Tak maskuje się rak szyjki macicy. Polki mylą objawy z innymi chorobami
Rak szyjki macicy długo może nie dawać żadnych objawów, a gdy się rozprzestrzeni, przypomina problemy ze strony innego układu. Często mijają lata, zanim pacjentki trafią do ginekologa. - Każdego dnia z powodu tej choroby umiera pięć Polek i to jest sytuacja karygodna - podkreśla dr Jacek Tulimowski.
1. Zmiany od 1 listopada
Za chwilę wejdą w życie ważne zmiany dotyczące kobiecej profilaktyki nowotworowej. Od 1 listopada każda Polka po 45. roku życia będzie mogła bezpłatnie wykonać mammografię. Oprócz tego nowa grupa pacjentek będzie mogła wykonać podstawowy test diagnostyczny w kierunku wykrycia raka szyjki macicy, czyli cytologię.
Dotąd bez skierowania mogły ją wykonywać kobiety w wieku 25-59 lat, które w ciągu trzech lat nie robiły tego badania. Od 1 listopada do bezpłatnej cytologii będą uprawnione także kobiety do 64 lat, czyli program obejmie Polki o pięć lat starsze.
Zmiany mają przede wszystkim zwiększyć odsetek wykrywania nowotworów raka szyjki macicy wśród Polek.
2. Polki się nie badają
Wrzesień to miesiąc świadomości nowotworów ginekologicznych. Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej wskazuje, że rocznie nowotwory zabijają ok. 73 tys. Polek. Ponad 37 proc. wszystkich nowotworów kobiecych stanowią nowotwory ginekologiczne.
Co roku 6,6 tys. Polek umiera z powodu nowotworów ginekologicznych takich jak rak szyjki macicy, rak sromu, rak trzonu macicy oraz rak jajnika.
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny wskazuje, że tylko w 2020 r. wykryto blisko 3,9 tys. nowych przypadków i 2 137 zgonów z powodu raka szyjki macicy w Polsce.
- Dużym problem jest niski procent zgłaszalności na badania kontrolne, zwłaszcza na badania cytologiczne. Często dopiero w gabinecie pacjentki uświadamiają sobie, że zapomniały wykonać badania, a jeśli już wystąpią objawy, szczególnie te mniej charakterystyczne, przysłowiowa Kowalska niemająca pojęcia o symptomach tego typu nowotworu, traktuje je jako przemijające i czeka aż ustąpią - wskazuje ginekolog dr n. med. Jacek Tulimowski.
- Kraje skandynawskie mają najwyższy stopień zgłaszalności na badania kontrolne, w tym cytologię. Skutkuje to tym, że w porównaniu do Polski, zachorowalność na raka szyjki macicy jest co prawda na podobnym poziomie, natomiast śmiertelność w Polsce jest wyższa - dodaje.
Polska ma jeden z najwyższych wskaźników zachorowalności i umieralności w wyniku raka szyjki macicy w Europie. Tylko w 2020 r. na świecie odnotowano ponad 600 tys. nowych przypadków raka szyjki macicy oraz 340 tys. zgonów w ich wyniku.
3. Krwawienia nie można ignorować
Dr Tulimowski wskazuje przypadki związane z nietypowym krwawieniem, w jakich każda kobieta powinna pilnie zgłosić się do lekarza, by wykluczyć choroby onkologiczne, w tym raka szyjki macicy. Są to:
- przedłużające się miesiączki,
- plamienia przed miesiączką,
- krwawienia śródcykliczne,
- krwawienia kontaktowe po stosunku lub przy końcu miesiączki.
- Powyższe objawy nie zawsze kończą się rozpoznaniem raka szyjki macicy, ponieważ ich przyczyną mogą być zaburzenia hormonalne, polipy, mięśniaki, atopia gruczołowa, ale rozszyfrowanie przyczyny to już praca ginekologa, a nie dr Google - zaznacza lekarz.
4. Tak maskuje się rak szyjki macicy
- Nieprawidłowe wydzieliny z dróg rodnych, takie jak krwiste, zielone lub szaro-zielone upławy o nieprzyjemnym zapachu, mogą być nie tylko objawem infekcji, ale także raka szyjki macicy - podkreśla dr Tulimowski.
Jeżeli rak atakuje tylko szyjkę macicy, daje objawy głównie ze strony pochwy, lecz gdy jest bardziej zaawansowany, nie wszystkie sygnały wiążą się z ginekologią.
- Są to dolegliwości bólowe w okolicy podbrzusza, miednicy, kości krzyżowej. W późniejszym okresie choroby i znacznym stopniu zaawansowania mogą pojawić się obrzęki kończyn dolnych, parcie na pęcherz moczowy oraz stolec, krwiomocz - wyjaśnia ginekolog.
Niektóre symptomy nowotworu mogą sugerować zupełnie inne problemy zdrowotne, a w rzeczywistości świadczyć o zaawansowanym raku szyjki macicy.
- Miałem pacjentkę z rakiem szyjki macicy, typ gruczołowy, którego jedną z cech charakterystycznych jest wzrost w kanale szyjki macicy, co stwarza znaczne trudności diagnostyczne. Zmiany nowotworowe przy tym typie nowotworu są dość często niewidoczne podczas rutynowego badania - zaznacza dr Tulimowski.
- Ten typ raka daje objawy podobne do symptomów dolegliwości reumatycznych takich jak bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowego i kości miednicy, które są spowodowane naciekaniem nowotworu na sąsiednie tkanki - dodaje.
5. "Każdego dnia z powodu tej choroby umiera pięć Polek"
- Kobiety wcześnie rozpoczynają współżycie, niektóre często zmieniają partnerów seksualnych, stosują antykoncepcję hormonalną, cierpią na przewlekłe stany zapalne pochwy, palą papierosy, więc mają sporo czynników zwiększających ryzyko raka szyjki macicy - wyjaśnia ginekolog.
Główną przyczyną raka szyjki macicy jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), który odpowiada za ponad 90 proc. przypadków nowotworu. To częsta infekcja przenoszona drogą płciową, z którą organizmy większości osób sobie poradzą.
Według Światowej Organizacji Zdrowia zakażenie HPV odpowiada za 5 proc. wszystkich nowotworów na świecie. Profilaktyczne szczepienia mogą zapobiec tym chorobom. W Polsce bezpłatnie szczepionkę przeciwko HPV mogą przyjąć dzieci w wieku 12 i 13 lat.
Badania przesiewowe w kierunku HPV, takie jak cytologia oraz leczenie zmian przednowotworowych, to skuteczna metoda zapobiegania rakowi szyjki macicy.
- Podstawą profilaktyki raka szyjki macicy są regularne wizyty u ginekologa i reagowanie na wszelkie nowe objawy, które się pojawią. Każda kobieta raz w roku powinna odwiedzić gabinet i wykonywać badanie cytologiczne, najlepiej cytologię płynną, która niestety, choć na świecie jest standardem, w Polsce nadal wykonywana sporadycznie - dodaje.
- Każdego dnia z powodu tej choroby umiera pięć Polek i to jest sytuacja karygodna, ponieważ zwykło się mówić, że to rak dostępny diagnostyce. By rozpoznać raka szyjki macicy, wystarczy cytologia i badanie pacjentki - to wszystko. Dlatego aż nóż się otwiera w kieszeni, gdy się pomyśli, że w kraju środkowoeuropejskim z jego powodu umiera tyle kobiet - puentuje dr n. med. Jacek Tulimowski.
Patrycja Pupiec, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.