W tych momentach organizm starzeje się najszybciej. Są dwa "skoki"
Najnowsze analizy naukowców pokazują, że nasze ciało starzeje się skokowo, a dwa momenty życia przynoszą wyjątkowo gwałtowne zmiany w metabolizmie, funkcjonowaniu narządów wewnętrznych i podatności na choroby sercowo-naczyniowe.
W tym artykule:
Dwa punkty zwrotne w procesie starzenia
Choć zwykle myślimy o starzeniu jako o powolnym, równomiernym procesie, badania zespołów ze Stanford University oraz Nanyang Technological University dowodzą czegoś innego. Jak podaje "Nature Aging", w życiu człowieka występują dwa szczególne okresy, w których fizjologiczne tempo zmian zdecydowanie przyspiesza. Pierwszy przypada około 44. roku życia, a drugi pojawia się po ukończeniu 60 lat.
Naukowcy przez lata badali 108 ochotników, analizując m.in. RNA, białka oraz skład mikrobiomu. Uzyskane wyniki wyraźnie wskazują, że starzenie nie zachodzi równomiernie - dominują w nim "skoki", podczas których organizm przechodzi najbardziej intensywne przeobrażenia.
Prof. Michael Snyder ze Uniwersytetu Stanforda wyjaśnia, że szczególnie drugi punkt przyspieszenia jest dobrze udokumentowany w praktyce klinicznej.
Mikrobom ma wpływ na naszą psychikę. Dr Parol: To ma duży związek
"To, że tak wiele drastycznych zmian ma miejsce tuż po 60. roku życia, nie jest zaskakujące, ponieważ wiadomo, że ryzyko wielu chorób związanych z wiekiem (…) rośnie w tym momencie" - podkreśla.
Co zmienia się w okolicach 44. i 60. roku życia?
Pierwszy "skok starzenia", obserwowany około 44. roku życia, dotyczy przede wszystkim procesów metabolicznych. W tym czasie wyraźnie zmienia się sposób, w jaki ciało radzi sobie z alkoholem, kofeiną i lipidami. Wraz z tym przyspiesza osłabienie mięśni, pogarsza się kondycja skóry oraz spada wydolność układu krążenia. Co ważne, zmiany te występują podobnie u kobiet i mężczyzn - obalając tym samym tezę, że to menopauza jest głównym czynnikiem inicjującym ten etap.
Drugi dynamiczny okres pojawia się po 60. roku życia. Wtedy najbardziej zmienia się metabolizm węglowodanów, obniża się odporność, a nerki zaczynają pracować mniej efektywnie. Rośnie także podatność na choroby sercowo-naczyniowe. Statystyki są jednoznaczne: podczas gdy w grupie osób w wieku 40-59 lat choroby serca dotyczą ok. 40 proc. populacji, u osób 60-79-letnich wskaźnik ten wzrasta aż do 75 proc.
Jak spowolnić tempo starzenia?
Autorzy badania zaznaczają, że szybkie, spektakularne kuracje odmładzające nie istnieją. Stosowanie suplementów, które obiecują biologiczne odmłodzenie, o nieudowodnionej skuteczności może przynieść więcej szkód niż korzyści. Najlepszą drogą pozostaje profilaktyka dostosowana do wieku i świadome reagowanie na naturalne etapy przyspieszonych zmian.
Eksperci rekomendują w szczególności:
ograniczenie alkoholu i kofeiny,
regularną aktywność fizyczną,
odpowiednie nawodnienie i kontrolę spożycia węglowodanów,
wykonywanie badań profilaktycznych - zwłaszcza w okolicach 40. i 60. roku życia.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła:
- Xiaotao Shen et al, "Nonlinear dynamics of multi-omics profiles during human aging", Nature Aging, 2024.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.