Smółka u noworodka. Co to jest zespół aspiracji smółki?
Smółka to pierwszy stolec dziecka. Jest czarny, lepki i gęsty. Powinien zostać oddany w ciągu pierwszej doby życia dziecka. Brak smółki może nasuwać podejrzenie choroby. Co to jest zespół zachłyśnięcia smółką?
1. Smółka – co to jest?
Pierwszy oddany w życiu stolec nazywany jest smółką. Lekarze czy położne nie bez przyczyny pytają rodziców, czy pojawiła się już w pieluszce. Oddanie smółki to dla nich znak, że układ pokarmowy dziecka funkcjonuje prawidłowo.
Smółka noworodka w składzie zawiera wody płodowe, maź płodową, komórki nabłonka przewodu pokarmowego, bilirubinę, cholesterol oraz enzymy trawienne. Jest gęsta, lepka, mocno trzyma się pieluszki i skóry, a jej usunięcie bywa czasem kłopotliwe. Smółka zaczyna się gromadzić w jelitach w 5. miesiącu ciąży.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
W niektórych sytuacjach smółka zostaje wydalona do wód płodowych, co częściej dotyczy porodów po 42. tygodniu ciąży. Najczęściej nie niesie to ze sobą żadnych konsekwencji. Zdarza się jednak, że dochodzi do zespołu aspiracji smółki (MAS - Meconium Aspiration Syndrome). Jest to zespół zaburzeń oddychania, który związany jest z przedostaniem się smółki do dróg oddechowych noworodka.
Zespół zachłyśnięcia smółką może prowadzić do zaburzenia drożności oskrzelików, chemicznego zapalenia płuc, odmy opłucnowej oraz rozwoju przetrwałego nadciśnienia płucnego noworodków.
Dzieciom, które zachłysnęły się smółką, pobierana jest krew i treść z dróg oddechowych w celu wykonania badań mikrobiologicznych. Ze względu na ryzyko zakażenia, noworodkom z MAS dożylnie podaje się dwa antybiotyki (leczenie może przerwać ujemny wynik badania mikrobiologicznego).
2. Co oznacza brak smółki u noworodka?
Niepokój lekarzy i rodziców wzbudza brak smółki. Jeśli nie pojawia się w ciągu 48 godzin od porodu można podejrzewać m.in. chorobę Hirschprunga, czyli wrodzoną wadą przewodu pokarmowego. W jej przebiegu daje się zaobserwować brak zwojów nerwowych w jelitowym splocie nerwowym.
Opóźnione oddanie smółki bywa również jednym z pierwszych objawów mukowiscydozy. To najczęściej diagnozowana w Polsce choroba genetyczna. Występuje u jednego na cztery tysiące urodzonych dzieci. Obecnie nie ma na nią lekarstwa, a średnia długość życia chorych w Polsce wynosi nieco ponad 20 lat. Mukowiscydoza dotyka całego organizmu, ale nie tylko kaszel czy nawracające zapalenia zatok lub płuc są jej objawami – lubią jej towarzyszyć dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak również cukrzyca, osteoporoza, niepłodność. W organizmie chorego wytwarzany jest lepki, gęsty śluz, który blokuje drogi oddechowe, prowadząc do zagrażających życiu infekcji. Utrudnia on również prawidłową pracę trzustki, powodując zaburzenia trawienia i trudności we wchłanianiu tłuszczów oraz białka.
Brak smółki może również być spowodowany wrodzonym zarośnięcie okrężnicy, jak również zwężeniem lub zarośnięciem odbytnicy.
Opóźnione oddanie smółki nie zawsze jest jednak spowodowane poważną chorobą. Patologiom towarzyszą również inne objawy, m.in. niepokój noworodka, drażliwość, niechęć do przyjmowania pokarmu, płaczliwość.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
