Choroba Osgood-Schlattera - przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Choroba Osgood-Schlattera powoduje obrzęk i ból guzowatości kości piszczelowej. Schorzenie występuje zwykle tylko w jednym kolanie. Pojawia się w wieku młodzieńczym u chłopców (13-14 lat) i dziewcząt (11-12 lat), którzy czynnie uprawiają sport. Choroba stanowi 20% wszystkich schorzeń ujawniających się u młodzieży aktywnej sportowo. Przedział wieku zależny jest od płci, ze względu na to, że dziewczęta dojrzewają szybciej niż chłopcy.
1. Przyczyny choroby Osgood-Schlattera
Dokładna przyczyna powstania choroby Osgood-Schlattera nie jest znana, choć przypuszcza się, że spowodowana jest przez tzw. złamanie awulsyjne (z przeciążenia) guzowatości kości piszczelowej.
Guzowatość to niewielkie zgrubienie kości piszczelowejz przodu górnej części podudzia. Przyczepia się do niej jeden z końców więzadła rzepki, które jest częścią wspólnego ścięgna mięśnia czworogłowego uda. Mięsień ten prostuje nogę w stanie kolanowym (czyli np. pozwala nam wstać, a gdy biegniemy – warunkuje prawidłowy ruch nóg).
Zbyt duży wysiłek fizyczny prowadzi jednak do większego rozwoju siły i wytrzymałości tego mięśnia w porównaniu do jego przyczepu – guzowatości kości piszczelowej. Powoduje to oderwanie fragmentu kości piszczelowej, do której przymocowane jest więzadło rzepki. W obrębie guzowatości powstaje stan zapalny i obrzęk. Kość naprawi się, ale guzowatość ulega zgrubieniu i pozostaje ból w tym miejscu.
Czynniki ryzyka choroby:
- wiek (chłopcy 13-14 r.ż, dziewczęta 11-12 r.ż),
- płeć (schorzenie występuje nieco częściej u chłopców),
- czynne uprawianie sportów, takich jak: piłka nożna, koszykówka, siatkówka, gimnastyka, balet, łyżwiarstwo figurowe.
2. Objawy Osgood-Schlattera
Objawy sugerujące występowanie choroby to:
ból, obrzęk i zbyt duża wrażliwość na dotyk w miejscu przyczepu ścięgna rzepki do kości, ból kolana, który pogarsza się w trakcie wysiłku fizycznego, np. podczas biegania, skakania, wspinania się po schodach, napięcie mięśni, szczególnie mięśnia czworogłowego uda.
W zależności od indywidualnego przypadku ból może być łagodny lub ciężki, trwać od tygodni do kilku miesięcy. Schorzenie występuje zwykle tylko w jednym kolanie.
3. Diagnostyka i leczenie choroby Osgood-Schlattera
Choroba Osgood-Schlattera rozpoznawana jest na podstawie objawów i badania radiologicznego piszczeli. Lekarz przeprowadza najpierw fizykalne badanie kolana, sprawdza także prawidłowość ruchu stawu biodrowego. Badanie radiologiczne wykonuje się w celu dokładniejszego zbadania obszaru, w którym występuje schorzenie.
Ból najczęściej znika w momencie, gdy kości przestają rosnąć. Zanim to nastąpi, można go zmniejszyć i złagodzić, stosując środki farmakologiczne (niesteroidowe leki przeciwzapalne) czy okłady z lodu. Leczenie polega na ograniczeniu aktywności, można stosować także opaski i ortezy. Czasem konieczne jest założenie gipsu na nogę na 3-4 tygodnie. Ważnym aspektem w leczeniu jest fizjoterapia. Odpowiednie ćwiczenia pozwolą rozciągnąć mięsień czworogłowy uda i ścięgna, co może przyczynić się do zmniejszenia napięcia w tym miejscu, gdzie ścięgno rzepki przywiązuje się do kości. Ćwiczenia mięśnia czworogłowego mogą także pomóc w stabilizacji stawu kolanowego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.