Ból po gastroskopii — dlaczego się pojawia i kiedy powinien niepokoić?
Ból po gastroskopii to dolegliwość, która traktowana jest jak łagodny, mało dokuczliwy skutek uboczny zabiegu. Zwykle towarzyszy mu umiarkowany dyskomfort i lekkie kłucie. Ma to związek z wprowadzeniem do górnej części przewodu pokarmowego endoskopu, za pomocą którego wykonuje się badanie oraz ewentualnym pobraniem tkanek do analizy. Co stanowi powód do niepokoju?
1. Czy ból po gastroskopii jest normalny?
Ból po gastroskopii jest jednym z częstych powikłań po przeprowadzonym zabiegu. Dolegliwości mogą dotyczyć zarówno gardła, jak i brzucha. Ma to związek z przebiegiem i charakterem zabiegu.
Gastroskopia to badanie endoskopowe górnego odcinka pokarmowego, które umożliwia ocenę błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy. Możliwe jest również pobranie wycinków z błony śluzowej i histopatologiczna ocena zmian.
Procedura polega na wprowadzeniu przez naturalne otwory ciała aparatu z optyką — endoskopu. Badanie wykonuje się za pomocą giętkiej rurki wprowadzanej przez usta lub nos do przewodu pokarmowego.
Gastroskopia może służyć zarówno potwierdzeniu podejrzenia choroby, ale i jej wykluczeniu. Jest również często wykorzystywana do monitorowania postępów leczenia. To najskuteczniejsze endoskopowe badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Wskazania do gastroskopii to:
- ból odczuwany w nadbrzuszu,
- uczucie pełności w nadbrzuszu,
- nudności i wymioty,
- trudności z połykaniem,
- bóle zamostkowe (po wykluczeniu przyczyn kardiologicznych),
- zgaga,
- poranne bóle gardła i chrypka, co wskazuje na refluks,
- jadłowstręt,
- utrata masy ciała,
- fusowate wymioty i smoliste stolce,
- przewlekły kaszel i zachłyśnięcia o niejasnej przyczynie,
- nadciśnienie wrotne,
- przewlekłe choroby zapalne jelit.
2. Ból gardła po gastroskopii
Ból przy przełykaniu po gastroskopii, który trwa dzień lub dwa (choć niewielki ból gardła może być wywołany podrażnieniem podczas wprowadzania endoskopu może być odczuwalny nawet do kilka dni po badaniu), jest uznawany za normalny. Nie stanowi powodu do niepokoju czy interwencji medycznej. Gardło może być trochę obolałe.
Aby uniknąć powikłań, po gastroskopii, przez co najmniej godzinę lub powrotu pełnej funkcji połykania należy powstrzymać się od jedzenia i picia oraz żucia gumy i palenia papierosów. W dniu wykonania gastroskopii należy powstrzymać się od spożywania gorących i pikantnych posiłków i napojów.
3. Ból brzucha po gastroskopii
Po gastroskopii może pojawić się także niewielki ból brzucha i wzdęcia, co ma związek z powietrzem wprowadzonym do żołądka. Nie bez znaczenia jest pobranie wycinków, poszerzanie przełyku czy usuwanie polipów żołądka, które mogą nasilać dolegliwości.
Niestety zdarza się, że endoskop powoduje uszkodzenie jelita. Są one zarówno niewielkie (podrażnienie, delikatne uszkodzenie śluzówki), ale i poważne, takie jak przedziurawienie przewodu pokarmowego. Ryzyko wystąpienia skutków ubocznych istnieje także w sytuacji, gdy pacjent ma zwiększoną skłonność do krwawień i powstawania sińców po niewielkich urazach mechanicznych.
Aby uniknąć komplikacji, przez 4 godziny po badaniu nie powinno się jeść. Po 1 godzinie po badaniu można pić zimne płyny.
Należy pilnie zgłosić się do lekarza, jeśli w ciągu 48 godzin po gastroskopii wystąpią:
- wymioty z domieszką krwi lub przypominające fusy z kawy,
- czarno zabarwiony stolec,
- podwyższona temperatura ciała, gorączka, dreszcze,
- nasilone wymioty,
- silny ból brzucha,
- zgaga, niestrawność,
- uczucie wzdęcia,
- duszności.
4. Ból po gastroskopii i inne powikłania — kiedy do lekarza?
Gastroskopia, jak każda procedura medyczna, wiąże się z ryzykiem wystąpienia różnych powikłań (zarówno podczas badania, jak i po jego zakończeniu). Te jednak zdarzają się rzadko. Najważniejsze działania niepożądane po gastroskopii to nie tylko ból gardła czy brzucha, ale i:
- zakażenie związane z niedostatecznie zdezynfekowanym sprzętem, głównie WZW typu B i C,
- reakcja alergiczna na środki stosowane do znieczulenia,
- zaburzenia rytmu serca, spadek ciśnienia tętniczego,
- zaostrzenie choroby wieńcowej, atak astmy, padaczki.
Do lekarza należy zgłosić się, gdy wystąpią nie tylko objawy problemy z połykaniem, ale i przewlekły brak tchu, kaszel, osłabienie, ból w klatce piersiowej, odchrząkiwanie, gorączka czy żółta wydzielina z jamy ustnej.
Bywa, że symptomy mogą wskazywać nie tyle na powikłania po gastroskopii, co na inną chorobę, która wywołała symptomy po badaniu endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.