Sygnał alarmowy demencji. Zauważysz w garderobie
Z demencją kojarzymy objawy tj. utrata pamięci, dezorientacja czy trudności w komunikacji. Istnieją jednak również mniej oczywiste symptomy, które mogą być równie alarmujące. Obserwacja takich subtelnych zmian może pozwolić na wcześniejszą diagnozę, a co za tym idzie - szybsze włączenie leczenia, które spowalnia postęp choroby.
Nietypowe objawy demencji
Z danych Alzheimer Society of Canada (ASC) wynika, że jednym z kluczowych "dziesięciu ostrzegawczych znaków" demencji jest "trudność w wykonywaniu dotychczas znanych czynności" — na przykład przygotowywania posiłku lub ubierania się.
W praktyce opieki nad osobami z demencją organizacja wskazuje, iż osoby chore mogą nie rozumieć, dlaczego trzeba się rozebrać czy zmienić ubranie. Mogą też stawiać opór podczas tej czynności. Do sygnałów alarmowych związanych z tą czynnością zalicza się np.:
- osoba, która zwykle bez problemu ubierała się samodzielnie, nagle zakłada ubrania w niewłaściwej kolejności lub łączy ubrania niepasujące do siebie czy też nieadekwatne do pogody,
- odmawia zmiany ubrań nawet gdy są wyraźnie zabrudzone lub przemoczone,
- zapominanie o poskładaniu ubrań, ignorowanie guzika lub suwaka,
- brak inicjatywy do ubierania się lub wychodzenia — chory czeka na wskazówki lub unika zadania, które wcześniej wykonywał swobodnie.
Wszystkie te sygnały mogą wskazywać, że mózg chorej osoby coraz częściej odmawia posłuszeństwa w sferze planowania, koordynacji oraz oceny — funkcjach, które ulegają pogorszeniu w przebiegu demencji.
Demencja w liczbach – globalnie i w Polsce
Zgodnie z raportem World Health Organization (WHO) demencja jest aktualnie siódmą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie oraz stanowi jedno z głównych źródeł niepełnosprawności u osób starszych. Globalnie szacuje się, że ponad 55 milionów ludzi żyje z demencją, a liczba ta ma wzrosnąć do 78 milionów w 2030 roku i 152 milionów w 2050 roku.
Wzrost liczby chorych widocznych jest także w Europie, w tym w Polsce. W raporcie Alzheimer Europe wskazano, że w Polsce w 2018 roku liczba osób z demencją wynosiła ponad 525 tys., co stanowiło około 1,38 proc. całej populacji. Prognoza mówi, że do roku 2050 odsetek ten może wzrosnąć do 3,23 proc.
Dane jednoznacznie pokazują, że demencja to rosnący problem zdrowia publicznego i opieki społecznej. Wobec takiej tendencji wcześniejsze rozpoznanie poprzez zwrócenie uwagi na nietypowe sygnały — w tym te związane z ubieraniem się — może mieć kluczowe znaczenie.
Źródła:
- Alzheimer Society of Canada. 10 Warning Signs of Dementia,
- Alzheimer Society of Canada. Dressing – Help & Support: Personal Care,
- World Health Organization. Dementia fact sheet,
- Alzheimer Europe. Prevalence of Dementia in Europe – Poland data,
- OECD. Dementia: Health at a Glance 2023.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.