Choroby dziąseł - przyczyny i objawy, paradontoza, leczenie
Problemy z dziąsłami i przyzębia (zwane popularnie parodontozą) to oprócz próchnicy najpowszechniejsze schorzenia jamy ustnej należące do grupy chorób społecznych. Bardzo często prowadzą do wczesnej utraty uzębienia. Jest wiele przyczyn parodontozy na które pacjent bezpośrednio nie ma wpływu, np. choroby ogólne (osteoporoza, cukrzyca, zaburzenia hormonalne), nieprawidłowości leczenia zachowawczego i protetycznego zębów, parafunkcje, wady zgryzu,przyjmowane leki etc. Najczęstszymi powodami rozwoju chorób zębów i dziąseł są jednak zaniedbania higieny jamy ustnej (zapominanie o szczotkowaniu i nitkowaniu zębów po każdym posiłku, brak wizyt kontrolnych u stomatologa i higienistki minimum raz na pół roku). Tę przyczynę powstawania chorób dziąseł można łatwo wyeliminować dbając o higienę domową i profesjonalną przeprowadzaną regularnie w gabinetach stomatologicznych.
1. Przyczyny chorób dziąseł
Przyczyny chorób dziąseł i zapalenia przyzębia, na które pacjent nie ma bezpośredniego wpływu:
wadliwe wypełnienie ubytków (tworzące tzw. nawisy, nieszczelności, braki punktów stycznych
nieszczelne lub nadmiernie uciskające korony i mosty,
choroby ogólne (cukrzyca, zaburzenia hormonalne, niedobory np. witamin),
bruksizm – zgrzytanie zębami na tle nerwowym,
uciskające, źle wykonane protezy zębowe,
stres.
Przyczyny chorób dziąseł, na które pacjent ma wpływ:
płytka i kamień nazębny powstające w wyniku nieprawidłowej higieny jamy ustnej,
nieprawidłowości żywieniowe – dietetyczne (konsystencja i skład pokarmów, pojadanie między posiłkami),
palenie papierosów, żucie tytoniu.
Do najczęstszych objawów występowania chorób dziąseł i przyzębia zalicza się: krwawienie dziąseł (samoistne albo podczas szczotkowania zębów) obrzęki dziąseł, wrażliwość i ból dziąseł, odsłanianie się szyjek zębowych i rozchwianie zębów.
Zdrowe dziąsła nigdy nie krwawią, nie powodują bólu, nie są nadwrażliwe i absolutnie nie cofają się, tzn. nie odsłaniają korzeni zębowych. Pierwsze niepokojące objawy chorób dziąseł są z reguły całkowicie do wyleczenia. Jeśli jednak pacjent zorientuje się zbyt późno, zapalenie dziąseł może przejść w chorobę przyzębia (oprócz dziąseł problem dotyczy więzadeł wokół zęba i kości go otaczającej) i doprowadzić do rozchwiania i utraty uzębienia.
2. Paradontoza
Parodontoza to poważne schorzenie tkanek otaczających nasze zęby Towarzyszy jej najczęściej bolesne zapalenie dziąseł, krwawienie dziąseł, rozrost lub recesje dziąseł, zapach z ust, migracje-przesunięcia zębowe, rozchwianie zębów. Choroba przyzębia jest jedną z głównych przyczyn (poza powikłaniami próchnicy) wypadania zębów u osób po 35. roku życia oraz występowania braków zębowych. Parodontoza jest chorobą przewlekłą i nieleczona - chorobą postępująca.
Parodontoza występuje najczęściej z powodu braku właściwej higieny jamy ustnej, może się wiązać z czynnikiem genetycznym, cienkim biotypem dziąsła i innymi nieprawidłowościami w budowie anatomicznej, zaburzeniami zgryzowymi i nieprawidłowościami w leczeniu np. zachowawczo-protetycznym lub z powodu braku właściwego leczenia zębów. Mogą mieć na nią wpływ choroby ogólnoustrojowe, przyjmowane leki oraz używki (palenie tytoniu).
3. Leczenie paradontozy
Leczenie parodontozy polega na usunięciu w pierwszym etapie przyczyny choroby - kamienia nazębnego i płytki nazębnej (scaling, root-planing, piaskowanie) oraz innych potencjalnych przyczyn np. jatrogennych czy anatomicznych (nieprawidłowe wypełnienia, korony, wady zgryzu) oraz zastosowaniu leczenia przeciwzapalnego (leki przeciwzapalne, antybakteryjne - stosowane miejscowo i ogólnie, sterylizacja laserowa kieszonek przyzębnych) oraz w drugim etapie skutków choroby takich jak: istnienie kieszeni przyzębnych (utrata kości i więzadeł wokół zębów), przerostu lub recesji dziąsłowych. W tym etapie wykonujemy zabiegi chirurgiczne z zastosowaniem technik regeneracyjno-naprawczych (kiretaże z zastosowaniem materiałów regeneracyjnych, chirurgia plastyczna śluzówkowo-dziąsłowa etc.).
W trzecim etapie, zwanym fazą podtrzymująca leczenia choroby przyzębia, przeprowadza się leczenie mające na celu utrzymanie dobrych rezultatów leczenia (leki uodparniające, higienizacja, stymulacja laserowa etc.).
Leczenie chorób dziąseł i przyzębia jest z reguły długotrwałe i musi być systematyczne. Pacjenci często zgłaszają się do gabinetu stomatologicznego zbyt późno, gdy ich dziąsła i przyzębie są w opłakanym stanie. Dolegliwości zauważone odpowiednio wcześnie nie są skomplikowane do wyleczenia a czas leczenia jest niewątpliwie krótszy (np. przy pierwszych objawach chorób dziąseł wystarcza zwykle wyeliminowanie przyczyny i proces chorobowy jest zupełnie odwracalny).
Musisz to wiedzieć
Jak głosi stare i mądre powiedzenie, lepiej zapobiegać niż leczyć. W profilaktyce chorób dziąseł i przyzębia najważniejsza jest właściwa higiena jamy ustnej i zębów, przy użyciu odpowiednio dobranej szczoteczki, pasty, nici dentystycznej, a także płynu do płukania jamy ustnej. Systematyczna higiena jest tak samo ważna, jak regularne wizyty w gabinecie dentystycznym w celu wykonania przeglądu jamy ustnej lub ewentualnie podjęcia leczenia, którego celem jest nie tylko zdrowie, funkcja i estetyka jamy ustnej ale także zdrowie ogólne całego organizmu pacjenta.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.