Stewia - korzyści zdrowotne, indeks glikemiczny, szkodliwość

Stewia (Stevia rebaudiana) to roślina pochodząca z Ameryki Południowej, znana z powodu liści, które zawierają naturalne związki słodzące. Pozyskiwanie stewii odbywa się głównie poprzez ekstrakcję glikozydów stewiolowych. Roślina jest uprawiana zazwyczaj w obszarach o klimacie umiarkowanym, ponieważ wymaga odpowiednich warunków glebowych i klimatycznych.

Liście stewii są zwykle zbierane ręcznie, jedynie w niektórych przypadkach - mechanicznie. Następnie poddaje się je procesowi suszenia, co pomaga w koncentracji zawartych w nich substancji, w tym glikozydów stewiolowych.

Kolejnym krokiem jest ekstrakcja, podczas której glikozydy stewiolowe są oddzielane od reszty rośliny. Można to osiągnąć poprzez zastosowanie rozpuszczalników chemicznych lub innych metod.

Otrzymane ekstrakty są następnie oczyszczane, a związki, takie jak stewiozydy izolowane od pozostałych substancji. Następnie formułuje się je w proszek, płyn, tabletki lub inne formy, które są dostępne na rynku jako substytuty cukru.

Stewia jest stosunkowo trudna w uprawie i wymaga specjalistycznych warunków, co wpływa na koszty jej pozyskiwania i produkcji. Jednak jej popularność jako naturalnego substytutu cukru bez dodatku kalorii sprawiła, że stała się powszechnie dostępna w wielu krajach na całym świecie.

Czy stewia jest zdrowa? Stewia, jako substytut cukru otrzymywany z naturalnej rośliny, ma kilka potencjalnych korzyści zdrowotnych:

• brak kalorii - główną zaletą stewii jest jej słodki smak bez dostarczania kalorii, jest to korzystne zwłaszcza dla osób, które starają się schudnąć lub utrzymać wagę,
• brak wpływu na poziom glukozy we krwi - glikozydy stewiolowe nie wpływają na poziom glukozy we krwi, co sprawia, że są bezpieczne dla osób z cukrzycą i kobiet w ciąży,
• regulacja poziomu insuliny - badania sugerują, że spożywanie stewii może wspomagać kontrolę poziomu glukozy we krwi i poprawiać wrażliwość na insulinę, co może być korzystne dla osób z insulinoopornością,
• nie powoduje próchnicy zębów - stewia nie jest metabolizowana przez bakterie w jamie ustnej, dlatego też jest uznawana za lepszą dla zdrowia jamy ustnej niż tradycyjny cukier,
• wsparcie dla utraty wagi - ze względu na brak kalorii i zdolność do zastępowania cukru, stewia może być używana jako składnik diety osób dążących do utraty wagi,
• potencjalne właściwości przeciwhipertensyjne - niektóre badania wskazują na to, że spożywanie stewii może mieć pewne korzyści dla osób z nadciśnieniem tętniczym, choć potrzebne są dalsze badania w tej dziedzinie,
• naturalne źródło przeciwutleniaczy - stewia zawiera związki, takie jak polifenole, które posiadają właściwości przeciwutleniające i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym,
• potencjalne właściwości przeciwzapalne - niektóre badania wskazują na potencjalne właściwości przeciwzapalne glikozydów stewiolowych,
• wspomaganie funkcji trawiennych - stewia może mieć pozytywny wpływ na funkcje trawienne, pomagając w utrzymaniu równowagi mikroflory jelitowej,
• możliwe właściwości przeciwnowotworowe - niektóre badania laboratoryjne wskazują, że glikozydy stewiolowe mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe, jednak potrzebne są dalsze badania kliniczne, aby potwierdzić te efekty,
• alternatywa dla sztucznych substytutów słodzących - w porównaniu do niektórych sztucznych substytutów słodzących, stewia jest naturalna i uważana jest za bezpieczną alternatywę, niektóre sztuczne słodziki mogą budzić kontrowersje związane z potencjalnym wpływem na zdrowie.

Stewia ma indeks glikemiczny równy zeru, co oznacza, że jej spożycie nie powoduje wzrostu poziomu glukozy we krwi. Dla osób z cukrzycą jest to niezwykle ważna informacja, ponieważ słodzik ten nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru. Ponadto stewia jest bezkaloryczna i nie wpływa na poziom insuliny, co czyni ją atrakcyjną substancją słodzącą również dla pacjentów z insulinoopornością, nadwagą i otyłością.

Stosowanie stewii jest uważane za bezpieczne dla większości ludzi, zwłaszcza w umiarkowanych ilościach. Jednak mogą zdarzyć się sytuacja, kiedy konsumpcja stewii może wywołać niepożądane reakcje. Oto kilka aspektów, które warto wziąć pod uwagę:

• reakcja alergiczna (może wystąpić zwłaszcza u osób uczulonych na rośliny z rodziny astrowatych),
• Interakcje z lekami (niektóre źródła sugerują, że stewia może wpływać na wchłanianie niektórych leków),
• problemy ze składem i jakością produktów (niektóre produkty ze stewią mogą zawierać inne, niekorzystne dla zdrowia dodatki),
• gorzki posmak (niektórzy zwracają uwagę na gorzki posmak stewii, ale może być to subiektywnym doświadczeniem smakowym).