Diatermia – rodzaje, efekty i przeciwwskazania

Diatermia jest zabiegiem fizykoterapeutycznym, który polega na nagrzewaniu tkanek w celach terapeutycznych, przy wykorzystaniu pulsujących pól elektromagnetycznych. Jakie są zastosowania diatermii? Na jakie efekty można liczyć?

1. Co to jest diatermia?

Diatermia to zabieg fizykoterapeutyczny, który polega na miejscowym nagrzewaniu tkanek pod wpływem silnego pola elektromagnetycznego. Jego istotę doskonale opisuje sama nazwa, która wywodzi się z greki: dia tłumaczy się jako „przez” zaś thérme - „ciepło” (tym samym „diatermia”, oznacza „poprzez ogrzewanie” ). W Polsce zabiegi diatermii bywają określane jako „terapuls”.

2. Rodzaje diatermii terapeutycznej

Jakie są rodzaje diatermii? Wyróżnia się diatermię krótkofalową, mikrofalową, radiofalową i długofalową.

Zobacz film: "Skąd się bierze ból pooperacyjny?"

Diatermia krótkofalowa polega na wykorzystaniu działającego na tkanki pola elektromagnetycznego o krótkich falach (11,5 m) i wysokiej częstotliwości (27,12 MHz). To:

• diatermia kondensatorowa, inaczej diatermia pojemnościowa. Do nagrzewania tkanek wykorzystuje się pole elektromagnetyczne z dominacją pola elektrycznego. Działaniem pól elektrycznych wielkiej częstotliwości objęta jest skóra i tkanka tłuszczowa,
• diatermia indukcyjna. Do nagrzewania stosuje się pole elektromagnetyczne, z dominacją pola magnetycznego.

Diatermia mikrofalowa to leczenie ciepłem z wykorzystaniem pola elektromagnetycznego o częstotliwości 2450 MHz. Diatermia radiofalowa przebiega z wykorzystaniem fal radiowych o częstotliwości powyżej 300 kHz. Terapię stosuje się głównie w celu poprawy ukrwienia, normalizacji napięcia mięśniowego oraz przeciwbólowo. Z kolei diatermia długofalowa wytwarza pole w zakresie 500–750 kHz. Wykorzystuje się ją w chirurgii do rozcinania skóry bądź wycinania narządów.

Stosowana jest także diatermia chirurgiczna, znana jako elektrokoagulacja. Do cięcia i koagulacji tkanek wykorzystuje się elektrokauter.

3. Jak przebiega zabieg diatermii?

Typowy zabieg diatermii trwa od 15 do 30 minut, w zależności od rodzaju schorzenia oraz głębokości położenia tkanek, które mają być poddane leczniczemu działaniu prądu i ciepła.

W zależności od odczuć pacjenta w leczeniu ciepłem dobiera się różne dawki:

• atermiczną, tzw. podprogową (to jest mniejszą niż granica odczuwania lekkiego ciepła),
• oligotermiczną (subtelne ciepło),
• termiczną (wykorzystuje się przyjemne, a przy tym wyraźne ciepło),
• hipertermiczną (silne ciepło, które nie wywołuje bólu).

Jakie są wskazania? Diatermię można stosować w przypadku nerwobóli, złamań, chorób zwyrodnieniowych, odmrożeń, zapalenia mięśni czy stawów, przewlekłego nieżytu oskrzeli, zapalenia zatok obocznych nosa czy migdałków podniebiennych, krtani oraz ucha o charakterze przewlekłym, zaburzeń krążenia obwodowego czy przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego bądź przydatków.

4. Działanie i efekty diatermii

Jak działa diatermia w medycynie? Celem zabiegu jest przegrzanie głębszych struktur organizmu oraz zwiększania ich ukrwienia i elastyczności, a co a tym idzie:

• rozluźnienie mięśni,
• złagodzenie bólu,
• wspomaganie gojenia ran,
• przyspieszanie zrostu kości po złamaniach,
• działanie przeciwzapalne.

Jakie są korzyści wynikające z użycia diatermii? Ponieważ energia cieplna jest pochłaniana przede wszystkim przez tkanki unaczynione i uwodnione, takie jak mięśnie, nerwy i zapalne obszary wysięku, obrzęku i wylewów, efektem zabiegu diatermii jest:

• zwiększenie w obrębie rany liczby leukocytów (białych krwinek), fibroblastów i histocytów,
• osłabianie procesu zapalnego,
• przyspieszenie wchłaniania obrzęku,
• wspomaganie wysięku,
• przyspieszanie tworzenia struktury kolagenu,
• stymulacja osteogenezy (procesów kościotwórczych).

5. Przeciwwskazania do diatermii

Czy diatermia może być wykorzystywana u wszystkich pacjentów? Okazuje się, że nie. Choć jest uznawana za zabieg bezpieczny, istnieją przeciwwskazania do jej stosowania. To:

• ciąża, z uwagi na potencjalny niekorzystny wpływ pól elektromagnetycznych na płód,
• posiadanie rozrusznika serca,
• krwawienie, żylaki, ropień,
• choroba nowotworowa, z uwagi na ryzyko rozrostu zmiany nowotworowej,
• czynna gruźlica,
• utrudnienia bądź ograniczenie krążenia krwi, niedokrwienie tkanek,
• radioterapia lub kontakt z promieniowaniem jonizującym w okolicy zabiegu w minionym półroczu,
• wiek. Nie wykonuje się zabiegu diatermii i dzieci,
• epilepsja,
• stan po udarze mózgu.

Czy diatermia jest szkodliwa? Specjaliści podkreślają, że zwłaszcza w przypadku diatermii chirurgicznej istnieje ryzyko oparzeń lub oddziaływanie pola elektromagnetycznego oraz prądów przepływających przez ciało na implanty.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.