Trwa ładowanie...

Choroba Henocha - czym jest i jak się objawia?

Lek. Łukasz Surówka
06.12.2018 09:13
Choroba Henocha jest dość częsta u dzieci
Choroba Henocha jest dość częsta u dzieci (123RF)

Wysypka u dziecka na kończynach dolnych i pośladkach, do tego dolegliwości bólowe stawów i ból brzucha. Dla każdego rodzica to bardzo niejasne sygnały o chorobie dziecka. Tymczasem okazuje się, że choroba o bardzo trudnej i groźnej nazwie jest częstą pediatryczną przypadłością. Plamica Schönleina-Henocha według aktualnej nomenklatury określana jako zapalenie naczyń związane z IgA.

1. Co to jest choroba Schonleina-Henocha

Rodzice z dziećmi zgłaszają się do pediatry z bólami stawów, dziwną wysypką, męczliwością. To objawy naprawdę niepokojące. Rodzice przerażeni. I nagle w gabinecie pada zdanie: dziecko ma plamicę Schonleina-Henocha. Brzmi tak tragicznie, że każdy rodzic od razu zaczyna panikować co to jest. Nazwa straszna, od nazwiska lekarza, który może nie był tak straszny. Ale okazuje się, że jest to bardzo częsta choroba wśród dzieci. Jest względnie prosta do leczenia, jednak wymaga hospitalizacji dziecka i dokładnej obserwacji.

Przeczytaj także:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Najczęstsze choroby dzieci"

Wszyscy znamy choroby takie jak odra, ospa, różyczka, grypa, rak. O tym nawet dzieci w przedszkolu słyszą. Ale gdy pada nazwa tej dziwnej choroby to pojawia się strach w oczach. A jest to równie znana co pozostałe przypadłości jednostka chorobowa.

Lekarze najbardziej boją się niewydolności nerek, kiedy złogi immunoglobulin będą odkładać się w naczyniach nerek. Dlatego też w tej chorobie często badamy mocz, aby sprawdzić czy nie ma w nim białka, który może wskazywać na uszkodzenie nerek Nie możemy nazwać tego schorzenia śmiertelnym, ponieważ przy wczesnym rozpoznaniu unikamy powikłań, szczególnie tych nerkowych. Ale nie może umknąć naszej uwadze moment zajęcia nerek.

Jest to choroba autoimmunologiczna, w której dochodzi do zapalenia drobnych naczyń krwionośnych: tętniczek i żyłek. Zapalenie naczyń spowodowane jest odkładaniem się w ich ścianach kompleksów immunologicznych, czyli komórek układu odpornościowego – immunoglobuliny A.

Natomiast w ścianach naczyń zajętych narządów można stwierdzić złogi IgA, co sugeruje nieprawidłową odpowiedź układu odpornościowego, który atakuje ściany małych naczyń krwionośnych skóry, stawów, przewodu pokarmowego, nerek oraz rzadziej ośrodkowego układu nerwowego, płuc czy jąder, powodując objawy choroby.

Wszystkie narządy są zaopatrywane w krew za pośrednictwem naczyń, dlatego też proces chorobowy może dotyczyć różnej lokalizacji w naszym ciele. Najczęściej zapalenie małych naczyń dotyczy skóry, przewodu pokarmowego, stawów oraz nerek.

Czy wiesz, jak zwalczyć objawy popularnych przypadłości dziecięcych?
Czy wiesz, jak zwalczyć objawy popularnych przypadłości dziecięcych? [10 zdjęć]

Biegunka stanowi jedną z najpowszechniej występujących chorób wieku dziecięcego. Może być wynikiem m.in.

zobacz galerię

U 80 proc. pacjentów wystąpienie choroby jest poprzedzone zakażeniem górnych dróg oddechowych, zazwyczaj bakteryjnym (paciorkowce), ale choroba może wystąpić też po zakażeniach wieloma innymi bakteriami i wirusami.

2. Objawy choroby

Plamica Schonleina-Henocha jest bardzo częstą chorobą u dzieci. Występuje z częstością 10-20 na 100 000 chorych rocznie dzieci. Najczęściej między 4 a 11 rokiem życia. Częściej chorują chłopcy.

Głównym i najbardziej charakterystycznym objawem tej choroby to wysypka na skórze. Najczęściej wysypka występuje symetrycznie na skórze kończyn dolnych i pośladków, bardziej nasilona w miejscach ucisku. Mogą to być bąble pokrzywkowe, plamy rumieniowe, czerwone guzki a ostatecznie zmieniają się w czerwone wybroczyny.

60-80 proc. chorych dzieci zgłasza dolegliwości bólowe stawów, najczęściej dużych tj. skokowych, kolanowych i łokciowych. Towarzyszy temu obrzęk, ocieplenie, bolesna tkliwość stawów.

Około 2/3 pacjentów zgłasza ból brzucha, co związane jest z zapaleniem naczyń przewodu pokarmowego. Ból brzucha jest napadowy, przerywany, kolkowy, najczęściej zlokalizowany w okolicy pępka. Ból nasila się po spożyciu posiłku przez dziecko.

Rzadko, bo tylko około 20 proc. dzieci ma objawy w wyniku zajęcia nerek. Najczęściej są łagodne i polegają na obecności w moczu niewielkich ilości krwinek czerwonych i białka. Może to objawiać się różowawym lub czerwonawym zabarwieniem moczu oraz pienieniem się moczu. Często występuje widoczne krwawienie z dróg moczowych, wtedy krew jest widoczna w moczu gołym okiem. 

Przeczytaj także:

U jednego na stu pacjentów zajęcie nerek prowadzi w różnym czasie do rozwoju ich niewydolności. Dlatego dzieci po przebytym epizodzie zapalenia naczyń związanym z IgA powinny pozostawać pod opieką poradni nefrologicznej. 

Stosuje się leki hemostatyczne ("uszczelniające") naczynia krwionośne. Bardzo ważne jest ograniczenie aktywności fizycznej. Przy zajęciu stawów stosujemy niesteroidowe leki przeciwzapalne, a w przypadkach trwającej infekcji stosuje się leczenie przyczynowe.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze