Trwa ładowanie...

Dermatologiczne objawy COVID-19. Zmiany na języku, stopach i dłoniach

Objawy COVID-19 mogą pojawić się skórze. To tzw. covidowe wysypki
Objawy COVID-19 mogą pojawić się skórze. To tzw. covidowe wysypki (Getty Images)

Badania hiszpańskich naukowców po raz kolejny potwierdziły, że objawami zakażenia SARS-CoV-2 mogą być problemy dermatologiczne. U pacjentów mogą się pojawić zmiany na języku, jak również na palcach stóp i dłoni. U niektórych występuje też wysypka, która może przybierać różną postać: od swędzącej pokrzywki po wypryski podobne do ospy.

spis treści

Artykuł jest częścią akcji Wirtualnej Polski #DbajNiePanikuj

1. Covidowy język

Badanie przeprowadzone przez hiszpańskich naukowców wykazało, że wśród ponad 660 pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19 w Madrycie, 25 proc. zgłaszało wystąpienie zmian na języku, a 4 na 10 - na dłoniach i podeszwach stóp.

Zobacz film: "Dbaj, nie panikuj. Akcja specjalna Wirtualnej Polski"
Owrzodzenie języka
Owrzodzenie języka (GettyImages)

Również epidemiolodzy w Wielkiej Brytanii zgłaszają coraz więcej takich dolegliwości wśród pacjentów zakażonych koronawirusem. Prof. Tim Spector, epidemiolog z King's College London przyznaje, że u części pacjentów zauważono występowanie zmian w jamie ustnej, takich jak owrzodzenie języka lub obrzęk jamy ustnej. Zdaniem prof. Spectora nawet 1 na 5 zakażonych może mieć nietypowe objawy infekcji, które w pierwszej chwili trudno jednoznacznie łączyć z COVID-19.

"Widzę rosnącą liczbę języków covidowych i owrzodzeń jamy ustnej. Jeśli masz dziwne objawy lub nawet po prostu bóle głowy i zmęczenie, zostań w domu!" – napisał na Twiterze prof. Tim Spector, pokazując na zdjęciu jak wygląda covidowy język. Na języku chorego widać białe plamy. U większości pacjentów owrzodzenia mijały po tygodniu.

Dr Paweł Grzesiowski przyznaje, że w przypadku koronawirusa musimy być gotowi na pojawianie się nowych, nieobserwowanych wcześniej objawów chorobowych, jak również różnice w przebiegu zakażenia w różnych rejonach świata, ze względu na mutacje wirusa.

- Wirus SARS-CoV-2 powoduje różne zmiany śluzówkowe, więc właściwie dzisiaj powiedzenie, że coś na pewno nie jest związane z COVID-19 jest trudne. Ten wirus wywołuje zmiany naczyniowe w każdej tkance, w zależności od tego, gdzie się umiejscowi. Wirus namnaża się w drogach oddechowych, a nie w nabłonku jamy ustnej, więc jest to jakiś nieswoisty objaw. Do tej pory nie spotkałem się u pacjentów z takimi objawami, odnotowaliśmy przypadki obrzęku nosa, obrzęku zatok, ale nie bezpośrednio wewnątrz jamy ustnej. Ta choroba nauczyła nas tego, że nie można niczego wykluczyć - tłumaczył w rozmowie z WP abcZdrowie dr Paweł Grzesiowski, wakcynolog, pediatra i ekspert ds. walki z COVID-19 Naczelnej Rady Lekarskiej.

2. Covidowe palce

Covidowe palce są jednymi z najbardziej charakterystycznych zmian skórnych dla COVID-19. Występują częściej u dzieci i młodzieży, a także mają tendencję do ujawniania się przy okazji innych infekcji. Zmiany skórne, które pojawiają się na palcach rąk i nóg, mogą być bolesne, ale zwykle nie swędzą. Kiedy objaw ustąpi, górne warstwy skóry mogą zacząć się złuszczać.

- Początkowo jest to siny rumień, następnie pojawiają się pęcherze, owrzodzenia, suche nadżerki. Te problemy obserwujemy przede wszystkim u osób młodych i z reguły związane są z łagodniejszym przebiegiem choroby podstawowej. Może się zdarzyć też tak, że jest to jedyny objaw zakażenia koronawirusem - przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Irena Walecka, kierownik Kliniki Dermatologii CMKP Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA.

Covidowe palce
Covidowe palce (arch.prywatne)

Lekarka wyjaśnia, że część zmian na skórze towarzyszących chorobie, prawdopodobnie ma związek z zaburzeniami krzepnięcia i zapaleniem naczyń. U zakażonych na palcach mogą również występować zmiany niedokrwienne z tendencją do martwicy, ale dotyczy to raczej starszych pacjentów i osób z chorobami współistniejącymi. Z reguły w takich przypadkach przebieg COVID-19 jest ciężki i w tej grupie odnotowywana jest duża śmiertelność.

3. Covidowe wysypki

Poniższa grafika przedstawia 6 typów najczęściej spotykanych wysypek u pacjentów zakażonych koronawirusem.

(Dermatology Mercy Medical Group)

Pokrzywka

Pokrzywka przy COVID-19
Pokrzywka przy COVID-19 (Dermatology Mercy Medical Group)

Jedną z częstych zmian skórnych obserwowanych w przebiegu COVID-19 jest pokrzywka. We włoskim badaniu u 3 z 18 pacjentów stwierdzono tego typu zmiany na skórze. Podobne objawy zaobserwowali również lekarze z Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. Mogą występować na tułowiu i kończynach.

Pojawienie się pokrzywki może poprzedzać inne objawy zakażenia koronawirusem. We Francji opisano m.in. historię 27-letniej kobiety, u której pokrzywka pojawiła się na 48 godzin przed wystąpieniem gorączki i dreszczy w przebiegu COVID-19. Szacuje się, że pokrzywa towarzyszy ok. 19 proc. przypadków.

Covidowe palce

Covidowe palce
Covidowe palce (Dermatology Mercy Medical Group)

To jeden z objawów, którego lekarze nie obserwowali wcześniej w przebiegu innych chorób. U części zakażonych koronawirusem na palcach rąk lub stóp pojawia się sine zabarwienie, przypominające odmrożenia. Najczęściej w późniejszym etapie zmiany przechodzą w pęcherze, owrzodzenia, suche nadżerki.

Covidowe palce zauważono u ok. 19 proc. zakażonych, głównie w grupie młodych chorych.

Zmiany plamisto-grudkowe

Zmiany plamisto-grudkowe przy COVID-19
Zmiany plamisto-grudkowe przy COVID-19 (Dermatology Mercy Medical Group)

Zmiany plamisto-grudkowe są jednymi z najczęściej obserwowanych w przebiegu COVID-19. W jednej z analiz we Włoszech zauważono, że spośród 18 pacjentów, którzy mieli zmiany skórne, aż 14 (77,8 proc.) miało właśnie zmiany plamisto-grudkowe.

Tego typu dolegliwości najczęściej pojawiają się wraz z innymi, bardziej typowymi objawami zakażenia koronawirusem. Występują u ok. 47 proc. chorujących.

Siność siateczkowata

Siność siateczkowata przy COVID-19
Siność siateczkowata przy COVID-19 (Dermatology Mercy Medical Group)

Siateczkowe zasinienia na skórze zaobserwowali u zakażonych koronawirusem na początku lekarze w Stanach Zjednoczonych. Eksperci uważają, że te zmiany mają charakter wtórny i są związane z zaburzeniami w układzie krążenia.

Lekarze potwierdzają, że koronawirus może powodować problemy naczyniowe. Również w Polsce do specjalistów zgłasza się coraz więcej pacjentów z niewydolnością żylną, zakrzepicą i zapaleniem żył.

Szacuje się, że siność siateczkowa występuje w ok. 6 proc. przypadków zakażeń koronawirusem.

Zmiany pęcherzykowe

Zmiany pęcherzykowe COVID-19
Zmiany pęcherzykowe COVID-19 (DermatologyMercy Medical Group)

Zmiany pęcherzykowe są dość charakterystyczne dla wszystkich infekcji wirusowych. Wysypka przypomina zmiany występujące podczas ospy wietrznej. Krosty najczęściej pojawiają się na kończynach i są swędzące. Mogą poprzedzać inne objawy zakażenia koronawirusem. Występują u ok. 9 proc. chorujących na COVID-19.

Rozlane ogniska krwotoczne

Zmiany skórne przy COVID-19
Zmiany skórne przy COVID-19 (Dermatology Mercy Medical Group)

To najrzadziej obserwowane zmiany. U niewielkiej grupy pacjentów z COVID-19 zauważono wykwity skórne przypominające rozlane ogniska krwotoczne. Prawdopodobnie ma to związek z powikłaniami naczyniowymi i zaburzenia krzepnięcia krwi w przebiegu zakażenia.

Lekarze zauważyli, że rodzaj wysypki ma zazwyczaj związek z etapem infekcji - inne zmiany występują we wczesnym stadium, inne jako powikłania, chociaż i w tym wypadku zdarzają się wyjątki.

W niektórych przypadkach problemy skórne występują przed typowymi objawami koronawirusa. Przykład opisała Międzynarodowa Federacja Podologów. U 13-letniego chłopca zaobserwowano plamki na stopach. Początkowo zakładano, że dziecko zostało ugryzione przez pająka. Kilka dni później u chłopca wystąpiły inne objawy: gorączka, ból mięśni, głowy i intensywny świąd stóp.

Dodatkową trudność w rozpoznaniu covidowych zmian skórnych stanowi fakt, że u części pacjentów wysypka może się pojawić w reakcji na działanie leków, które przyjmują w trakcie terapii.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze