Trwa ładowanie...

Zarośnięcie odbytu – przyczyny, objawy i leczenie

Avatar placeholder
16.06.2021 09:52
Zarośnięcie odbytu jest rzadką wadą wrodzoną, która charakteryzuje się brakiem odbytu lub jego niewłaściwym położeniem.
Zarośnięcie odbytu jest rzadką wadą wrodzoną, która charakteryzuje się brakiem odbytu lub jego niewłaściwym położeniem. (123rf)

Zarośnięcie odbytu jest rzadką wadą wrodzoną, która charakteryzuje się brakiem odbytu lub jego niewłaściwym położeniem. Patologia występuje jako wada izolowana, ale i współistnieje z wadami układu moczowo-płciowego oraz układu nerwowego. Zarośnięcie odbytu jest zwykle rozpoznawane podczas pierwszego badania noworodka. Jakie są przyczyny i objawy nieprawidłowości? Na czym polega leczenie?

spis treści

1. Co to jest zarośnięcie odbytu?

Zarośnięcie odbytu, tak jak i jego nieprawidłowe położenie, to rzadko spotykana i poważna wada rozwojowa. Jest niebezpieczna, ponieważ wiąże się z niedrożnością przewodu pokarmowego. Występuje u 1 na 5000 noworodków. Częstość zarośnięcia odbytu jest nieznacznie większa u chłopców.

Patologia może występować w wielu postaciach: od łagodnych do bardzo złożonych. Tym samym wady odbytu dzieli się na:

Zobacz film: "Co to są hemoroidy?"
  • wady odbytu „wysokie": odbytnica znajduje się nad kompleksem mięśniowym dźwigaczy, to jest w jamie brzusznej, daleko od skóry,
  • wady odbytu „niskie": odbytnica znajduje się blisko pod skórą.

Najbardziej charakterystycznym objawem wady jest brak smółki, a także nieodchodzenie gazów, wzdęcie brzucha, napięcie powłok brzusznych, ból brzucha i niepokój. Pojawiają się także wymioty treścią kałową (wymioty zieloną treścią jelitową) oraz gorączka.

Zobacz także:

2. Przyczyny zarośnięcie odbytu

Przyczyna zarośnięcia odbytu jest nieznana, nie sprecyzowano również czynników ryzyka związanych z jej pojawieniem się. Prawdopodobnie patologia ma związek z zaburzeniami rozwoju jelita grubego, do których dochodzi we wczesnym okresie życia płodu (około 7.-8. tygodnia życia płodu).

Wada może występować jako jedyne zaburzenie u noworodka (wada izolowana) lub jako jedna z wielu nieprawidłowości. Najczęstszymi wadami współistniejącymi z zarośnięciem odbytu są:

U noworodków płci męskiej rozpoznaje się przetoki łączące z cewką moczową, przetoki do pęcherza moczowego oraz przetoki na zewnątrz ciała, zaś u noworodków płci żeńskiej przetoki na zewnątrz ciała oraz przetoki łączące jelito grube i pochwę. Zarośnięcie odbytu może być także jedną z wad wchodzących w skład zespołów wad genetycznie uwarunkowanych (zespół Downa, zespół Pataua).

3. Diagnostyka

Zarośnięcie odbytu jest rozpoznawane najczęściej podczas pierwszego badania zaraz po narodzinach dziecka. Gdy nie stwierdza się odbytu w typowym położeniu, dziecko od razu poddane jest leczeniu chirurgicznemu.

W łagodnych wadach o typie przetoki odbytniczo-skórnej (zarośnięcie odbytu i istnienie połączenia pomiędzy odbytem a skórą poprzez wąski kanał uchodzący w nieprawidłowym miejscu) w okresie noworodkowym wada może nie być rozpoznana. Wówczas dzieci zmagają się z objawami nawrotowych zakażeń układu moczowego lub z powodu zaparć.

Rozpoznanie zarośnięcia odbytu opiera się na wywiadzie, badaniu fizykalnym oraz badaniach obrazowych, do których należy RTG brzucha oraz CT, MRI, USG.

4. Leczenie zarośniętego odbytu

W zależności od tego, czy zarośnięcie odbytu jest jedyną wadą, jakiego jest ono rodzaju oraz innych indywidulnych czynników, techniki leczenia różnią się.

Zawsze konieczne jest leczenie operacyjne, ponieważ tylko dzięki niemu można przywrócić drożność przewodu pokarmowego, w miarę możliwości wykształcić odbyt w anatomicznym umiejscowieniu oraz uzyskać kontrolę nad trzymaniem stolca. To przekłada się na komfort codziennego funkcjonowania.

W zależności od przypadku czasem wystarczy usunięcie błoniastej przegrody. Odbudowa odbytu w prawidłowym miejscu jest możliwa przede wszystkim u dzieci z „niskimi” typami wady. Zdarza się jednak, że leczenie jest wieloetapowe i bardziej skomplikowane. Wówczas niezbędne jest wyłonienie kolostomii. To stomia wytworzona na jelicie grubym. Zabieg polega na operacyjnym wyprowadzeniu światła jelita grubego na powierzchnię brzucha. W takiej sytuacji odtworzenie odbytu w anatomicznym umiejscowieniu jest odkładane na później (gdy dziecko podrośnie i osiągnie odpowiednią wagę).

Ta metoda znajduje zastosowanie u dzieci:

  • ze złożonymi wadami,
  • u których stwierdza się typ „wysoki” wady,
  • u chorych z innymi współistniejącymi wadami,
  • u dzieci, u których stan zdrowia nie pozwala na przeprowadzenie operacji odbudowy odbytu.

Po zabiegu konieczna jest rehabilitacja, która polega na mechanicznym rozszerzaniu odbytu za pomocą rozszerzadeł. Ma to zapobiegać zwężaniu się i zaciąganiu blizn pooperacyjnych.

Wyleczenie dziecka z zarośniętym odbytem zależy od typu stwierdzanej wady oraz od współistnienia innych zaburzeń. Jeżeli wada nie zostanie rozpoznana, mogą wystąpić objawy niedrożności jelit. Oznacza to, że zarośnięty odbyt jest patologią, która nieleczona może prowadzić do śmierci.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze