Ablacja endometrium - przebieg zabiegu i powikłania
Ablacja endometrium jest metodą leczenia nieprawidłowych oraz nadmiernych krwawień macicznych, szczególnie w okresie okołomenopauzalnym. Polega na chirurgicznym usunięciu błony śluzowej wyściełającej macicę, zwanej endometrium. Ablację endometrium przeprowadza się po uprzednim dokonaniu biopsji w celu wykluczenia zmian nowotworowych w obrębie jamy macicy. Zabieg ten zazwyczaj wykonywany jest u kobiet, które nie planują potomstwa i są w okresie okołomenopauzalnym. Wykonuje się go, gdy wszystkie inne dotychczas stosowane metody farmakologiczne u tych kobiet nie sprawdziły się w leczeniu nieprawidłowych krwawień. Jest alternatywą do całkowitego usunięcia macicy.
1. Przebieg ablacji endometrium
Przed zabiegiem wykonywana jest biopsja macicy lub zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy, w celu wykluczenia obecności komórek nowotworowych. Wykonuje się też badanie wykluczające obecność polipów lub mięśniaków – są one bowiem częstym powodem występowania ciężkiego krwawienia z pochwy, a mogą być usunięte bez konieczności przeprowadzania ablacji śluzówki macicy. Przed zabiegiem należy również wykluczyć ciążę, toczące się procesy zapalne w obrębie jamy macicy, musi również zostać usunięta wkładka wewnątrzmaciczna jeżeli pacjentka ją posiada.
Ablacja endometrium polega na usunięciu błony śluzowej macicy aż do warstwy mięśniowej, czyli na trwałym zniszczeniu endometrium oraz wytworzeniu licznych zrostów, które ograniczą krwawienie. Wykonywana jest za pomocą różnych technik: niskich lub wysokich temperatur, mikrofal, energii elektrycznej lub lasera. Wykorzystanie pętli elektrycznej umożliwia pobranie wycinka do badania histopatologicznego.
Przygotowanie jamy macicy do zabiegu przeprowadza się za pomocą farmakoterapii polegającej na zmniejszeniu grubości oraz unaczynienia endometrium. Zmniejsza to ryzyko wystąpienia powikłań po zabiegu oraz ogranicza zakres ablacji.
Wybór metody zależy od wielu czynników, m.in.: od preferencji i doświadczenia chirurga, obecności mięśniaków, kształtu macicy, od zastosowanej uprzednio farmakoterpaii oraz od rodzaju znieczulenia.
2. Powikłania po ablacji endometrium
Komplikacje związane z zabiegiem nie występują często, ale mogą obejmować: przebicie macicy, naruszenie wejścia do macicy, infekcje, krwawienie, oparzenia. W rzadkich przypadkach płyn używany do rozszerzenia macicy podczas zabiegu może przedostać się do krwiobiegu i pojawić się w płucach. Niektóre kobiety wymagają powtórnej operacji z powodu ponownego narastania endometrium. Mniejsze skutki uboczne mogą pojawić się w przeciągu kilku dni i obejmować skurcze, nudności, częste oddawanie moczu. Płyn w krwiobiegu może krążyć w nim przez kilka tygodni.
Większość kobiet po ablacji endometrium zauważa znaczące ograniczenie krwawienia. U połowy z nich już ono nie występuje. Jednakże badania pokazują, że 6-25% z nich po roku czasu nie odczuwa poprawy i wymaga ponownej operacji. Około 10% z nich będzie wymagało usunięcia macicy.
Usunięcie śluzówki macicy powoduje niepłodność,dlatego nie wykonuje się ablacji śluzówki macicy u kobiet planujących ciążę. Nie można jednocześnie traktować tego zabiegu jako metody antykoncepcyjnej, ponieważ wzrastająca na nowo śluzówka macicy może umożliwić zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej.
Zabieg ablacji endometrium powinien być wykonywany w przypadku nieskuteczności metod farmakologicznych lub w przypadku przeciwwskazań do farmakoterapii hormonalnej, u każdej pacjentki po wykonaniu niezbędnych badań histopatologicznych, cytologicznych i obrazowych oraz po dokładnym wywiadzie lekarskim.
Monika Miedzwiecka
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.