Trwa ładowanie...

Bluszcz – naturalna odpowiedź na kaszel

Bluszcz – naturalna odpowiedź na kaszel
Bluszcz – naturalna odpowiedź na kaszel

Mimo że stosowano go w ziołolecznictwie od wieków, we współczesnej medycynie używa się go stosunkowo od niedawna. Co stoi za leczniczym sekretem rośliny, której kiedyś przypisywano magiczne właściwości?

1. Bluszcz - bohater z przypadku

Południowa Francja, XIX w. - to tutaj po raz pierwszy bluszcz pospolity (Hedera helix L.) został dołączony do grona roślin stosowanych we współczesnej medycynie. Wszystko za sprawą przypadku.

Lokalny lekarz zaobserwował, że część dzieci znacznie rzadziej skarży się na dolegliwości związane z kaszlem. Szukając wspólnego czynnika leczniczego odkrył, że zdrowe dzieci używają drewnianych kubków, a drewno, z którego je wykonano, porastał wcześniej dziko rosnący bluszcz.

2. Bluszcz – stosowanie w leczeniu

Za przeciwkaszlowe właściwości bluszczu w głównej mierze odpowiedzialne są saponiny – substancje chemiczne, które wskazują zdolność obniżania powierzchniowego roztworów wodnych. Objawia się to między innymi powstawaniem piany, stąd wzięła się ich nazwa (sāpōnis po łacnie oznacza mydło).

Saponiny pozyskane z liści w postaci produktu farmaceutycznego działają na układ oddechowy na trzy sposoby:

  • Wykrztuśnie – rozrzedzają gęsty śluz zalegający w oskrzelach.
  • Łagodzą kaszel – rozrzedzony śluz może zostać usunięty przez rzęski, co łagodzi objawy kaszlu i ogranicza odruch kaszlowy.
  • Rozkurczowo – mięśnie oskrzeli rozluźniają się, ułatwiając odkrztuszanie zalegającej wydzieliny.

Badania naukowe wskazują również, że saponiny zwalczają bakterie i wirusy, które mogą być odpowiedzialne za część infekcji.

Poza leczeniem nieżytu dróg oddechowych ekstrakty z liści bluszczu stosuje się także przeciwko niektórym chorobom skóry. Leki na bazie wyciągu z bluszczu znajdują zastosowanie w leczeniu zapalenia stawów.

3. Roślina znana od wieków

Przed jego ponownym odkryciem w XIX w., bluszcz był wielokrotnie stosowany w farmakologii ludowej jako uniwersalne remedium na wiele przypadłości zdrowotnych. Jego przeciwkaszlowe funkcje były już wykorzystywane w XVI wieku. Natomiast pierwsze wzmianki o medycznej roli tej rośliny sięgają czasów starożytnych.

Hipokrates, zwany Ojcem Medycyny (460 p.n.e. do 375 p.n.e.), przyczynił się do popularyzacji bluszczu w leczeniu. Oczywiście nie mógł wtedy znać substancji odpowiedzialnych za jego działanie. Zamiast tego wierzył, że bluszcz działa leczniczo za sprawą bóstw i leśnych duszków zamieszkujących liście rośliny.

Na przestrzeni wieków medyczne właściwości bluszczu badało wielu uczonych, w tym Dioskurydes, lekarz wojskowy podczas panowania Nerona, czy żyjąca w XII w. święta Hildegarda z Bingen, a nawet sam Leonardo da Vinci.

4. Bluszcz – zwykła niezwykła natura

Ze względu na swoją powszechność (bluszcz występuje na obszarze niemal całej Europy i Azji Mniejszej), ta roślinna często jest traktowana jak zwykły chwast. Tymczasem bluszcz kryje w sobie więcej niezwykłości niż może się wydawać.

Bluszcz jest długowieczny, żyje nawet 200-300 lat, a znane są przykłady liczące nawet 450 lat! To znaczy, że "pamiętają" czasy Galileusza.

Prawdopodobnie właśnie przez jego długowieczność i fakt, że utrzymuje zielony kolor przez cały rok, bluszcz stał się symbolem nieśmiertelności i płodności. Stąd brała się jego obecność w pogańskich rytuałach, szczególnie w greckim kulcie greckiego boga odrodzenia – Dionizosa.

5. Ekstrakt z bluszczu - sposób przyjmowania

W farmakologii ludowej bardzo powszechne są nalewki i napary z liści bluszczu. Stosując takie metody, trzeba być ostrożnym, gdyż przyjmowanie saponin w nadmiernych dawkach może przysparzać niechcianych skutków ubocznych. Lepiej przyjmować ten środek w postaci zarejestrowanych produktów leczniczych dostępnych w aptekach, przestrzegając zapisów na ulotce – to znacznie prostszy i bezpieczniejszy sposób.

Na polskim rynku znajdziemy sprawdzone produkty zarówno w formie syropów, jak i pastylek do ssania. Takie leki mogą być przyjmowane nawet przez dzieci od drugiego roku życia.

Charakteryzują się bezpieczeństwem stosowania, skutecznością działania, dobrym smakiem. Pośród leków z bluszczem warto szukać tych, które nie zawierają w swoim składzie cukru ani alkoholu, a zawarty w nich ekstrakt z bluszczu jest gruntownie przebadany, standaryzowany i chroniony patentem (np. ekstrakt EA575 ®).

Partnerem artykułu jest Prospan® - roślinny syrop na kaszel nr 1 na świecie.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze