Teraz sprzedają się na pniu. Farmauceuci ostrzegają, nie kupuj na prezent

Chcąc zadbać o zdrowie najstarszych członków rodziny, do prezentu pod choinkę dodajemy produkty kupione w aptece. Tego typu preparaty wydają się praktyczne, niestety w wielu przypadkach mogą zaszkodzić.

- O ok. 15 proc. w stosunku do października i ok. 21 proc. do września wzrosła w listopadzie sprzedaż witamin i minerałów dla seniora - są to przede wszystkim preparaty na wzmocnienie odporności, wspomagające pamięć i koncentrację oraz pracę serca - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie mgr farm. Angelika Talar-Śpionek z portalu GdziePoLek.

Starsze osoby zazwyczaj przyjmują już kilka leków, mają określone zalecenia i nie każdy dodatkowy preparat będzie dla nich bezpieczny. Nawet pozornie łagodny produkt może spowodować skutki uboczne.

- Zanim wybierzemy suplementy dla seniorów, zwróćmy najpierw uwagę na konkretnego pacjenta i jego dolegliwości. Jeśli ktoś choruje na cukrzycę, nie kupujmy preparatów zawierających cukier - zwraca uwagę w rozmowie z WP abcZdrowie mgr farm. Mariusz Politowicz, farmaceuta z Pleszewa i członek Naczelnej Rady Aptekarskiej.

Podczas świątecznych zakupów w aptece warto więc zachować rozsądek. Dobrze jest też rozważyć czy dana osoba w ogóle potrzebuje kolejnego suplementu i czy taki prezent nie przyniesie żadnych szkód.

- Jak co roku przed świętami zdecydowanie wzrosło zainteresowanie tonikami witaminowymi. Są to produkty np. z lecytyną i witaminami z grupy B na poprawę pamięci oraz płyny z żelazem i witaminami wspomagające pracę układu krążenia - tłumaczy Angelika Talar-Śpionek.

Zobacz także: Nie przesadzaj z witaminą D. Zbyt duża ilość grozi hiperkalcemią

Kolejną ważną sprawą jest czytanie etykiet. W wielu produktach "na zdrowie" znajduje się dodatkowa ilość substancji słodzących. Często pod różnymi nazwami - sacharoza, miód, czy karmel.

- Często zdarza się, że podarujemy seniorowi suplement lub sami ulegamy reklamie, a potem okazuje się, że dostarczamy mu dużych ilości składników zawierających cukier lub działających podobnie niekorzystnie, jak choćby alkohol, który jest obecny w wielu tego typu preparatach - zaznacza ekspert.

Może to wpłynąć na kontrolę choroby albo skuteczność leczenia. W połączeniu z lekami przyjmowanymi przewlekle może to osłabiać ich działanie lub zwiększać działania niepożądane.

- Pamiętajmy, że suplementy diety są żywnością, gdy przecież pacjentem jest osoba leczona, a nie karmiona. W takiej sytuacji potrzebne są więc leki (produkty lecznicze), które przeważnie są już zaordynowane przez lekarza prowadzącego - zauważa Mariusz Politowicz.

Nawet drobny prezent może wywołać komplikacje, jeśli nie uwzględnimy stanu zdrowia seniora. Wystrzegać się należy też preparatów z witaminami i minerałami.

- Dużym zainteresowaniem cieszą się także multiwitaminy - zarówno w formie tabletek do połykania, jak i tabletek musujących. Produkty te są chętnie wybierane ze względu na wygodę stosowania i szerokie spektrum składników wspierających ogólne funkcjonowanie organizmu. Jednak warto zachować ostrożność, ponieważ niektóre witaminy i minerały mogą wchodzić w interakcje z lekami lub wpływać na ich skuteczność - podkreśla farmaceutka z portalu GdziePoLek.

- Preparaty z witaminami lub minerałami występują zarówno jako leki, jak i suplementy, a oba te typy są dostępne bez recepty. W przypadku takich produktów bardzo prawdopodobne jest, że lekarz prowadzący już uwzględnił je w terapii, czasem pod inną nazwą - ostrzega Mariusz Politowicz.

Co więcej, wielu seniorów nie potrafi samodzielnie wymienić przyjmowanych leków, również suplementów. Dodawanie starszej osobie kolejnej pigułki lub syropu może więc skończyć się hospitalizacją.

- Starsze osoby często nie wiedzą albo nie pamiętają, bo z racji wieku ich percepcja bywa mocno ograniczona, że dublują witaminy, szczególnie witaminę D3, co prowadzi do przedawkowania. To częsty problem, zwłaszcza w przypadku polipragmazji (wielolekowości), czyli przyjmowanie zbyt wielu leków przez jednego pacjenta. Bierzemy leki na wszystko, czasem nawet wskutek ordynacji przez kilku lekarzy, którzy nie wiedzą o swych decyzjach. Często dlatego, że pacjent o tym nie mówi, nawet wprost zapytany - tłumaczy farmaceuta.

Im większa domowa apteczka seniora, tym większe ryzyko pomyłki. Choć obietnice poprawy samopoczucia i innych dolegliwości są kuszące, przed zakupem warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

- Polipragmazja wynika z naturalnych odruchów: tu coś boli, tam coś reklamowano, gdzie indziej polecono inny preparat - zauważa Mariusz Politowicz.

Farmaceuta zwraca także uwagę na inny częsty problem: - Suplementy diety oraz leki OTC, czyli dostępne bez recepty w obrocie pozaaptecznym często są postrzegane jako bezpieczne (co niezupełnie jest prawdą), ponieważ są reklamowane i sprzedawane w marketach, a nie wyłącznie w aptekach. Jednocześnie pacjenci, pytani przez lekarza o przyjmowane leki, zwykle o nich nie wspominają, wymieniając jedynie te kupione w aptece - wyjaśnia i dodaje: - Dla wielu osób wspomniane preparaty nie są lekami w rozumieniu tego, że należy o nich poinformować lekarza. Skoro był kupiony poza apteką, to się nie liczy.

Chęć zadbania o zdrowie seniora jest naturalnym wyrazem troski. Pamiętajmy jednak, by zakupom nie oddawać się bezrefleksyjnie. Do apteki wybierajmy się jedynie z listą przyjmowanych już substancji.

- Przede wszystkim zwróćmy więc uwagę na dolegliwości pacjentów, aby im niechcący nie zaszkodzić. Jeśli chcemy dla nich jak najlepiej, to warto kupić coś, co rzeczywiście im się przyda albo pokryjmy rachunek za lekarstwa - radzi Mariusz Politowicz.

Wśród świątecznych prezentów, w które zaopatrujemy się w aptekach, rządzą jednak nie tylko suplementy. - W okresie przedświątecznym wzrasta także zainteresowanie sprzętem medycznym - najczęściej są to ciśnieniomierze, ceny zaczynają się od ok. 100 zł w górę - wskazuje Angelika Talar-Śpionek.

- Ciśnieniomierz to bardzo dobry pomysł na prezent. Urządzenia są jednak różne, dlatego warto unikać tanich gadżetów z marketów. Ważne, by ciśnieniomierz prawidłowo działał - podsumowuje farmaceutka i radzi, by zwracać uwagę na czas gwarancji zarówno samego sprzętu, jak i mankietu.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. GdziePoLek