Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach

Od kilku dni Polska dosłownie oddycha z trudem. Bezwietrzna, wilgotna aura sprzyja tworzeniu się gęstej chmury zanieczyszczeń, która szczególnie mocno uderza w mieszkańców Górnego Śląska i Małopolski. Normy stężeń pyłów zawieszonych są tam przekraczane nawet kilkukrotnie, a według prognoz w najbliższych dniach sytuacja wcale nie musi się poprawić.

"Nie ma tkanki ani organu, na które smog nie miałby negatywnego działania""Nie ma tkanki ani organu, na które smog nie miałby negatywnego działania"
Źródło zdjęć: © Getty Images
Marta Słupska

"Zanieczyszczenie powietrza niszczy organizm kompleksowo"

"W wielu miejscach to kolejny ciężki wieczór. Zamgleniu towarzyszy dziś często pogorszenie jakości powietrza. Uważajcie na siebie" – ostrzegł w środę wieczorem Polski Alarm Smogowy. Na udostępnionej mapie serwisu Airly niemal nie widać zielonych punktów oznaczających dobrą jakość powietrza – dominują czerwienie i bordo, czyli bardzo wysokie stężenia pyłów PM10 i PM2,5, znacznie ponad dopuszczalnymi normami.

Czwartkowy poranek nie przyniósł ulgi, szczególnie w południowej i częściowo środkowej Polsce. O godz. 7 w Nysie (woj. opolskie) i Żywcu (woj. śląskie) powietrze było określane jako złe – lokalnie poziom pyłu zawieszonego przekraczał 100 µg/m³ przy dobowej normie wynoszącej 50 µg/m³. W pasie od Poznania, przez Oławę na Dolnym Śląsku, Cieszyn na Śląsku, po Tarnów w Małopolsce sytuacja była nieco lepsza, choć wciąż tylko "dostateczna".

Źródłem problemu jest uporczywy typ pogody: brak wiatru, liczne mgły, niskie zachmurzenie i jedynie symboliczne opady. W takich warunkach zanieczyszczenia pochodzące m.in. z domowych pieców i transportu gromadzą się przy powierzchni ziemi i nie mają szans się rozproszyć. Te z kolei zagrażają naszemu zdrowiu.

Sprawdziliśmy warszawskie SOR-y

– Z naszych obserwacji wynika, że zanieczyszczenie powietrza niszczy organizm kompleksowo. Cząsteczki pyłów zawieszonych PM, w zależności od swojej wielkości mogą wpływać negatywnie na górne lub dolne drogi oddechowe, prowadząc w konsekwencji nawet do rozwoju astmy czy POChP – wskazywał w rozmowie z WP abcZdrowie dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, alergolog, specjalista chorób wewnętrznych z Wojskowego Instytutu Medycznego, członek zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergie i POCHP.

Dr hab. n. med. Tadeusz Zielonka, pulmonolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, który od lat bada wpływ smogu na zdrowie, wskazuje przy tym, że nie ma "bezpiecznego stężenia" smogu, ponieważ zdrowotne szkody może spowodować również to niskie.

Nie ma tkanki ani organu, na które smog nie miałby negatywnego działania. To dotyczy całego organizmu: od mózgu, przez płuca, serce, po wątrobę i nerki. Skutki mogą być też okulistyczne, laryngologiczne, dermatologiczne czy hormonalne. Nie ma też mniej lub bardziej bezpiecznych cząsteczek smogu. Kwestia jest tylko taka, czy konsekwencje odczujemy w krótszej, czy w dłuższej perspektywie – przyznawał w rozmowie z WP abcZdrowie.

Kiedy sytuacja się poprawi?

Z prognoz IMGW wynika, że co najmniej do soboty mieszkańcy województw śląskiego i małopolskiego muszą liczyć się z utrzymującą się złą lub co najwyżej dostateczną jakością powietrza. W najchłodniejszych porach doby – wieczorami i o porankach – maksymalne stężenia pyłu PM10 mogą tam sięgać, a nawet przekraczać 200 µg/m³, czyli kilka razy więcej niż dopuszcza norma dobowa.

Nieco lepiej zapowiadają się najbliższe dni w centralnej Polsce. Tu przekroczenia norm mają pojawiać się głównie przejściowo, szczególnie przy porannych i wieczornych mgłach, gdy warstwa powietrza przy gruncie jest najchłodniejsza i najstabilniejsza. W północnych regionach kraju zanieczyszczenie powietrza na razie nie powinno stanowić większego problemu – jakość powietrza ma tam pozostawać przeważnie w granicach dopuszczalnych.

Eksperci i działacze antysmogowi apelują, by w dniach z wysokimi stężeniami pyłów ograniczać aktywność fizyczną na zewnątrz, szczególnie u dzieci, seniorów, osób z astmą, POChP czy chorobami sercowo-naczyniowymi. Wskazane jest także śledzenie komunikatów o jakości powietrza oraz korzystanie z masek antysmogowych i oczyszczaczy w domach.

Na poprawę sytuacji przyniesie dopiero zmiana pogody: silniejszy wiatr, opady i lepsze mieszanie się mas powietrza. Na razie jednak prognozy są bezlitosne – Śląsk i Małopolska pozostaną smogowymi punktami zapalnymi Polski co najmniej przez kilka najbliższych dni.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródło: Onet Wiadomości, Polski Alarm Smogowy

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Kilkadziesiąt porodówek ma być czasowo zamkniętych. MZ mówi, co w zamian
Kilkadziesiąt porodówek ma być czasowo zamkniętych. MZ mówi, co w zamian