Balsam peruwiański – właściwości, zastosowanie, alergia
Balsam peruwiański, bogaty w związki odkażające i antyseptyczne, jest jednym z najczęściej stosowanych balsamów w lecznictwie. Stosuje się go głównie w leczeniu chorób skóry, zwłaszcza egzemy, trądziku czy łuszczycy. Substancję otrzymuje się z uszkodzonej kory drzewa woniawca balsamowego. Balsam ma wiele cennych właściwości, ale i jest bardzo silnym alergenem. Co warto o nim wiedzieć?
1. Co to jest balsam peruwiański?
Balsam peruwiański to substancja, którą otrzymuje się poprzez mechaniczne uszkodzenie kory drzewa woniawca balsamowego (Myroxylon balsamum). Roślina należy do rodziny motylkowatych i rośnie w Ameryce Południowej, na Kubie i Cejlonie.
Substancję otrzymuje się w procesie zdejmowania kory, nacięcia i przypalania pnia drzewa. Po zebraniu gotuje się ją w wodzie. W Europie balsam peruwiański pojawił się na początku XVI wieku. Wbrew pozorom nie pochodził jednak z Peru, a okolic dzisiejszego Salwadoru.
Skąd więc nazwa? Nawiązuje ona do środka transportu balsamu, mianowicie statku, który wypływał właśnie z Peru. Z uwagi na bogactwo związków mających właściwości odkażające i antyseptyczne, balsam peruwiański stosowany był jako okład pod bandaże, co pozwalało uniknąć gangreny oraz do produkcji medykamentów.
Szybko stał się tak popularny, że uznano go za dar od Boga, a papież zakazał ścinania drzew woniawca. Dziś balsam peruwiański jest często wykorzystywany w medycynie i kosmetologii.
2. Właściwości i zastosowanie balsamu peruwiańskiego
Balsam peruwiański to ciemnobrunatna, niezbyt gęsta ciecz o gorzkawo-ostrym zapachu przypominającym wanilię. Substancja jest zasobna w związki fenolowe i terpenowe o silnych właściwościach odkażających.
Zawiera kwas cynamonowy, kwas benzoesowy, benzoesan benzylu, cynamonian benzylu, ponadto seskwiterpeny, farnezol, wanilinę. Za jego właściwości odkażające odpowiada cynameina – mieszanina estrów kwasu benzoesowego i cynamonowego.
Balsam peruwiański to rodzaj żywicy charakteryzującej się wieloma właściwościami zdrowotnymi. Ponieważ wykazuje działanie antyseptyczne i przeciwzapalne, przeciwpasożytnicze, antyseptyczne i wykrztuśne, a także pobudzające regenerację tkanek, znajduje szerokie zastosowanie w medycynie.
Stosuje się go miejscowo w stomatologii, chirurgii oraz weterynarii, a także w dermatologii, proktologii. Można go znaleźć w postaci leków recepturowych: maści, past, mazideł, emulsji, czopków czy zawiesin.
Balsam peruwiański w swoim składzie posiadają: maści na oparzenia i odmrożenia, maści do leczenia zapalenia skóry, w tym atopowe zapalenie skóry i preparaty na odparzenia u niemowląt, jak również czopki oraz maści na hemoroidy.
Stosuje się go w leczeniu chorób skóry, zwłaszcza egzemy, trądziku czy łuszczycy. Jest także pomocny w leczeniu oparzeń, odmrożeń, odleżyn, owrzodzeń i trudno gojących się ran, a także świerzbu. Specyfik podawany doustnie wspomaga odksztuszanie, działa antybakteryjnie i przeciwzapalne.
Balsam peruwiański jest również stosowany w testach płatkowych jako jeden ze wskaźników alergii na kosmetyki. Za sprawą wielu uczulających składników daje odczyny krzyżowe z wieloma różnymi produktami pochodzenia roślinnego.
Balsam peruwiański jest również stosowany w paście i proszku do zębów. W przemyśle kosmetycznym dodawany do perfum, mydeł i kosmetyków. Ponadto może być używany w kuchni, w celu nadania potrawom oraz napojom aromatu.
3. Alergia na balsam peruwiański
Pomimo tego, że balsam peruwiański posiada wiele właściwości prozdrowotnych, jest jednocześnie silnym i powszechnym alergenem. Bardzo często występuje wraz z alergią na popularny konserwant żywności - benzoesan sodu.
Alergia na balsam peruwiański jest trudna do zdiagnozowania, ponieważ artykuły, które mają go w składzie, najczęściej zawierają jedynie informację dotyczącą nazwy poszczególnych związków chemicznych. Najwyższy odsetek reakcji dodatnich jest wywołany: benzoesanem koniferylu, izoeugenolem, eugenolem, alkoholem cynamonowym i kwasem cynamonowym.
Nazwy, pod którymi kryją się poszczególne związki balsamu peruwiańskiego to: Myroxylon pereirae oleoresin, Peruvian balsam, balsam Peru lub extract Peru, balsam fir oleoresin lub oil fir oleorisin, hyperabsolute balsam, cinnamein, balsam of Tolu, China oil, blach balsam, Surinam balsam, Indian balsam, Honduras balsam.
Aby stwierdzić alergię na balsam peruwiański, należy wykonać test kontaktowy, który polega na założeniu na plecy specjalnych plastrów i obserwację pojawiających się zmian.
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.