagi flory bakteryjnej jelita grubego. Dochodzi do nagromadzenia się bakterii uodpornionych na dany antybiotyk ich zwiększonego namnażania i wytwarzania toksyn, które działają destrukcyjnie na organizm. Najczęściej skutkiem tego jest stan zapalny jelit.

spis treści

1. Czym jest rzekomobłoniaste zapalenie jelit?

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit wywołuje dość powszechna beztlenowa bakteria z rodziny Clostridium difficile, a głównie wytwarzane przez nią toksyny. U zdrowego człowieka w jelicie grubym i cienkim występuje fizjologiczna bariera przed bakteriami, które mogą być szkodliwe dla organizmu. Pozytywne bakterie, które również występują w organizmie pełnią pozytywną rolę nie tylko w procesie trawienia, ale także pełnią znaczącą rolę w nabywaniu odporności. W momencie, kiedy ta bakteryjna równowaga zostaje zaburzona układ pokarmowy może zostać zaatakowany prze różnego rodzaju patogeny. Rzekomobłoniaste zapalenie jelit to nic innego jak nietypowa forma biegunki, powstająca u osób przyjmujących antybiotyki. Problem pojawia się zazwyczaj w trakcie kuracji antybiotykowej lub niedługo po zaprzestrzeniu przyjmowania leków.

2. Przyczyny rzekomobłoniastego zapalenia jelit

Zobacz film: "Wiedza i świadomość pacjentów w dobie Internetu"

Przyczyną, która powoduje rzekomobłoniaste zapelenie jelit stanu są bakterie Clostridium difficile wytwarzające niebezpieczne dla organizmu toksyny. Jest to bakteria, która stanowi element flory bakteryjnej, ale po dłuższym zażywaniu antybiotyków dochodzi do zaburzenia flory bakteryjnej. Clostridium difficile w bardzo szybkim tempie namnaża się i wytwarza toksyny A i B, które powodują uszkodzenie jelit.

Do najczęściej diagnozowanych przyczyn wywołujących rzekomobłoniaste zapalenie jelit należy długi czas przyjmowania antybiotyku. Co jeszcze może wywołać rzekomobłoniaste zapalenie jelit? Zarazić się można również w prosty sposób wystarczy, że osoba chora dla przykładu nie umyje po wyjściu z toalety rąk, a patogen przeniesie się na drugą osobę w momencie, kiedy dotknie ona klamki, której dotknął chory. Zdarza się, jednak jest to sytuacja rzadka, że rzekomobłoniastym zapaleniem jelit zarażają się pacjenci w szpitalach, w których nie są odpowiednio przestrzegane zasady higieny. Do zarażenia dochodzi wówczas drogą pokarmową.

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit może być też konsekwencją chemioterapii, mechanicznej niedrożności jelit, nowotworu raka jelita lub innych chorób nowotworowych. Wśród popularnych czynników, które wywołują rzekomobłoniaste zapalenie jelit specjaliści wymieniają także:

  • uraz kręgosłupa (pojawiający się na skutek złamania lub porażenia),
  • sepsę,
  • mocznicę,
  • rozległe poparzenia (pacjent jest wówczas bardzo osłabiony i ryzyko wystąpienia choroby jest wysokie).

3. Jak przebiega rzekomobłoniaste zapalenie jelit?

Jak przebiega rzekomobłoniaste zapalenie jelit? Toksyny, które są wytwarzane przez bakterię Clostridium difficile wpływają od razu na ścianę jelita, co automatycznie powoduje jej martwicę, a także stan zapalny w miejscu zaatakowanym przez patogen. Śluzówka, która się złuszcza, a także bakterie tworzą żółte tarczki, które odrywając się od ścianki jelita powodują miejscowe owrzodzenia. Zmiany pokryte są włóknem i śluzem, co powoduje wytworzenie błon rzekomych. Owrzodzenia blokują prawidłowe wchłanianie substancji odżywczych, ale także zaburzone są inne funkcje układu i jelit.

To też warto wiedzieć

4. Objawy choroby

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit może mieć objawy kojarzone dla przykładu z zatruciem pokarmowym. Pacjent, u którego miesiąc od zakończenia antybiotykoterapii pojawia się przewlekła biegunka może odczuwać lęk lub niepokój. Biegunka występuje z innymi objawami chorobowymi, a do najczęstszych można zaliczyć kurczowe, częste bóle brzucha umiejscowione poniżej pępka. Stolce są luźne, wodniste najczęściej z domieszką krwi, ropy lub śluzu. W niektórych przypadkach może być ich nawet 30 na dobę. Wymienionym objawom towarzyszy również wysoka gorączka, osłabienie, w niektórych przypadkach również odwodnienie.

Ostre stany chorobowe mogą powodować obrzęki, utratę białka w organizmie, a także rozdęcie okrężnicy. Warto nadmienić, że ostre rzekomobłoniaste zapalenie jelit występuje u pacjentów znacznie rzadziej. Objawy mogą ustać w momencie, kiedy objawy, które charakteryzują rzekomobłoniaste zapalenie jelit zaczynają łagodnieć, aby ostatecznie zniknąć. Bakteria z rodziny Clostridium difficile powodująca rzekomobłoniaste zapalenie nie jest diagnozowana u małych dzieci, np. noworodków czy niemowlaków.

Stan zapalny jelit może wynikać z negatywnej reakcji na antybiotykoterapię
Stan zapalny jelit może wynikać z negatywnej reakcji na antybiotykoterapię

5. Diagnozowanie rzekomobłoniastego zapalenia jelit

Diagnozowanie rzekomobłoniastego zapalenia jelit opiera się przede wszystkim na szczegółowym badaniu krwi oraz badaniu mikrobiologicznym kału. Lekarz podejrzewając rzekomobłoniaste zapalenie jelit zleca również:

  • kolonoskopię, czyli endoskopowe badanie jelita grubego,
  • histologię, czyli badanie wycinka błony śluzowej jelita grubego.

6. Jak leczy się rzekomobłoniaste zapalenie jelit?

Jeżeli rzekomobłoniaste zapalenie jelit przebiega łagodnie to lekarz zaleci przede wszystkim natychmiastowe odstawienie antybiotyku, który jest najprawdopodobniej źródłem choroby. Jeśli nie jest możliwe zakończenie terapii antybiotykowej ze względu na główną jednostkę chorobową to w takiej sytuacji, aby zminimalizować rzekomobłoniaste zapalenie jelit lekarz powinien zdecydować o wprowadzeniu innego leku.

Bardzo często w kuracji stosowany jest metronidazol, a jeżeli nie zadziała to stosuje się wankomycynę. Oba te antybiotyki działają na bakterię. W przypadku gdy rzekomobłoniaste zapalenie jelit ma ciężki przebieg wymagana jest natychmiastowa hospitalizacja, podczas której powinny zostać wyrównane zaburzenia elektrolitowe, wodne.

Przy każdej chorobie lekarz rozpoczynając kurację antybiotykową, powinien przypisać również probiotyki, który będzie stanowił barierę ochroną nie tylko dla żołądka, ale również dla jelit. Probiotyk pomaga wyrównywać równowagę flory bakteryjnej w żołądku i jelitach. Ważne jest, aby zażywać go w odpowiednich dawkach i zgodnie z instrukcją na ulotce. Lekarze specjaliści uważają, że probiotyk powinien być również zażywany już po zakończeniu terapii.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Choroba Leśniowskiego-Crohna
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze