Winowajca jesiennej chandry. Choroba dotyka co 6. Polaka
Ciągłe zmęczenie, senność i obniżony nastrój jesienią nie zawsze oznaczają sezonową chandrę. Eksperci z Mayo Clinic ostrzegają, że te objawy mogą wskazywać zdrowotny problem, który dotyczy coraz większej liczby Polaków.
Dopadła cię "jesienna chandra"? Winna nie musi być pogoda, ale choroba
W tym artykule:
Cicha epidemia chorób tarczycy w Polsce
Jesienny spadek energii, brak motywacji i rozdrażnienie to dla wielu osób norma o tej porze roku. Jednak dane z ogólnopolskiego badania PolSenior 2 pokazują, że za złym samopoczuciem może stać coś poważniejszego. Co szósty Polak po 60. roku życia może cierpieć na zaburzenia pracy tarczycy. Wśród kobiet liczby te są niemal trzykrotnie wyższe.
Co gorsza, wiele przypadków pozostaje niezdiagnozowanych. Jak wskazują publikacje naukowe, tysiące osób błędnie przypisuje swoje dolegliwości wiekowi lub przepracowaniu, zamiast udać się do lekarza i wykonać proste badania krwi. Dodatkowo, sama pogoda także może wpływać na pracę tarczycy.
- Tarczyca odpowiada za wiele procesów metabolicznych, także odczuwanie przez nas temperatury. Gdy zmienia się temperatura otoczenia, zmienia się także zapotrzebowanie na hormony tarczycy - mówił w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. i n. o zdr. Szymon Suwała, endokrynolog i diabetolog.
Wpływ kawy na pracę jelit
Od apatii po lęk. Jak tarczyca wpływa na psychikę?
Tarczyca to gruczoł, który działa jak regulator tempa pracy całego organizmu. Gdy produkuje za mało hormonów (niedoczynność), ciało zwalnia - spowalnia metabolizm, pojawia się uczucie zimna, zmęczenie, suchość skóry i przybieranie na wadze mimo braku zmian w diecie.
Z kolei nadczynność oznacza nadprodukcję hormonów i "przyspieszone obroty": chudnięcie, kołatanie serca, drżenie rąk i nadmierną potliwość.
Jak podkreślają lekarze z Mayo Clinic, hormony tarczycy mają ogromny wpływ na psychikę. Niedoczynność może skutkować objawami depresji - wywołuje smutek, apatię i spowolnienie myślenia. Z kolei nadczynność powoduje lęk, drażliwość i bezsenność. Różnica polega na tym, że objawom psychicznym niemal zawsze towarzyszą inne fizyczne sygnały, np. zmiany masy ciała czy nietolerancja temperatur.
Proste badanie, które może uratować zdrowie
Zaburzenia tarczycy są stosunkowo łatwe do wykrycia. Ich diagnostykę należy rozpocząć od oznaczenia poziomu TSH we krwi. To hormon przysadki mózgowej, który "steruje" pracą tarczycy. Nieprawidłowy wynik to sygnał, by wykonać kolejne testy i skonsultować się z endokrynologiem.
Częstą przyczyną niedoczynności jest choroba Hashimoto, w której układ odpornościowy atakuje komórki własnej tarczycy. Leczenie polega na regularnym przyjmowaniu brakujących hormonów w formie tabletek, co pozwala przywrócić prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Eksperci z Cleveland Clinic przypominają, że nieleczone choroby tarczycy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji - od problemów z sercem po osłabienie mięśni i zaburzenia pamięci. Dlatego jesienny spadek formy warto potraktować jako sygnał ostrzegawczy, a nie tylko efekt szarej pogody za oknem.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła:
- Piotr Kocełak et al., "Prevalence and risk factors of untreated thyroid dysfunctions in the older Caucasian adults: Results of PolSenior 2 survey", PLoS One, 2022.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
