Zapomniana tabletka antykoncepcyjna

Dobór tabletek antykoncepcyjnych zazwyczaj uzależniony jest od wieku kobiety, a różnica między poszczególnymi rodzajami pigułek często polega na ilości hormonów zawartych w tabletce.

• Jednofazowe pigułki antykoncepcyjne dostarczają organizmowi codziennie taką samą dawkę estrogenu i progesteronu.
• Dwufazowe tabletki antykoncepcyjne dostarczają organizmowi taką samą dawkę estrogenu i progesteronu przez pierwszych 21 dni cyklu.
• Trójfazowe tabletki antykoncepcyjne utrzymują taki sam lub zmienny poziom estrogenu i progesteronu w trakcie cyklu.

Wszystkie tabletki antykoncepcyjne zapobiegają ciąży z taką samą skutecznością. Różnica między nimi wynika z organizacji i potrzeb danego organizmu.

Działanie to daje prawie stuprocentową skuteczność zapobiegania ciąży. Dlaczego więc według wskaźnika Pearla z setki kobiet stosujących przez rok tę metodę antykoncepcyjną jedna zajdzie w ciążę?

Uważa się, że „wpadki” wynikają z pominięcia kolejnej dawki hormonów. Nic w tym dziwnego, zważywszy na to, że stosowanie tej metody antykoncepcyjnej wymaga od kobiety dużej sumienności. Do skutecznego hamowania owulacji konieczne jest codzienne dostarczanie dawki hormonów. W natłoku codziennych spraw i różnych obowiązków łatwo jest zapomnieć o wzięciu tabletki. Co wtedy robić?

Zorientowałaś się, że zapomniałaś o tabletce? Postaraj się teraz przypomnieć sobie, kiedy wzięłaś poprzednią tabletkę – o której godzinie? Jeśli minęło mniej niż 36 godzin od przyjęcia ostatniej tabletki (czyli spóźniłaś się z przyjęciem tabletki mniej niż 12 godzin), to nie musisz się martwić, że zajdziesz przez to w ciążę. Przykładowo – zawsze bierzesz pigułkę o godzinie 22.00, a pewnego dnia zapomniałaś i zorientowałaś się o tym dopiero następnego dnia rano o 8.00. Od ostatniej pigułki minęło 34 godziny, a inaczej – spóźniłaś się 10 godzin w stosunku do pory, kiedy powinnaś ją była wziąć. W takiej sytuacji nic złego się nie dzieje. Po prostu weź teraz te zapomnianą tabletkę, a kolejną o tej samej porze, o której zwykle zażywasz lek.

Jeśli natomiast odstęp miedzy dwiema kolejnymi tabletkami jest dłuższy niż 36 godzin, nie można już liczyć na skuteczną ochronę przed zajściem w ciążę w tym cyklu. Należy dalej przyjmować pigułki z tego opakowania, jednak dodatkowo trzeba stosować np. prezerwatywę.

Powyższa zasada dotyczy większości preparatów mieszanych (metoda jednofazowa, czyli taka, w której wszystkie tabletki zawierają te same dawki hormonów), które są najpopularniejsze. W ich przypadku opóźnienie przyjęcia pigułki antykoncepcyjnej o 12 godzin na pewno nie wpływa na skuteczność w zapobieganiu ciąży. Sprawa ma się inaczej, gdy chodzi o tabletki dwufazowe, stosowane o wiele rzadziej. Tu, tabletki przeznaczone na pierwszą połowę cyklu mają nieco inny skład niż te, które trzeba zażyć w jego drugiej połowie. Opóźnienie przyjęcia pigułki dwufazowej o więcej niż 6 godzin obniża skuteczność antykoncepcyjną. Aby dowiedzieć się, do której grupy zalicza się preparat przez Ciebie stosowany, zapoznaj się z ulotką. Najprawdopodobniej jednak jest to środek jednofazowy. Dodatkową wskazówką jest fakt, że preparat dwufazowy wymaga łykania tabletek w narzuconej kolejności, a nie dowolnie przez Ciebie wybranej.

Jeśli podczas 7-dniowej przerwy nie pojawi się krwawienie – nie musi oznaczać to, że wystąpiła ciąża. Jednak przed rozpoczęciem kolejnego opakowania należy ją definitywnie wykluczyć!

Jeśli zorientowałaś się, że od czasu, kiedy ostatni raz połknęłaś tabletkę minął czas dłuższy niż 36 godzin, a np. godzinę temu odbyłaś stosunek i obawiasz się zajścia w ciążę, może warto przejść się do ginekologa i zapytać o tabletkę „72 godziny po”. Środek ten zwiera bardzo dużą dawkę hormonów, które uniemożliwiają implantacje zarodka, czyli jest to antykoncepcją postkoitalna (po stosunku). Warto wziąć jednak pod rozwagę fakt, że środek ten ma sporo działań ubocznych.

Tym razem się udało! Co jednak zrobić, żeby więcej się nie pomylić? Warto wyznaczyć godzinę przyjmowania preparatu na wieczór i wyrobić sobie zwyczaj, by następnego dnia rano sprawdzać, czy tabletka na pewno była połknięta. Na opakowaniu rozpisane są dni tygodnia – sprawdzaj zawsze, czy łykasz pigułkę z odpowiedniego i aktualnego dnia! Jeśli rano zorientujesz się, że nie połknęłaś tabletki, możesz ją połknąć bez obaw o skuteczność antykoncepcyjną. Najważniejsze to wyrobić sobie zwyczaj łykania tabletki, tak, aby był nieodłączną czynnością codzienną, podobnie jak mycie zębów.

Źródła

1. Skałba P. Endokrynologia ginekologiczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008, ISBN 978-83-200-3166-9
2. Gillebaud J. Antykoncepcja - pytania i odpowiedzi, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, ISBN 83-7430-012-4
3. Depko A. Pytania do seksuologa, Wiedza i Życie, Warszawa 2005, ISBN 83-7184-401-8
4. Lew-Starowicz Z. (red.), Seksualność człowieka, Urban & Partner, Wrocław 2010, ISBN 978-83-7609-250-8
5. Guillebaud J., Szarewski A., Wszystko o antykoncepcji, Medycyna Praktyczna, Kraków 1997, ISBN 83-86657-31-6