Kontrowersje po występie algierskiej pięściarki. Lekarz zabrał głos

Imane Khelif w olimpijskim turnieju pięściarek wygrała po zaledwie 46 sekundach. Jej rywalka Angela Carini schodząc z ringu, przyznała, że rezygnuje, aby "chronić swoje życie". Kontrowersje związane są z testami kwalifikowalności płci Algierki.

Nie cichnie szum wokół Imane KhelifNie cichnie szum wokół Imane Khelif
Źródło zdjęć: © Getty Images, archiwum prywatne
Karolina Rozmus

Burza wokół Khelif

Podczas olimpijskiego turnieju Włoszka Angela Carini po kilku ciosach wyprowadzonych przez Algierkę Imane Khelif poddała pojedynek. Carini odchodząc do narożnika, miała powiedzieć: "To niesprawiedliwe". Po zakończeniu walki 25-latka miała też wytłumaczyć, że zrezygnowała z walki z Khelif z obawy o swoje życie.

Kontrowersje budzi rzekomo wysoki poziom testosteronu i obecność chromosomów XY w materiale genetycznym Algierki. Mówiąc wprost: spekulacje dotyczą płci Khelif i zasadności do startowania pięściarki w turniejach z kobietami.

"Ideologia gender doprowadzi do tego, że kobiety zostaną zabite. Khelif i Lin mają wziąć udział w kobiecym boksie olimpijskim i to pomimo dyskwalifikacji za to, że posiadają chromosomy XY, czyli męski fenotyp" - napisała amerykańska pływaczka Nancy Hogshead.

#dziejesienazywo: Wpływ hormonów na osobowość

Sprawa ta jest głośno komentowana także w Polsce, a głos zabierają choćby influencerzy, dziennikarze i politycy. Wielu z nich nie przebiera w słowach. Media przypominają również, że pięściarka w ubiegłym roku została zdyskwalifikowana w mistrzostwach świata.

- Testosteron, jak wiemy, jest środkiem anabolicznym i wraz z wieloma innymi znajduje się na liście substancji zabronionych. Znajduje się na liście WADA (World Anti Doping Agency) w jednej z pierwszych grup środków zabronionych podczas, ale także poza zawodami - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Konrad Malec, specjalista medycyny sportowej, specjalista chorób wewnętrznych i specjalista medycyny ratunkowej.

- Testosteron u kobiet powoduje zmianę sylwetki ciała na bardziej męską i zwiększenie masy tkanki mięśniowej. Niesie też za sobą uboczne skutki stosowania: hirsutyzm, trądzik, łysienie androgenowe, obniżenie barwy głosu, defeminizację - dodaje dr Malec, który obecnie przebywa w Paryżu na igrzyskach olimpijskich, gdzie opiekuje się zawodnikami slalomu kajakowego i jest członkiem misji medycznej.

Dr n. med. Karol Malec przebywa obecnie w Paryżu, gdzie opiekuje się zawodnikami slalomu kajakowego i jest członkiem misji medycznej
Dr n. med. Karol Malec przebywa obecnie w Paryżu, gdzie opiekuje się zawodnikami slalomu kajakowego i jest członkiem misji medycznej © Arch. prywatne

Badania sugerują również, że niektóre sportsmenki mogą mieć podniesiony poziom testosteronu z wielu powodów. Niekoniecznie winien jest doping.

"Najlepsze sportsmenki częściej mają wyższy poziom testosteronu i łagodne zaburzenia, a także poważniejsze i rzadsze schorzenia, które zwiększają poziom testosteronu. Wyniki te sugerują, że wyższy poziom testosteronu może poprawić sprawność fizyczną u kobiet, do poziomów bardziej porównywalnych z fizjologią męską" - przekazali badacze podczas spotkania Europejskiego Towarzystwa Endokrynologicznego w 2019 r.

Co stoi za wysokim poziomem testosteronu?

Podwyższony poziom testosteronu może też pojawiać się w przebiegu zaburzeń i schorzeń tj. zespół policystycznych jajników (PCOS), insulinooporność, leptynooporność czy nadczynność tarczycy.

- Istnieje wiele zaburzeń, wskutek których może występować wysoki poziom androgenów. To m.in. wrodzony przerost nadnerczy czy guz wirylizujący jajnika, który wydziela testosteron - podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie dr Tomasz Tomkalski, endokrynolog, internista i ordynator Oddziału Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych.

- Wśród zaburzeń genetycznych występują zaburzenia różnicowania płci, kiedy można mówić o swego rodzaju hermafrodytyzmie. Osoba dotknięta takim zaburzeniem pod względem genetycznym znajduje się na pograniczu płci męskiej i żeńskiej - wyjaśnia dr Tomkalski.

- Są też sytuacje, w których diagnozuje się zespół Morrisona, zwany też zespołem feminizujących jąder. Osoba dotknięta tym zespołem ma genotyp męski, a na skutek pewnych zaburzeń na poziomie receptorowym rozwija się od początku jako kobieta. Tym zaburzeniem rozwoju płciowego prawdopodobnie była dotknięta słynna w latach 50. amerykańska aktorka Kim Novak - tłumaczy ekspert.

Dr Tomkalski podkreśla, że za tego typu zaburzeniami często stoją "dramatyczne historie". - Te osoby mają psychikę kobiety, czują się kobietami. Tymczasem mają też zlokalizowane w obrębie jamy brzusznej jądra, choć mają piersi i wykształconą pochwę - nie mają jajników.

DSD. Czy dotyczy Khelif?

Wątek płci w kontekście różnic chromosomowych w związku z Khelif pojawia się za sprawą wypowiedzi Umara Kremlowa, prezydenta Międzynarodowego Stowarzyszenia Boksu (IBA). Mówił on, że na podstawie badań DNA zidentyfikowano sportowców z chromosomami XY, "którzy próbowali oszukać, udając kobiety". Szef IBA nie potwierdził wówczas, że chodzi o Khelif. Media jednak wypowiedź Kremlowa powiązały właśnie z Algierką i drugą zawodniczką - Lin Yu-ting.

- Federacje ma swoje własne przepisy dotyczące dopuszczalnego poziomu testosteronu. Na przykładzie lekkiej atletyki, która pierwsza wprowadziła przepisy, dopuszczalna zawartość tego hormonu u kobiet z DSD tj. z zaburzeniami rozwoju płci, nie może obecnie przekroczyć 2,5 nmol/l - wyjaśnia dr Malec.

W odniesieniu do Khelif pojawiły się bowiem spekulacje, że cierpi na zaburzenia rozwoju płci (ZRP, ang. disorders of sex development, DSDs). Dr Malec podkreśla, że o DSD mówi się, zgodnie z zasadami World Athletics, wówczas gdy zawodniczki mają chromosom X i Y, czyli "typowy męski wzór i poziom testosteronu na poziomie męskim".

- Według części lekarzy jest to poziom zbyt niski, tym bardziej że poprzednio wynosił 5 nmol/l. Także Światowe Stowarzyszenie Medyczne (World Medical Association) nazwało badania, na których opiera się ta polityka, za niewystarczające - podkreśla ekspert.

- Osobiście uważam, że każdy sportowiec powinien grać fair wobec innych oraz samego siebie i nie stosować substancji wspomagających, aby osiągnąć lepszy wynik. W tym także egzogennego testosteronu. W przypadku zawodniczek z DSD i wysokim poziomem tego hormonu muszą go obniżyć do dopuszczalnego, za pomocą leków lub chirurgicznie, żeby móc rywalizować z innymi - kwituje dr Malec.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców