Trwa ładowanie...

Ciążowa choroba trofoblastyczna - rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie

 Kinga Olchowy
17.12.2021 11:30
Ciążowa choroba trofoblastyczna to w zasadzie zespół chorób, które związane są z nieprawidłowym rozrostem tkanek łożyska
Ciążowa choroba trofoblastyczna to w zasadzie zespół chorób, które związane są z nieprawidłowym rozrostem tkanek łożyska (AdobeStock)

Ciążowa choroba trofoblastyczna to w zasadzie zespół chorób, które związane są z nieprawidłowym rozrostem tkanek łożyska. Choroba nazywana jest także nowotworem trofoblastu i zdarza się statystycznie raz na 600 ciąż. Nie każdy przypadek wymaga leczenia i nie musi skończyć się poronieniem czy uszkodzeniem płodu. Na czym polega choroba trofoblastyczna i jak ją rozpoznać?

spis treści

1. Czym jest choroba trofoblastyczna (nowotwór trofoblastyczny)?

Choroba trofoblastyczna (GTD) to zespół schorzeń, których przyczyną jest patologiczny wzrost komórek formujących łożysko w trakcie ciąży. Pod tą nazwą kryje się kilka różnych chorób:

  • rak kosmówki
  • guz miejsca łożyska
  • zaśniad groniasty całkowity lub częściowy
  • zaśniad inwazyjny
Zobacz film: "Cukrzyca ciążowa"

Objawy choroby oraz pierwsze widoczne w badaniach zmiany mogą pojawić się na etapie ciąży, po poronieniu albo nawet kilka lat po porodzie – także wtedy, kiedy ciąża rozwijała się prawidłowo, poród przebiegł bez zastrzeżeń, a dziecko urodziło się w pełni zdrowe.

Według statystyk częściej chorują młode dziewczyny ok. 16 roku życia, a także kobiety po 40 roku życia. Najczęściej występującym rodzajem choroby trofoblastycznej jest ciąża zaśniadowa.

1.1. Zaśniad groniasty całkowity

Schorzenie to charakteryzuje się występowaniem kariotypu 46XX u niemal wszystkich zdiagnozowanych pacjentek. W tym kariotypie chromosomy pochodzą od ojca, ponieważ żeński materiał genetyczny uległ uszkodzeniu, przez co został usunięty z komórki jajowej.

Zwykle objawy choroby występują ok. 12 tygodnia ciąży. Podczas badania USG płód nie jest widoczny, a kosmki rozdęte.

1.2. Zaśniad groniasty częściowy

Najczęściej do wystąpienia tej choroby dochodzi, kiedy komórka jajowa zostanie zapłodniona dwoma plemnikami lub jeśli opóźni się powielenie chromosomów.

Podczas badania USG widać nieco mniejszy obrzęk kosmków, dodatkowo można dostrzec sznur pępowinowy oraz fragmenty płodu.

1.3. Zaśniad inwazyjny

Ta choroba może rozwinąć się z zaśniadu częściowego lub całkowitego, ale może też pojawić się samoistnie. Jest to nowotwór, który prowadzi do niszczenia naczyń macicy oraz naciek na jej ściany.

Zwykle podejrzenie zaśniadu inwazyjnego kwalifikuje się do usunięcia macicy i przeprowadzeniu badania pod mikroskopem.

1.4. Rak kosmówki

Nowotwór ten związany jest w ponad 70% przypadków z kariotypem XY. Wówczas komórki trofoblastu (zewnętrznej błony płodowej, czyli kosmówki) mają charakter atypowy. Nie mają zachowanej właściwej struktury ani prawidłowej sieci naczyń krwionośnych. Może dawać przerzuty do sromu i pochwy, ale także płuc, wątroby czy nawet mózgu (drogą krwionośną).

1.5. Guz miejsca łożyska

To schorzenie w przebiegu GTD występuje najrzadziej i wiąże się z naciekaniem komórek trofoblastu na przestrzenie między włóknami i mięśniami. Powstaje w miejscu implementacji łożyska i może dawać przerzuty na sąsiednie tkanki.

2. Przyczyny GTD

Bezpośrednią przyczyną ciążowej choroby trofoblastycznej jest nieprawidłowe zapłodnienie, którego wynikiem jest źle rozwijające się łożysko. Zwykle problem pojawia się w drugim lub trzecim trymestrze.

Rozwój choroby wiąże się także z wiekiem matki. Jeśli jest młodsza niż 20 i starsza niż 40 lat, mogą wystąpić u niej objawy GTD.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

3. Objawy ciążowej choroby trofoblastycznej

Najczęstszym objawem GTD jest krwawienie z dróg rodnych w pierwszym i drugim trymestrze ciąży. Czasem obserwuje się także podwyższone ciśnienie tętnicze, a także nasilone nudności i wymioty.

Dodatkowe objawy GTD to:

  • brązowe plamienia
  • nadmierne powiększenie macicy, nieproporcjonalne do tygodnia ciąży
  • obrzęki
  • brak wyczuwalnych ruchów płodu

4. Rozpoznanie choroby trofoblastycznej

Chorobę rozpoznaje się najczęściej w badaniu USG oraz na podstawie zgłaszanych przez pacjentkę objawów. Wczesne rozpoznaznie GTD jest kluczowe, ponieważ nieleczona choroba może zagrozić życiu dziecka oraz matki.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów można zgłosić się do lekarza ginekologa albo bezpośrednio na oddział ratunkowy szpitala, gdzie przeprowadzone zostaną wszelkie niezbędne badania. Konieczne jest także zbadanie poziomu hCG, czasem zaleca się także tomografię komputerową.

5. Leczenie choroby trofoblastycznej

Nie wszystkie przypadki wymagają leczenia. Szacuje się, że tylko 13% wszystkich zdiagnozowanych przypadków GTD kwalifikuje się do leczenia. Jeśli jest ono odpowiednio przeprowadzone, daje szansę na pełny powrót do zdrowia oraz nie zagraża płodności.

Szacuje się, że ok. 20% wszystkich pacjentek z chorobą trofoblastyczną wymaga podania chemioterapii. W zależności od stopnia zaawansowania schorzenia, można podać pojedynczą dawkę w odstępie kilkunastu dni, aż poziom hCG się wyrówna. Ta metoda daje 100% szans na pełne wyleczenie i nie wpływa negatywnie na płodność.

Po wyleczeniu choroby pacjentka już po 12 miesiącach może znów zacząć starać się o dziecko – w tym czasie poziom hCG się unormuje.

Bardzo rzadko zdarza się, że pacjentka wymaga zastosowania wielolekowej chemioterapii, podawanej regularnie, jeśli choroba jest bardzo zaawansowana. Jednak nawet ten sposób zapewnia ok. 95% szans na pełne wyzdrowienie.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze