Angina Prinzmetala – przyczyny, objawy i leczenie
Angina Prinzmetala to postać choroby niedokrwiennej serca wywołanej miejscowym skurczem tętnicy wieńcowej, który doprowadza do niedokrwienia mięśnia sercowego. Głównym objawem choroby jest ból w klatce piersiowej o charakterze dławicowym, który wywołuje skurcz tętnicy wieńcowej. Jakie są przyczyny i objawy choroby? Na czym polega jej diagnostyka i leczenie?
1. Co to jest angina Prinzmetala?
Angina Prinzmetala (łac. angina vasospastica, angina Prinzmetali) to rzadka odmiana choroby niedokrwiennej serca, która jest wywołana miejscowym skurczem pojedynczej tętnicy wieńcowej. Po raz pierwszy, w 1959 roku, opisał ją Myron Prinzmetal.
Dziś choroba znana jest także jako dławica Prinzmetala, dusznica Prinzmetala, dławica naczynioskurczowa i dławica odmienna. Zalicza się ją do przewlekłych zespołów wieńcowych.
W przeciwieństwie do klasycznej dławicy piersiowej występuje w populacji młodszych pacjentów. Choć częstość jej występowania nie jest dokładnie znane, uznaje się ją za jeden z rzadszych typów choroby niedokrwiennej serca.
2. Przyczyny dławicy naczynioskurczowej
Istotą choroby jest lokalny skurcz naczyniowy dużej tętnicy wieńcowej, który jest wywołany przez napływ jonów wapnia do miocytów gładkich. To mechanizm odmienny niż w typowych przypadkach choroby wieńcowej, gdzie zmniejszenie dopływu krwi do serca wywołują ograniczające światło naczyń blaszki miażdżycowe.
Dokładne przyczyny i mechanizmy skurczu tętnic nie są poznane. Wiadomo, że czynnikami mogącymi indukować skurcz tętnic wieńcowych może być stres, palenie tytoniu, zażywanie kokainy, amfetaminy i marihuany, hiperwentylacja czy intensywny wysiłek. Angina Prinzmetala często współistnieje z migreną, zespołem Raynauda lub astmą aspirynową.
3. Objawy anginy Prinzmetala
Niedokrwienie mięśnia sercowego, który jest skutkiem samoistnego skurczu tętnic wieńcowych, wywołuje ból w klatce piersiowej. To główny objaw dławicy Prinzmetala. Najczęściej ma on charakter gniotący lub uciskający. Jest zlokalizowany zamostkowo, choć może promieniować do żuchwy, szyi, nadbrzusza lub lewego ramienia.
Często występuje w spoczynku - w godzinach nocnych lub wczesnoporannych. Trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, czasami dłużej. W przeciwieństwie do klasycznego bólu dławicowego nie musi być prowokowany wysiłkiem, choć może się po nim pojawiać.
Charakterystyczne dla przebiegu dławicy odmiennej Patogeneza są okresy zaostrzeń na przemian z okresami remisji. Dolegliwości w anginie Prinzmetala często nawracają, zwłaszcza w pierwszych latach choroby.
4. Diagnostyka dusznicy Prinzmetala
Ból klatki piersiowej towarzyszący dławicy naczynioskurczowej jest przeważnie wrażliwy na działanie nitrogliceryny. To dlatego podczas pojawienia się nagłego epizodu stosuje się leczenie doraźne, podając krótkodziałające azotany.
To najczęściej nitrogliceryna w postaci sprayu podjęzykowego. Dolegliwości bólowe ustępują w ciągu kilku minut po jej podaniu. W diagnostyce anginy Prinzmetala duże znaczenie ma badanie EKG, to jest elektrokardiografia.
Podczas epizodu bólowego mogą pojawić się uniesienia lub obniżenia odcinka ST, będące wyrazem niedokrwienia serca. Ponieważ taki obraz jest typowy dla ostrych zespołów wieńcowych, trzeba je różnicować.
W tym celu wykorzystuje się przedłużone badanie tak zwane EKG rejestrowane metodą Holtera. Co ważne w okresie bezobjawowym nie rejestruje się istotnych odchyleń. Największą wartość diagnostyczną ma koronarografia z próbą prowokacyjną.
To tak zwany "złoty standard". Na czym polega? Za pomocą cewników do tętnic wieńcowych serca podaje się środek kontrastowy. Dzięki temu można zobrazować ich drożność pod kontrolą promieni rentgenowskich.
5. Leczenie dławicy odmiennej
Dławica naczynioskurczowa wymaga leczenia dużymi dawkami nitratów i antagonistami wapnia (werapamilem, diltiazemem, nifedypina). To preparaty o działaniu naczyniorozszerzającym. Leczenie dławicy odmiennej polega na przewlekłym, bezterminowym przyjmowaniu leków.
Bardzo ważne jest także unikanie czynników prowokujących. Wówczas leczenie choroby cechuje się dobrym rokowaniem. Wskaźnik pięcioletniego przeżycia oscyluje około 90%. Gorsze rokowanie dotyczy chorych z jednoczesnymi zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych oraz pacjentów po przebytym migotaniu komór w czasie skurczu tętnicy.
Zasadniczym elementem terapii jest farmakoterapia różnymi preparatami, czasem jednak konieczne jest leczenie inwazyjne. Polega ono na wprowadzeniu stentu w miejsce blaszki miażdżycowej odpowiedzialnej za skurcz tętnicy. Skuteczność zabiegu ocenia się na około 50%.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.